Του Σωτήρη Σιδέρη
Μετά από απαίτηση των ΗΠΑ, αφαιρέθηκε από το στρατηγικό διάλογο Αθήνας –Ουάσιγκτον οποιαδήποτε αναφορά στον αγωγό East Med. Το κενό αυτό οι Αμερικανοί το αναπλήρωσαν με την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας –Αιγύπτου. Ως υποβολέας πολιτικής ο Αμερικανός πρέσβης Τζέφρι Πάϊατ διοχέτευσε μέσα από τους φιλικούς του διαύλους και με την συναίνεση και την ενεργό συμμετοχή του ΥΠΕΞ, ότι το θέμα αυτό, λίγο πολύ είναι η νέα μεγάλη ιδέα στην σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου. Εδώ όμως υπάρχει ένα παράδοξο στοιχείο. Από τη μία οι ΗΠΑ εγκαταλείπουν πλήρως τον αγωγό East Med, από την άλλη όμως υποδαυλίζουν μια ελεγχόμενη-έτσι πιστεύουν- όξυνση Ελλάδας –Τουρκίας υποστηρίζοντας τις έρευνες του υπό σημαία Μάλτας πλοίου Nautical Geo, που τώρα θα κάνει έρευνες εντός της κυπριακής ΑΟΖ προκαλώντας την άμεση αντίδραση της Άγκυρας που θα στείλει δικό της πλοίο . Ταυτόχρονα όμως και εδώ είναι ένα κρίσιμο σημείο των πολιτικών εξελίξεων, ο πρέσβης Πάϊατ καλλιεργεί σε παράγοντες του δημόσιου βίου μια αντι-ΣΥΡΙΖΑ ρητορική, καθώς η αξιωματική αντιπολίτευση του έχει διαμηνύσει ότι όχι άμεσα, αλλά όταν υπάρξουν οι κατάλληλες συνθήκες, η διμερής συμφωνία για τις βάσεις και άλλα πολλά στις διμερείς σχέσεις θα αλλάξουν.
Όσοι πίστεψαν πως η υγειονομική κρίση και οι επιπτώσεις της θα ήταν κάτι παροδικό έχουν ήδη διαψευστεί. Η επιστροφή στην προ κρίσης «κανονικότητα», απλώς δεν προκύπτει. Δεν είναι μόνο η συνειδητοποίηση πως η αντιμετώπιση της πανδημίας απαιτεί ένα ισχυρό δημόσιο σύστημα υγείας, καθώς το γεγονός ότι τα συστήματα υγείας λύγισαν σε μια σειρά από χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου οφείλεται στην υπονόμευσή τους από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της ιδιωτικοποίησης και της μείωσης των δημοσίων δαπανών για την υγεία. Η υγειονομική κρίση ανέδειξε ταυτόχρονα τα τεράστια προβλήματα του σύγχρονου παγκοσμιοποιημένου παραγωγικού μοντέλου.
Επιβεβαιώθηκαν οι εκτιμήσεις για ήττα του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος στις δημοτικές εκλογές στη Βόρεια Μακεδονία και ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ δήλωσε ότι παραιτείται. Οι πολιτικές εξελίξεις θα είναι αργόσυρτες λόγω των διαδικασιών, είναι όμως προφανές ότι η ήττα Ζάεφ θα έχει ευρύτερες επιπτώσεις και κατά τα φαινόμενα παγώνει ή ούτως ή άλλως προβληματισκή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών. Σε μια πρώτη ανάγνωση δεν είναι δυνατό να γίνουν περισσότερες και ασφαλείς εκτιμήσεις. Είναι όμως προφανές ότι τα Δυτικά Βαλκάνια θα νοιώσουν και πάλι τα κύματα αρρυθμίας των πολιτικών αλλαγών γιατί η Βόρεια Μακεδονία έχει ανοιχτά μέτωπα και με τη Βουλγαρία παρά το γεγονός ότι θεωρείται μια χώρα με θετικό πρόσημο. Είναι σημαντικό να διαπιστωθεί ποια θα είναι η στάση της δεξιάς αντιπολίτευσης του Μίτσοτσκι. Υπενθυμίζεται όμως ότι ο Μπάιντεν σε μια από τις πρώτες πράξεις του μόλις εξελέγη ήταν να υπογράψει διάταγμα με το οποίο ζητά τον σεβασμό των συμφωνιών του Ντέιτον και των Πρεσπών , απειλώντας έμμεσα με κυρώσεις σε αντίθετη περίπτωση.
Σαφή προσπάθεια να πέσουν οι τόνοι μεταξύ ΗΠΑ –Τουρκίας κατέβαλλαν οι ηγέτες των δύο χωρών Μπάϊντεν και Ερντογάν κατά την συνάντησή της στη Ρώμη, στο περιθώριο της συνόδου G-20, καθώς τόσο ο Λευκός Οίκος , όσο και η τουρκική πλευρά πρόβαλλαν το θετικό κλίμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δύο πλευρές, συμφώνησαν να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός για την βελτίωση τω σχέσεων. Λεπτομέρειες δεν έγιναν γνωστές, όμως η ανακοίνωση της ατζέντας που έβαλαν στο τραπέζι οι δύο πρόεδροι, δείχνει ότι η Ουάσιγκτον και η Άγκυρα συζητούν μια τεράστια θεματολογία, άρα παρά την ένταση, η μεταξύ τους συνεργασία με συγκλίσεις και αποκλίσεις είναι ισχυρή. Αν γίνει ένας παραλληλισμός , θα διαπιστωθεί ότι το κλίμα διαλόγου που είναι ισχυρό μεταξύ ΗΠΑ –Τουρκίας παρά τις κόντρες, είναι ανύπαρκτο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας , γεγονός που προκαλεί ερωτηματικά , αναπάντητα προς το παρόν.
Δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, γιατί τα ελληνικά ΜΜΕ πιστά στην ευεργεσία της λίστας Πέτσα αποκρύπτουν τα πάντα. Έτσι απέκρυψαν επί της ουσίας τις εφιαλτικές προτάσεις του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας που επαναφέρει τα πρωτογενή πλεονάσματα σε επίπεδα που είναι αδύνατον να πετύχει η κυβέρνηση χωρίς σκληρό μνημόνιο.