Του Σωτήρη Σιδέρη


Η πραγματική αιτία της ακύρωσης της ελληνικής άσκησης «καταιγίδα 2020», οφείλεται πράγματι στην πανδημία που έχει πλήξει σοβαρά και την Τουρκία, αλλά όχι μόνο. Τα  γεγονότα,  είναι κάπως διαφορετικά απ ότι τα παρουσιάζουν οι Έλληνες αξιωματούχοι στις διαρροές τους προς τα ΜΜΕ , μάλλον για λόγους κατευνασμού, αλλά και αβρότητας. Αυτό που απέμεινε από αυτή την ιδιότυπη διαπραγμάτευση , είναι ένα ακόμη μελαγχολικό συμπέρασμα για την επάρκεια και την τακτική της χώρας απέναντι σε έναν αποσταθεροποιητικό  αντίπαλο.

Είναι αλήθεια ότι η Τουρκία ακύρωσε την δική της άσκηση  και ζήτησε να κάνει το ίδιο και η Ελλάδα. Ο Τούρκος υπουργός άμυνας  Χ. Ακάρ πρότεινε αμοιβαιότητα, την οποία αποδέχθηκε ο Έλληνας ομόλογός του Ν. Παναγιωτόπουλος. Ο λόγος που επικαλέστηκε ο Ακάρ ήταν σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, το γεγονός ότι το τουρκικό ναυτικό είχε πολλά κρούσματα κορονοϊού και ο στόλος της Τουρκίας δεν μπορούσε να εμφανιστεί στο Αιγαίο με λειτουργικότητα. Όμως έμμεσα ο Ακάρ παραδέχθηκε ότι συντρέχουν και σοβαροί οικονομικοί λόγοι που οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις δεν είναι σε θέση να κινήσουν την στρατιωτική τους μηχανή, όπως συνέβαινε και με την Ελλάδα στα χρόνια των μνημονίων .
Ο Ν. Παναγιωτόπουλος σύμφωνα με τις ίδιες πηγές,  έθεσε ζήτημα πτήσεων και προκλήσεων της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας πάνω από ελληνικά νησιά, μικρά και μεγάλα αν και με περιορισμένο αριθμό αεροσκαφών το τελευταίο διάστημα. Ο Τούρκος υπουργός, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές δεσμεύθηκε ότι τουλάχιστον για ένα μικρό διάστημα, αυτές οι πτήσεις θα σταματήσουν. Όμως αυτό δεν έγινε. Και φυσικά η Άγκυρα θα επικαλεστεί διάφορες δικαιολογίες όπως ότι έγινε λάθος συνεννόηση κλπ. για να δικαιολογήσει την στάση της χώρας του. Στις Ένοπλες Δυνάμεις της Τουρκίας εξελίσσονται έντονες διεργασίες, που είτε αποσκοπούν στον έλεγχο του υπουργείου Άμυνας , είτε στον έλεγχο του ιδίου του Ερντογάν, είτε αφορούν εσωτερικούς ανταγωνισμούς και αυτό πολλές φορές αντανακλάται στο Αιγαίο.

Όμως αυτό θα ήταν συζητήσιμο από άλλη οπτική. Και δεν είναι  μείζονος σημασίας θέμα αν θα γίνει ή όχι μια άσκηση , αλλά με ποιους όρους συμφωνείται κάτι τέτοιο.. Αν και καλύτερο θα ήταν να συμφωνηθεί ένα γενικό μορατόριουμ ασκήσεων, τουλάχιστον για έναν χρόνο ώστε στο διάστημα αυτό να διεξαχθούν συνομιλίες είτε για ΜΟΕ, είτε να ξαναρχίσει ο πολιτικός διάλογος για την αποσυμπίεση της έντασης . Ο Έλληνας υπουργός οφείλει , όταν διαπραγματεύεται να έχει ευρύτερο ορίζοντα σκέψης και να θέτει τα ζητήματα στην πραγματική διαχρονική τους βάση και να μην περιορίζεται σε εφήμερες συμφωνίες, άτυπες ωστόσο, που τη μια στιγμή ισχύουν και την άλλη καταρρέουν. Και δεν είναι ζήτημα Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά πολιτικών αποφάσεων που δεν υπάρχουν ούτε ως σενάρια.

Η ελληνική κυβέρνηση  έχει μπροστά της μια νέα δύσκολη περίοδο στην εξωτερική πολιτική και την ασφάλεια της χώρας. Εκτιμάται από σοβαρούς οικονομολόγους ότι εντός του καλοκαιριού, η οικονομική κρίση στην Τουρκία θα κλιμακωθεί και η Άγκυρα ακόμη και  με τέτοια κρίση διαπραγματεύεται με μεγάλες και ισχυρές πρωτεύουσες και κυρίως την ακούνε τι λέει. Κατά συνέπεια, η Αθήνα πρέπει από τώρα να προετοιμάσει το έδαφος και να είναι έτοιμη να διαπραγματευθεί και σε ήπιες και σε συνθήκες έντασης και κυρίως όταν θεωρεί ότι έχει σωστές θέσεις να μην υποχωρεί. Γιατί και η Άγκυρα και η Μόσχα και η Ουάσιγκτον, ακόμη και τα Τίρανα ξέρουν ότι η νέα κυβέρνηση στην Ελλάδα όταν διαπραγματεύεται , δεν είναι το έδαφος που γλιστράει κάτω από τα πόδια της, αλλά η πολιτική της αυτοπεποίθηση ….