Του Σωτήρη Σιδέρη  

Με την συνήθη τετριμμένο και χωρίς ουσία πολιτικό του λόγο, ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας κάλεσε τους Έλληνες δημοσιογράφους που κάλυπταν την Σύνοδο των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ στη Ρίγα την 1η Δεκεμβρίου και τους ανακοίνωσε ότι έγινε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση για τα Δυτικά Βαλκάνια, κατά την οποία ο ίδιος εξήγησε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η περιοχή και τις ευκαιρίες που παρουσιάζει η ευρωπαική τους πορεία. Σίγουρα ο Δένδιας στις προκλήσεις δεν συμπεριέλαβε ούτε το πάγωμα της Συμφωνίας των Πρεσπών με ευθύνη της Αθήνας κυρίως, ούτε την πορεία ενοποίησης Αλβανίας –Κοσόβου, ούτε τις ψυχρές ελληνοαλβανικές σχέσεις , ενώ για την κρίση στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη,  δεν είναι σαφές καν ποιες είναι οι ελληνικές θέσεις. Το θέατρο μπροστά σε  μια κάμερα είναι εύκολο. Στην αίθουσα όμως της υπουργικής συνόδου, οι ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ είχαν  πολύ πιο σοβαρές ανησυχίες από το να ακούνε τον εκπρόσωπο μιας κυβέρνησης που δεν έχει καμία βαρύτητα στην περιοχή. Δεν μας διαφεύγει και η έντονη αντιρωσική ρητορική των Ελλήνων αξιωματούχων και ενώ η Αθήνα πρέπει να τηρεί κάποιες αποστάσεις.

Η σταθερότητα στα βαλκάνια θα είναι στο επίκεντρο σύντομα. Η αδυναμία του Έλληνα υπουργού να περιγράψει με ακρίβεια και όχι με ασαφείς γενικότητες την πολιτική της Αθήνας δείχνει και την αδυναμία  ή και την άρνηση , να διαδραματίσει κάποιον ρόλο, κάτι που θα ήταν εφικτό με μια άλλη πολιτική.  Η ελληνική κυβέρνηση εμπλέκεται πλέον σε αποστολές στο Σαχέλ, στο αντιρωσικό μέτωπο των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ , αδυνατεί να διαδραματίσει ρόλο στα βαλκάνια και απλά καθοδηγείται σε μια λάθος κατεύθυνση .
 
Οι προκλήσεις των Δυτικών Βαλκανίων είναι γνωστές σε όλα τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ. Κάποτε πολλές ξένες κυβερνήσεις ζητούσαν ιδέες και ενημέρωση από την Αθήνα, τώρα κανείς δεν ασχολείται με την ελληνική κυβέρνηση που ούτως ή άλλως είναι δεδομένη. Η κατάσταση θα γίνει ακόμη πιο επικίνδυνη, όσο οι ΗΠΑ και η Ρωσία αντιπαρατίθενται όλο και πιο έντονα στην Ουκρανία και ο αντίκτυπος θα φθάνει και στα βαλκάνια. Οι συμφωνίες των Πρεσπών και του Ντέιτον είναι στην πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτων της Ουάσιγκτον σύμφωνα μάλιστα και με διάταγμα του Μπάιντεν, αλλά οι ΗΠΑ δεν είναι η καλύτερη εγγύηση ότι θα ισχύσουν όσα λένε. Γι αυτό και αναπτύσσονται παράπλευρες πολιτικές ανάμειξης τρίτων χωρών, όπως της Τουρκίας, της Αυστρίας , της Ιταλίας και άλλων χωρών. Η Μόσχα διαθέτει ισχυρή επιρροή στο Βελιγράδι, στα Βόρεια Μακεδονία , μέσω της εθνικιστικής αντιπολίτευσης , ενώ μέσω των μυστικών υπηρεσιών της μπορεί να προκαλέσει και εντάσεις .

           

Οι εντάσεις και η Ελλάδα

Για την Σερβία είναι κάτι σαν πεπρωμένο η διάλυση της Βοσνίας –Ερζεγοβίνης και η ενσωμάτωση του σερβικού τμήματος  στον εθνικό κορμό. Σενάρια δίνουν και παίρνουν χρόνια τώρα και πολλοί πιστεύουν ότι είναι θέμα χρόνου να συμβεί, κάτι που θα προκαλέσει ίσως και πολεμικές αναταράξεις. Η Αλβανία προωθεί την ένωση με το Κόσοβο και τίποτα δεν φαίνεται ικανό να την εμποδίσει , λαμβάνοντας υπόψη την χαλαρότητα με την οποία  αντιμετωπίζουν τις κινήσεις η ΕΕ, το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ, ενώ  μόνο η Μόσχα έχει δηλώσει την αντίθεσή της αφήνοντας μάλιστα να εννοηθεί ότι θα υπάρξουν συνέπειες.

Η ελληνική κυβέρνηση υπονομεύει καθαρά την συμφωνία των Πρεσπών. Αν συνέβαινε ή αν συμβαίνει το αντίθετο, είχε το βήμα να εκθέσει τον Βορειομακεδόνα ομολόγό του μπροστά σε όλους, αλλα δεν το έκανε.  Πέραν των τριών μνημονίων που δεν φέρνει στη βουλή, η Αθήνα αρνείται να πάει στον διάλογο για τα σχολικά βιβλία που συμφέρουν απόλυτα την Ελλάδα καθώς η συμφωνία των Πρεσπών αποσυνδέει καθαρά την Βόρεια Μακεδονία από την αρχαία Μακεδονία του Μεγάλου Αλεξάνδρου,  αίτημα που έκαναν σημαία κάποτε στη ΝΔ και δεξιότερά της, αλλά τώρα σιωπούν. Επίσης η κυβέρνηση δεν προσέρχεται ούτε στις συνομιλίες για τα εμπορικά σήματα, που επίσης είναι υπέρ των προιόντων της ελληνικής Μακεδονίας. Όλα αυτά τα γνωρίζουν οι Υπουργοί τους οποίους υποτίθεται ενημέρωσε ο Δένδιας και γνωρίζουν ότι αν καταρρεύσει η συμφωνία των Πρεσπών ο ίδιος ο σημερινός ΥΠΕΞ θα κατηγορηθεί γι αυτό πέρα από τις εθνικές επιπτώσεις  που θα έχει.
           

Η αλήθεια για την Αλβανία

Έναντι της Αλβανίας η πολιτική είναι πολλαπλά λανθασμένη. Ως γνωστόν οι …πατριώτες Αντώνης Σαμαράς και Ευάγγελος Βενιζέλος υπέγραψαν την ένταξη της Αλβανίας στο ΝΑΤΟ χωρίς το παραμικρό αντάλλαγμα. Επίσης , υπό την πίεση της Γερμανίας έδωσαν το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη χώρας. Και τώρα , ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποχώρησε από τη θέση ότι για να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις η Αλβανία θα πρέπει πρώτα να ψηφίσει το νόμο για τη μειονότητα . Η Αλβανία δεν ξεκινά διαπραγματεύσεις εξαιτίας του βέτο της Γαλλίας στη διεύρυνση.

Πέραν αυτών, το κύριο μέλημα του Νίκου Δένδια και του πρωθυπουργού να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για την  παραπομπή της οριοθέτησης της ΑΟΖ στο Δικαστήριο της Χάγης βρίσκονται σε νεκρό σημείο. Δεν έχουν αρχίσει καν. Ο Νίκος Δένδιας , αν  ήθελε να δείξει ότι η κυβέρνησή του έχει βαλκανική πολιτική, θα έθετε στην υπουργική σύνοδο του ΝΑΤΟ το θέμα της ΑΟΖ με την Αλβανία, της συμφωνίας των Πρεσπών με τη Βόρεια Μακεδονία και θα απαιτούσε μια δήλωση από το ΝΑΤΟ κατά της αλλαγής συνόρων. Τίποτα από όλα αυτά. Η Αλβανία εμπαίζει την κυβέρνηση γιατί βρίσκει έδαφος να το κάνει. Τα Τίρανα αδιαφορούν πλήρως για το τι λέει η Ελλάδα . Ούτε το νόμο για την μειονότητα που ήταν προυπόθεση για την ευρωπαική της πορεία ψήφισε, ούτε πιέζεται από την κυβέρνηση σε κανένα ζήτημα. Και μάλιστα είναι εκείνη που θέτει όρους στην Αθήνα με πρώτο την άρση του Εμπολέμου Καθεστώτος από τη χώρα μας και μετά να ξεκινήσει η συζήτηση για όλα τα άλλα.

Η εξωτερική πολιτική στα βαλκάνια είναι τραγελαφική. Το ότι η κυβέρνηση αποσιωπά τα πραγματικά  δεδομένα  και κατασκευάζει την εικόνα μιας κυβέρνησης με δράση και προτεραιότητες, δεν σημαίνει ότι οι ευθύνες της δεν καταγράφονται. Και καταγράφονται και δεν παραγράφονται. Η ιστορία έχει δικούς της κανόνες, είτε αρέσουν στον πρωθυπουργό και τον Δένδια, είτε δεν αρέσουν.