του Σωτήρη Σιδέρη

 Πρωτοφανή γεγονότα διπλωματικής ανακολουθίας που δημιουργούν μείζον πρόβλημα  αξιοπιστίας της χώρας, το δεύτερο κατά σειρά, καταγράφηκαν με την πρωτοβουλία του ΝΑΤΟ για την εκτόνωση της ελληνοτουρκικής κρίσης και την εσπευμένη αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών  και της κυβέρνησης συνολικά, ότι δεν έχει υπάρξει συμφωνία για έναρξη των συνομιλιών Αθήνας –Άγκυρας.

Το όλο ζήτημα ανέκυψε ξαφνικά το βράδυ της Πέμπτης 3 Σεπτεμβρίου  όταν ο ΓΓ του ΝΑΤΟ  Γ. Στόλντεμπεργκ ανακοίνωσε ότι επιτεύχθηκε συμφωνία για την εκτόνωση της έντασης . Ειδικότερα είπε ότι  οι δύο χώρες «συμφώνησαν να προσέλθουν σε τεχνικές συνομιλίες για τη μείωση του κινδύνου επεισοδίων και ατυχημάτων στην Ανατολική Μεσόγειο, επισημαίνοντας ότι το ΝΑΤΟ είναι μία σημαντική πλατφόρμα διαβουλεύσεων επί ζητημάτων που επηρεάζουν την ασφάλειά μας».
Στην Αθήνα φαίνεται ότι προκλήθηκε πανικός και μετά από παρασκηνιακές διαβουλεύσεις μεταξύ Μεγάρου Μαξίμου και ΥΠΕΞ αποφασίστηκε η  διάψευση του Στόλντεμπεργκ, όχι επίσημα, αλλά μέσω διαρροών.  Ειδικότερα το υπουργείο Εξωτερικών  διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία   και ανέφερε,  ότι οι πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας σχετικά με φερόμενες τεχνικές συνομιλίες στο ΝΑΤΟ δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Πρόσθεταν ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει συγκρατήσει την πρόθεση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ να εργαστεί για να θεσπίσει μηχανισμούς αποκλιμάκωσης στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Πλην όμως, αποκλιμάκωση συνιστά μόνον η άμεση απομάκρυνση όλων των τουρκικών πλοίων από την ελληνική υφαλοκρηπίδα, σημειώνουν χαρακτηριστικά. Οι ίδιες πηγές ανέφεραν επίσης ότι η μονομερής εγχείριση εγγράφου με την παράκληση για σχόλια εντός μίας εβδομάδας σε καμία περίπτωση δε συνιστά έναρξη διαλόγου, προσέθεταν οι ίδιες πηγές.
       

Το παρασκήνιο

Τα ερωτήματα είναι καταιγιστικά. Πρώτον σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες , στην διαβούλευση είχαν εμπλακεί στρατιωτικές και διπλωματικές αρχές της χώρας στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, κατά συνέπεια είναι ψευδές ότι ο Στόλντεμπεργκ προέβη σε μονομερή ενέργεια. Το έγγραφο του Γενικού Γραμματέα το γνώριζαν ήδη ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ πρέσβης Λαμπρίδης και στο σύνολό τους το Μέγαρο Μαξίμου και τα ανώτερα κλιμάκια του ΥΠΕΞ. Ουσιαστικά , ανέφεραν οι ίδιες πηγές επρόκειτο για μια συζήτηση σχετικά με άμεσα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης  που θα οδηγούσαν στην συνέχεια σε διαπραγματεύσεις τις δύο χώρες.

Προφανώς δεν ευθύνονται οι διπλωμάτες για την εξέλιξη. Με τον ίδιο τρόπο όμως η Ελλάδα εκτέθηκε και προκάλεσε την οργή της Τουρκίας για την μυστική συμφωνία του Βερολίνου , το μορατόριουμ και την αποφυγή μονομερών ενεργειών, που επικαλείται κάθε ημέρα ο Ερντογάν. Ο οποίος κατηγορεί την Ελλάδα ως αναξιόπιστη χώρα. Το δεύτερο επεισόδιο θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη κρίση με την Τουρκία  αν αποδειχθούν ειλικρινείς οι ανακοινώσεις του Στόλντεμπεργκ. .
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα απέφευγε επί δεκαετίες να αποδεχθεί κάποια σοβαρή παρέμβαση του ΝΑΤΟ το οποίο είναι γνωστό για την φιλοτουρκική του πολιτική. Και δεν είναι μόνο αυτό το πρόβλημα. Είναι και το γεγονός ότι η πρωτοβουλία του ΝΑΤΟ εκδηλώθηκε ενώ η Γερμανία έχει ήδη αναλάβει μεσολαβητικό ρόλο . Ίσως δεν είναι τυχαίο ότι η κίνηση του ΝΑΤΟ εκδηλώθηκε μετά τα τηλεφωνήματα του Τραμπ προς Μητσοτάκη και Ερντογάν.

Με απλά λόγια η διάσταση μεταξύ Αθήνας –ΝΑΤΟ ενδέχεται να προκαλέσει και την οργή του Τραμπ και της Τουρκίας και να ενοχληθεί και πάλι το Βερολίνο. Είναι αδύνατον ο ΓΓ του ΝΑΤΟ να προέβη σε κίνηση αυτοπροβολής χωρίς να έχει την συναίνεση της Ελλάδας . Αξιόπιστες πηγές σημείωναν ότι η κυβέρνηση είχε συμφωνήσει στην συγκρότηση των επιτροπών, είναι άγνωστο τι μεσολάβησε και εκδόθηκε η ανακοίνωση απόρριψης.
Είναι επίσης αδύνατον να μετατοπιστούν οι ευθύνες στους διπλωμάτες και πάλι. Η κυβέρνηση συνεχίζει μια απαράδεκτη, στεγανοποιημένη διαδικασία , χωρίς να υπάρχει ενιαίο κέντρο αποφάσεων, με συνέπεια το ΥΠΕΞ και το Μέγαρο Μαξίμου σε κάθε δυσκολία να …..φροντίζει ο καθένας τον εαυτό του. Είναι σίγουρο  ότι οι πιέσεις προς την κυβέρνηση θα γίνουν αφόρητες .
Είναι βέβαιο ότι οι εξελίξεις θα είναι άμεσες και  ιδιαιτέρως σοβαρές και θα δοκιμαστεί και πάλι η χώρα, όχι μόνο σε επίπεδο ετοιμότητας , αλλά και αξιοπιστίας.
Αν όμως ευθύνεται το ΝΑΤΟ , τότε θα πρέπει η χώρα επίσημα να εκφράσει την μομφή της και να απορρίψει κάθε είδους παρέμβαση από τις Βρυξέλλες. Πριν είναι αργά…