Του Σωτήρη Σιδέρη



Στην σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου η ελληνική κυβέρνηση είναι έτοιμη να δώσει το πράσινο φως  για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας. Ως προς την Βόρεια Μακεδονία επιβεβαιώνεται πανηγυρικά ο τυχοδιωκτικός χαρακτήρας της εξωτερικής πολιτικής  της ΝΔ έναντι της γειτονικής χώρας και κυρίως έναντι του ελληνικού λαού. Αν  ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν πολιτικά   συνεπής θα έπρεπε να απαιτήσει όχι την ακύρωση, αυτή η θέση  δεν υφίσταται προ πολλού, αλλά «βελτιώσεις»  στην συμφωνία των Πρεσπών όπως διατείνεται ότι  επιδιώκει. Φυσικά δεν θα το κάνει γιατί δεν επιδιώκει καμία αλλαγή. Αντίθετα είναι η Βουλγαρία πλέον που θέτει βέτο στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων  προτάσσοντας ως βασικό αίτημα την μακεδονική γλώσσα που δεν αναγνωρίζει, παραβιάζοντας μάλιστα την διμερή συμφωνία με τα Σκόπια και ήταν η σημαία και η κορώνα της ΝΔ.

  Υπενθυμίζεται ότι  ο πρωθυπουργός και ορισμένα παραληρούντα στελέχη του γύρω από το ζήτημα της γλώσσας είχαν ξεσηκώσει θύελλα ως αντιπολίτευση. Τώρα όμως η κυβέρνηση, αν ήθελε,   θα μπορούσε  να συμπαραταχθεί με τη Βουλγαρία, αλλά δεν το θέλει αποδεικνύοντας στην πράξη πόσο  καιροσκοπική   είναι η πολιτική της..  Αλλά , ακόμη και τώρα όμως όσοι από το λεγόμενο μπλοκ Σαμαρά που σιωπούν,,  θέλουν να έχουν μια ευπρεπή πολιτική υπόσταση , οφείλουν είτε να παραιτηθούν είτε να ζητήσουν συγνώμη. Σημειώνεται επίσης ότι η υπογραφή μιας συμφωνίας δεν εμποδίζει κανένα κράτος στον κόσμο να την υπονομεύσει ή να την ακυρώσει. Και η Βουλγαρία έχει υπογράψει διμερή συμφωνία με τη Βόρεια Μακεδονία και τώρα την παραβιάζει.
Στα Σκόπια επικρατεί ανησυχία , στην Αθήνα σιωπή, αλλά η ελληνική κυβέρνηση στηρίζει την κυβέρνηση έναντι της Βουλγαρίας με την σιωπή της. Καλώς  από μία άποψη γιατί η Ελλάδα μπορεί να αποκτήσει έναν ρόλο στα Βαλκάνια , αλλά όχι από μια κυβέρνηση που έχει αναγάγει τον καιροσκοπισμό σε διπλωματική βίβλο.
           
       

Ούτε η Αλβανία

Το πράσινο φως θα δώσει η κυβέρνηση και στην Αλβανία, χωρίς να έχει προηγηθεί η ψήφιση του νόμου για τον αυτοπροσδιορισμό της ελληνικής μειονότητας, που ήταν προαπαιτούμενο από τον ίδιο τον Μητσοτάκη. Σε πρώτη φάση ο Μητσοτάκης αναδιπλώθηκε από την ρητή θέση του στη ΔΕΘ το 2019 ότι , η Αλβανία δεν  θα πάρει ημερομηνία για έναρξη διαπραγματεύσεων αν πρώτα δεν ψηφίσει το νόμο. Τώρα σωπαίνει και στην τελική απόφαση της ΕΕ να ξεκινήσει τις ενταξιακές και ενώ στην Ελλάδα έχει απλωθεί ένα πέπλο σιωπής με βασικούς πρωταγωνιστές τον ίδιο τον πρωθυπουργό και τον ΥΠΕΞ Νίκο Δένδια και φυσικά χωρίς να έχει ικανοποιηθεί το αρχικό ελληνικό αίτημα.

 Η κυβέρνηση συνεχίζει να λειτουργεί με την αντίληψη ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα,  την οποία κανείς δεν πρέπει να παίρνει σοβαρά . Πως ότι λέγεται  και ότι εξαγγέλλεται αφορά την εκλογική τακτική, το πελατειακό σύστημα και όχι τη χώρα, την αξιοπιστία της , τις αρχές της και το ειδικό βάρος που πρέπει να έχει ένα κράτος στο διεθνές στερέωμα. Κατά συνέπεια  δεν είναι υπερβολή, ούτε συνιστά ύβρη η κατηγορία για καιροσκοπισμό  και τυχοδιωκτισμό, αλλά αποδίδει την πραγματικότητα.  

       

Σύγχυση στα βαλκάνια

Η αστάθεια στην Αλβανία όπου το πολιτικό σύστημα δεν λειτουργεί,  η κρίση στις σχέσεις Βουλγαρίας –Βόρειας Μακεδονίας, η  παραπομπή του Κοσοβάρου ηγέτη Χ. Θάτσι στο Διεθνές Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου, οδηγούν την περιοχή σε ανησυχητική στασιμότητα. Η Γερμανία, αν εξαιρέσει κάποιος την επιθετική οικονομική της πολιτική, επί χρόνια δεν κατάφερε να κινήσει το κάρο των βαλκανίων προς την ανάπτυξη, ούτε έχει συμβάλλει σοβαρά στην διευθέτηση προβλημάτων και στην προσέγγιση με την ΕΕ. Ούτε την Βουλγαρία κατάφερε να αποτρέψει από το πρώτο βέτο σε επίπεδο Μονίμων Αντιπροσώπων και ίσως επιμείνει αν μέχρι τη σύνοδο κορυφής δεν υπάρξει συμβιβασμός. Ενδεχομένως οι προσδοκίες θα στραφούν και πάλι μετά από χρόνια στις ΗΠΑ και τον Μπάιντεν μετά την καθήλωση της προεδρίας Τραμπ που αδιαφορούσε για την περιοχή και την ΕΕ γενικότερα.
  Ο  πρωθυπουργός  Ζόραν Ζάεφ είναι απογοητευμένος , ενδεχομένως και κουρασμένος γιατί ενώ κατάφερε  μετά κόπων να φθάσει σε έναν συμβιβασμό με την Ελλάδα , τώρα έχει να αντιμετωπίσει τη Βουλγαρία.  Όπως έγινε γνωστό την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου στη σύσκεψη των Μονίμων Αντιπροσώπων των χωρών-μελών της ΕΕ ( COREPER), ο πρέσβης της Βουλγαρίας εξέφρασε την άρνηση της χώρας να συναινέσει στην υιοθέτηση του διαπραγματευτικού πλαισίου ΕΕ-Βόρειας Μακεδονίας, προκειμένου να ξεκινήσουν, τον Δεκέμβριο, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις.

         

Η Ελλάδα μεσολαβητής

 Στα Σκόπια η αντίδραση πρόδιδε ανησυχία καθώς η κίνηση αυτή ερμηνεύθηκε  ως παραβίαση του άρθρου  2 της Συμφωνίας Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας με τη Βουλγαρία . Ήδη προετοιμάζονται για την επόμενη συνεδρίαση στις 17 Νοεμβρίου  σε επίπεδο Υπουργών.

 Πάντως ο Ζάεφ δήλωσε ότι ο λαός της χώρας του θα πρέπει να γνωρίζει πως η ταυτότητα και τη γλώσσα του δεν τίθενται υπό διαπραγμάτευση.

Όπως είναι ολοφάνερο η Ελλάδα σιωπά. Και δια της σιωπής της επιβραβεύει την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που υπέγραψε την συμφωνία των Πρεσπών, που παρά τις όποιες αδυναμίες έβαλε την Ελλάδα σε νέα τροχιά στα βαλκάνια , αλλά η σημερινή κυβέρνηση αδυνατεί να την αξιοποιήσει και να κάνει βήματα μπροστά. Η αξιωματική αντιπολίτευση όμως δεν μπορεί να σιωπά , πρέπει να πιέσει την κυβέρνηση ώστε να μην χαθεί το διπλωματικό κεφάλαιο που κερδήθηκε με την επίλυση του μακεδονικού.
  Η ελληνική κυβέρνηση αν ήταν  αξιόπιστη  και ενεργητική,  θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως φερέγγυος μεσολαβητής μεταξύ Σόφιας και Σκοπίων για να διευθετηθούν με καλή πίστη τα προβλήματα. Μια τέτοια εξέλιξη θα άλλαζε  τις εξελίξεις  στα βόρεια σύνορα της χώρας και θα αποτελούσε σοβαρό βήμα για την Αθήνα να μεσολαβήσει και μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου ταυτόχρονα.  Η Ελλάδα δεν κατάφερε να κάνει αισθητή την παρουσία της την περιοχή καλύπτοντας το κενό των ΗΠΑ και της ΕΕ. Υπάρχει η δικαιολογία της κρίσης με την Τουρκία, αλλά τα σοβαρά κράτη και οι κυβερνήσεις τους, ξέρουν πολύ καλά, ότι για να μπορεί μια χώρα να διασφαλίζει την ασφάλειά της προς κάθε κατεύθυνση και να έχει λόγο και ρόλο σε μια περιοχή, πρέπει να έχει βούληση,  σχέδιο και φυσικά το αναγκαίο πολιτικό προσωπικό για να ξεχωρίσει. Και αυτή η κυβέρνηση , ούτε θέλει, ούτε μπορεί να έχει ρόλο και λόγο.