Στις ευρωεκλογές, πολλοί προβλέπουν ακροδεξιά καταιγίδα που θα οδηγήσει σε κρίση πολλές κυβερνήσεις. Καθόλου τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι ήδη γίνεται λόγος για 27 εθνικές εκλογές, από τις οποίες θα επηρεαστούν κυβερνήσεις, η σύνθεση των ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η επίδραση που θα έχουν τα αποτελέσματα σε πλήθος πολιτικών της ΕΕ και φυσικά η ίδια η ποιότητα της Δημοκρατίας. Όλα αυτά περιλαμβάνονται σε ανάλυση της Δεξαμενής Σκέψης European Council on Foreign Relations , με έδρα στο Βερολίνο και Γραφεία επίσης σε Ρώμη, Λονδίνο, Μαδρίτη, Παρίσι, Σόφια, Βαρσοβία και Βρυξέλλες με τίτλο «Απότομη δεξιά στροφή: Πρόβλεψη για τις εκλογές του 2024». Εννοείται ότι σε μια απότομη στροφή ελλοχεύει και ο κίνδυνος εκτροχιασμού.
Η πρόβλεψη λοιπόν είναι ότι θα υπάρξει ένας νέος χάρτης στην ευρωβουλή.  Το thnik tank προβλέπει απώλειες για Ευρωπαικό Λαικό Κόμμα και Σοσιαλδημοκράτες, ενώ μικρή άνοδο μπορεί να έχει η κεντροαριστερά. Δεν γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην Ελλάδα, αλλά είναι σαφές ότι η φθορά της κυβέρνησης είναι μεγάλη.  Το κεντρικό συμπέρασμα πρόσφατης έρευνας είναι ότι δεν κυριαρχεί μία μόνο κρίση  και ότι θα βγουν κερδισμένα  και τα αντισυστημικά λαϊκίστικα κόμματα.  

Ο νέος χάρτης και οι προβλέψεις

Όπως αναφέρεται , η   Δεξιά που θα προκύψει θα επηρεάσει τόσο τις αποφάσεις στην εξωτερική πολιτική της ΕΕ όσο και τις αποφάσεις της στα περιβαλλοντικά ζητήματα, καθώς η νέα πλειοψηφία πιθανώς να αντιταχθεί στη φιλόδοξη δράση της ΕΕ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Επίσης, αναφέρεται ότι οι αντι-ευρωπαϊστές λαϊκιστές είναι πιθανό να είναι πρώτοι σε εννέα κράτη μέλη (Αυστρία, Βέλγιο, Τσεχική Δημοκρατία, Γαλλία, Ουγγαρία, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία και Σλοβακία), ενώ θα τερματίσουν δεύτεροι ή τρίτοι σε άλλες εννέα χώρες (Βουλγαρία, Εσθονία, Φινλανδία, Γερμανία, Λετονία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία και Σουηδία).
Παρόλα αυτά, αναμένεται ότι το ΕΛΚ θα παραμείνει η μεγαλύτερη ευρωομάδα, και ως εκ τούτου, θα διατηρήσει τη μεγαλύτερη δύναμη καθορισμού της ατζέντας συμπεριλαμβανομένης και της επιλογής Προέδρου της Commission.

Φυσικά, υπάρχει αβεβαιότητα σε αυτές τις προβλέψεις. Εκτός από την αναπόφευκτη/εγγενή αβεβαιότητα των δημοσκοπήσεων,  υπάρχει επίσης αβεβαιότητα σχετικά με το σε ποια τελικά πολιτική ομάδα θα ενταχθούν ορισμένα κόμματα. Υπάρχουν δύο τύποι αβέβαιων κομμάτων: α) εκείνων που δεν εκπροσωπούνται σήμερα στο Κοινοβούλιο και δεν είναι μέλη ενός ευρωπαϊκού πολιτικού κόμματος, το οποίο θα καθόριζε αυτόματα την ένταξή τους σε ομάδα.  β) εκείνων που έχουν σήμερα ευρωβουλευτές αλλά ενδέχεται να ενταχθούν σε άλλη πολιτική ομάδα στο επόμενο Κοινοβούλιο.

Εκτός των τριών που ήδη έχουν αναφερθεί -Αδέλφια της Ιταλίας, Κίνημα Πέντε Αστέρων, και Fidesz (Ουγγαρία)- υπάρχουν άλλα 25 κόμματα των οποίων η ένταξη σε ομάδα παραμένει αβέβαιη. Αυτά τα 28 κόμματα θα κερδίσουν 122 έδρες τον Ιούνιο του 2024, που σημαίνει ότι τα τελικά μεγέθη των ομάδων μπορεί να είναι κάπως διαφορετικά από αυτά των προβλέψεων. Όμως, τα περισσότερα από τα αβέβαια κόμματα θα βρίσκονται στα δεξιά του ΕΛΚ, είτε στο ECR, είτε στο ID, είτε στους μη εγγεγραμμένους ευρωβουλευτές. Επομένως, η συνολική πρόβλεψη και η "απότομη δεξιά στροφή" είναι απίθανο να αλλάξει, με τις λαϊκιστικές φωνές να είναι πιο δυνατές από ποτέ, από τότε που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξελέγη με άμεση ψηφοφορία για πρώτη φορά το 1979.
 

Επιπτώσεις στη χάραξη πολιτικής

 
Αν και το Κοινοβούλιο δεν είναι το σημαντικότερο Θεσμικό Όργανο της ΕΕ όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική, ο αντίκτυπος εντούτοις που θα έχουν οι εκλογές αυτές στις Εθνικά Κοινοβούλια θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στη δυνατότητα της Επιτροπής και του Συμβουλίου να κάνουν επιλογές εξωτερικής πολιτικής, κυρίως στην εφαρμογή της επόμενης φάσης της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Αναλυτικότερα:
Ο «μεγάλος συνασπισμός» (ΕΛΚ και Σοσιαλδημοκράτες), θα χάσει έδρες φθάνοντας το 42% του συνόλου, σε σύγκριση με το σημερινό 45%. Ακόμη και μαζί με την ομάδα RE, τον «σούπερ μεγάλο συνασπισμό» των τριών κεντρώων ομάδων, θα κατέχει μόλις το 54% των εδρών, σε σύγκριση με το σημερινό 60%. Καθώς όμως κάθε ομάδα δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι όλοι οι βουλευτές της θα ψηφίζουν με βάση τη γραμμή του κόμματος, αυτό το 54% των εδρών μπορεί να μην τους είναι αρκετό ώστε να κερδίζουν στις ψηφοφορίες.

Δεδομένου όμως του προϊόντος ευρωσκεπτικισμού (και ορισμένων εθνικών κομμάτων ενταγμένων στο ΕΛΚ), θα μπορούσαν επίσης να υπάρχουν πλειοψηφίες υπέρ μιας μεγαλύτερης οικονομικής, δημοσιονομικής και ρυθμιστικής ελευθερίας για τα κ-μ, με πιθανή καταψήφιση των προτάσεων της Επιτροπής για επιβολή κοινών κανόνων και, αντιθέτως, συμπόρευση με την ομάδα εθνικών κυβερνήσεων - Ουγγαρίας, Ιταλίας, Σλοβακίας και Σουηδίας - οι οποίες πιέζουν για λιγότερη παρέμβαση από τις Βρυξέλλες στις εθνικές οικονομικές, δημοσιονομικές και ρυθμιστικές πολιτικές. Ωστόσο, οι μεγαλύτερες πολιτικές επιπτώσεις της ακροδεξιάς σύνθεσης του νέου Κοινοβουλίου θα αφορούν στην περιβαλλοντική πολιτική.

Στο σημερινό Κοινοβούλιο, ο κεντροαριστερός συνασπισμός (S&D, RE, G/EFA και Αριστεράς) κερδίζει σε θέματα περιβαλλοντικής πολιτικής, αλλά με πολύ μικρή διαφορά. Η σημαντική μετατόπιση προς τα δεξιά στο νέο Κοινοβούλιο θα σημαίνει ότι ο συνασπισμός «δράσης κατά της πολιτικής για το κλίμα» είναι πιθανό να κυριαρχήσει. Αυτό θα υπονόμευε σημαντικά το πλαίσιο της Eυρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και την έγκριση και επιβολή κοινών πολιτικών για την επίτευξη μηδενικών καθαρών εκπομπών. (μέχρι το 2050). 
 
Αλλά η πολιτική στην Ευρώπη δεν είναι διαιρεμένη μόνο στα δίπολα: Δεξιά – Αριστερά, φιλοευρωπαϊστές - αντιευρωπαϊστές, αλλά είναι και διαιρεμένη μεταξύ διαφορετικών κοινωνικών ομάδων με ευαισθησία σε συγκεκριμένα κρίσιμα θέματα (crisis tribes). Κατά την τελευταία δεκαετία, η Ευρώπη πέρασε κρίσεις στην οικονομία, στην ασφάλεια, στην υγεία, στο κλίμα και στη μετανάστευση, οι οποίες δημιούργησαν πολιτικές ταυτότητες που υπερβαίνουν τα σύνορα των κ-μ. Κλιματική αλλαγή, Ουκρανία, covid-19, μετανάστευση και παγκόσμια οικονομική αναταραχή, έχουν το καθένα τους τη δική του υπολογίσιμη "εκλογική ομάδα". Αυτές οι εκλογικές ομάδες είναι κατανεμημένες μεταξύ διαφορετικών γενεών και μεταξύ διαφορετικών χωρών. Οι Γερμανοί είναι οι μόνοι που επιλέγουν τη μετανάστευση ως το ζήτημα που τους έχει επηρεάσει περισσότερο από όλα. Στη Γαλλία και τη Δανία, οι πολίτες επιλέγουν το κλίμα ως την πιο σημαντική κρίση. Οι Ιταλοί και οι Πορτογάλοι την παγκόσμια οικονομική αναταραχή. Στην Ισπανία, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Ρουμανία, η πανδημία covid-19 είναι το κύριο ζήτημα. Οι Εσθονοί, οι Πολωνοί και οι Δανοί θεωρούν τον πόλεμο στην Ουκρανία ως τη μεγαλύτερη μετασχηματιστική κρίση.
Ποια από τις πέντε όμως κρίσεις υπήρξε η πιο καθοριστική για τη διαμόρφωση των απόψεων των Ευρωπαίων;

 Η σύνθεση του Ευρωκοινοβουλίου με αυξημένη ακροδεξιά όμως, πρέπει σύμφωνα με τους αναλυτές, να αφυπνίσει τους ιθύνοντες. Το επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται να μπλοκάρει τη νομοθεσία εφαρμογής της πολιτικά δύσκολης επόμενης φάσης της Πράσινης Συμφωνίας και να πιέσει για πιο σκληρή γραμμή σε άλλους τομείς κυριαρχίας της ΕΕ, (μετανάστευση, διεύρυνση, στήριξη Ουκρανίας). Οι εθνικές κυβερνήσεις θα αισθανθούν περιορισμένες και στις εγχώριες συζητήσεις, επηρεάζοντας τις θέσεις τους στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Τα ευρήματα αυτά θα πρέπει επίσης να εξετάζονται παράλληλα με το εξής: είτε ο Trump κερδίσει στις ΗΠΑ είτε όχι, η Ευρώπη δεν θα μπορεί να στηρίζεται τόσο στις ΗΠΑ. Αυτό μπορεί να αυξήσει την τάση των ευρωσκεπτικιστικών κομμάτων να απορρίψουν τη στρατηγική αλληλεξάρτηση και ένα ευρύ φάσμα διεθνών εταιρικών σχέσεων.

Οι προοδευτικοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να αρχίσουν να εξετάζουν τις τάσεις που οδηγούν σε αυτά τα πρότυπα εκλογικής συμπεριφοράς, και να αρχίσουν να προετοιμάζουν επιχειρηματολογία για να τα ανακόψουν. Αντί να αφήνουν να κυριαρχούν στη συζήτηση το κόστος και οι κίνδυνοι της πράσινης μετάβασης ή της στήριξης της Ουκρανίας, πρέπει να δημιουργήσουν ένα σαφέστερο μήνυμα σχετικά με την οικονομική αναγκαιότητα και τις επιταγές ασφάλειας που επιβάλλουν αυτά τα πράγματα.