Του Σωτήρη Σιδέρη


Δεν ζήτησε εκλογές, ούτε καν παραιτήσεις υπουργών, δεν υπονόησε εξεταστικές ή δικαστήρια, κάτι  που ενδεχομένως θα  πρόσθετε νέες λέξεις στο διχαστικό λεξιλόγιο του Μητσοτάκη . Ο Αλέξης Τσίπρας  στη συνέντευξη τύπου σήμερα 10 Αυγούστου, άσκησε λογική κριτική, εξέφρασε την αλληλεγγύη του στους πληγέντες και κατέθεσε ένα πακέτο προτάσεων ζητώντας συναίνεση. Ο Μητσοτάκης θα απαντήσει προφανώς την Πέμπτη 12 Αυγούστου στην δική του συνέντευξη τύπου και δεν γνωρίζουμε προς το παρόν αν είναι σε θέση να αλλάξει πολιτικό χαρακτήρα σε δύο ημέρες. Γιατί πέραν του ότι δεν συνηθίζει δέχεται προτάσεις της αντιπολίτευσης, για να κάνει δεκτές τις προτάσεις του Τσίπρα θα πρέπει να αποσυνδεθεί από το Επιτελικό Κράτος που είναι το πολιτικό του δημιούργημα και το κάστρο του, αλλά και να αποβάλλει τη νοοτροπία του ως επικεφαλής του πελατειακού συστήματος. Αν θέλουμε όμως να κάνει η Ελλάδα ένα σημαντικό βήμα στο μέλλον και να οχυρωθεί  από φυσικές καταστροφές , όχι μόνο το Επιτελικό Κράτος, αλλά και πολλά ακόμη πρέπει να αλλάξουν. Κατά συνέπεια, την Πέμπτη θα καταδειχθεί αν ο πρωθυπουργός είναι σε θέση να κάνει έστω και μισό βήμα μπροστά ή η εικόνα του θα γίνει στάχτη…

Παιχνίδια τακτικισμών

Έχουμε λοιπόν νέο σκηνικό. Το διάγγελμα του  πρωθυπουργού, η συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα και προφανώς η συνέντευξη του Μητσοτάκη την Πέμπτη , εγκαινιάζουν τη νέα αντιπαράθεση μεταξύ ΝΔ –ΣΥΡΙΖΑ μέσα σε νέες συνθήκες για τη χώρα. Ταυτόχρονα όμως  η αντιπαράθεση γίνεται σε ένα νέο σκηνικό τελείως διαφορετικό από αυτό της πανδημίας όπου κυριαρχούσαν οι κυβερνητικοί μονόλογοι. Ο Αλέξης Τσίπρας παρουσιάζοντας ένα μείγμα πολιτικής με προτάσεις για τους πληγέντες, την ανασυγκρότηση του κράτους και με θέση υπέρ της συναίνεσης , έκανε το πρώτο βήμα. Η αρχική στάση υπέρ της συναίνεσης προφανώς θα επανεξεταστεί , αν και εφόσον ο πρωθυπουργός απορρίψει τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή, πέραν της αποσύνδεσης από το Επιτελικό Κράτος,  να κάνει  επίσης ακριβώς το αντίθετο από όσα είπε στο διάγγελμά του στις 9 Αυγούστου, όταν δήλωσε ότι όλη η ευθύνη και η καθοδήγηση , όπως και οι πόροι θα είναι υπό τον έλεγχο του ιδίου.
 Εκτιμάται ότι τακτικισμοί εκ μέρους του Μητσοτάκη με δικές του προτάσεις  θα γίνουν, με στόχο να εγκλωβίσει τον ΣΥΡΙΖΑ σε μια θέση άρνησης συνεργασίας. Είναι ένα νέο σκηνικό που θα έχει πολλές μεταπτώσεις έως ότου αποσαφηνιστούν οι όροι της αντιπαράθεσης και του πολιτικού και επικοινωνιακού παιχνιδιού. Αν δηλαδή γίνουν πάνω σε προτάσεις ή με προσωπικές αντιπαραθέσεις και συκοφαντίες, κάτι που θεωρείται πιο πιθανό. Αν όμως η κοινή γνώμη θέλει αντιπαράθεση πάνω σε θέσεις και προτάσεις, ο ΣΥΡΙΖΑ ήδη έχει κάνει ένα βήμα υπέρ του.
 Ήταν εύλογη υπό αυτό το πρίσμα,  η απάντηση του Τσίπρα ότι δεν ζήτησε εκλογές για να μην θεωρηθεί ότι εκμεταλλεύεται την τεράστια κοινωνική κρίση . Ως προς την συγνώμη του πρωθυπουργού, ο Τσίπρας εύστοχα επισήμανε ότι δεν μπορεί τη μια στιγμή ο Μητσοτάκης να ζητάει συγνώμη και ταυτόχρονα να δηλώνει ότι όλα πήγαν καλά. Και για το γεγονός ότι δεν ζητάει παραιτήσεις υπουργών ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε ότι είναι πρόβλημα του πρωθυπουργού αν είναι ευχαριστημένος από τους υπουργούς του. Είναι μια νέα τακτική που στόχο είχε να μην οδηγήσει την κυβέρνηση σε συσπείρωση ζητώντας παραιτήσεις
Οι επτά προτάσεις που παρουσίασε ο Τσίπρας στην συνέντευξη είναι σχεδόν ευνόητες και επιβεβλημένες, αν θέλουμε να ανασυγκροτήσουμε ένα μέρος του κράτους που έχει την ευθύνη για τις φυσικές καταστροφές. Ειδικότερα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ πρότεινε ένα πακέτο επτά σημείων που περιμένουν την απάντηση του πρωθυπουργού.  

Η πρόταση επτά σημείων

7 Σημεία.
1.     Να αναδασωθούν οι καμένες περιοχές
2.     Να υπάρξει ένα Εθνικό Σχέδιο για αντιμετώπιση κλιματικής κρίσης με την συμμετοχή φορέων και εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού
3.    Να αξιοποιηθεί το πόρισμα Γκολνταμερ του  Γερμανοί ειδικού στις πυρκαγιές που μετά την καταστροφή στο Μάτι συνέταξε μια μελέτη με την σύμφωνη γνώμη του Κυριάκου Μητσοτάκη ως αρχηγού της αντιπολίτευσης τότε, την οποία όμως ουδέποτε αξιοποίησε ως πρωθυπουγός.
4.    Να υιοθετηθεί η πρόταση νόμου για την ίδρυση εθνικής αρχής πολιτικής προστασίας και ανθεκτικότητας.  ΝΑ στηριχθεί από  όλα τα κόμματα  και να έχει μόνιμο  επιτελείο διοίκησης
5.    Να εκπονηθούν τοπικά αναπτυξιακά σχέδια
6.    Να ανασχεδιαστεί η κατεύθυνση πόρων Ταμείου Ανάκαμψης και ΕΣΠΑ για ανασυγκρότηση
7.    Άμεσα σχέδιο για αποζημιώσεις και αποκατάσταση υποδομών

Βασικά σημεία της εισήγησης Τσίπρα

Η κλιματική αλλαγή αναμφίβολα, είναι μια ζώσα και άκρως επικίνδυνη πραγματικότητα. Δε μπορεί όμως να αποτελεί δικαιολογία.  Αντιθέτως η επίγνωσή της μας προσθέτει το βάρος να προετοιμαστούμε σε βάθος, για την αντιμετώπισή των ακραίων φαινομένων, που από εδώ και στο εξής θα είναι πολύ συχνά.
Η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη δε μπορεί να την επικαλείται ως δικαιολογία. Γιατί αγνόησε τις προειδοποιήσεις μας, όπως και τις προειδοποιήσεις των επιστημόνων. Ακόμα χειρότερα, αγνόησε τα σχέδια που της παραδώσαμε.  Κι αυτή είναι ίσως η πιο σοβαρή και εγκληματική ευθύνη, που πρέπει σήμερα να της καταλογιστεί.
Θέλω να μου επιτρέψετε μια μικρή αναδρομή στο παρελθόν. Το καλοκαίρι του ‘18, αμέσως μετά τη καταστροφική και φονική πυρκαγιά στο Μάτι, ζήτησα τη συνδρομή του καθηγητή Γκολντάμερ, Πρόεδρου του Διεθνούς Παρατηρητηρίου για τις πυρκαγιές στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ.

Ο καθηγητής Γκολντάμερ μου έθεσε τότε ως προϋπόθεση να έχει τη συναίνεση του τότε Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, του κ.  Μητσοτάκη, προκειμένου να είναι βέβαιος ότι δε θα ετοιμάσει κάτι που θα αμφισβητηθεί, ή που δεν θα αξιοποιηθεί σε περίπτωση κυβερνητικής αλλαγής.
Συμφώνησα, μαζί του. Και τελικά συμφώνησε και ο κ. Μητσοτάκης. Το Φλεβάρη του ‘19  η Επιτροπή, μας παρέδωσε το πολυσέλιδο τότε πόρισμά της. Τον Απρίλη του ‘19 ο καθηγητής Ξανθόπουλος, εκ μέρους της Επιτροπής, το παρουσίασε στην κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Περιβάλλοντος και Θεσμών και Διαφάνειας, της Βουλής.
Αυτό ήταν ένα σχέδιο ριζικής μεταρρύθμισης που κατέληξε στην πρόταση για την ίδρυση Εθνικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας και Ανθεκτικότητας. Για να καταλήξουμε σε αυτό αναλύθηκαν σε βάθος μοντέλα χωρών με εμπειρία στον τομέα της πολιτικής προστασίας, όπως των ΗΠΑ και της Αυστραλίας, ενώ για την τεχνολογική και υλικοτεχνική υποστήριξη του νέου Οργανισμού, είχαμε δεσμεύσει πόρους από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, καθώς και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι εκλογές επισπεύστηκαν, η κυβέρνηση άλλαξε. Το σχέδιο δυστυχώς ματαιώθηκε από τη νέα κυβέρνηση. Ωστόσο, το Νοέμβρη του ‘19, καταθέσαμε στη Βουλή το πλήρες σχέδιο με τη μορφή πρότασης νόμου. Την οποία επίσης η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας  αγνόησε.
Όπως αγνόησε επιδεικτικά και το ίδιο το πόρισμα Γκολντάμερ. Τα άφησε όλα αυτά τα χρήσιμα εργαλεία ανάλυσης και προετοιμασίας, θαμμένα στο συρτάρι.
Την ίδια τύχη είχαν και η Εθνική Στρατηγική για τα Δάση, οι προσλήψεις στις Δασικές Υπηρεσίες που πάγωσαν, το κοινωφελές πρόγραμμα δασοπροστασίας, η αξιοποίηση των κονδυλίων της Πολιτικής Πρόληψης Δασικών Πυρκαγιών, με αποτέλεσμα τη σώρευση καύσιμης ύλης στα δάση, οι δασικοί χάρτες που ακυρώθηκαν.
Το μόνο που έκανε ήταν να διατηρήσει την παρωχημένη και, όπως αποδείχτηκε αναποτελεσματική δομή της Πολιτικής Προστασίας, απλά αναβαθμίζοντας σε Υφυπουργό τον επικεφαλής της, θέση για την οποία επέλεξε έναν πρώην δήμαρχο, κομματικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας.
Και φυσικά, επέλεξε να ψηφίσει ένα νομοσχέδιο από το οποίο όμως απουσιάζουν κρίσιμες παράμετροι του πορίσματος Γκολντάμερ, όπως η διαχείριση του δάσους, τα μέτρα πρόληψης, η αποκατάσταση των καμένων περιοχών, η αστική ανάπτυξη, η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, η άρση της συναρμοδιότητας δεκάδων Υπουργείων και φορέων για τη πρόληψη και την αντιμετώπιση των πυρκαγιών.

Το διαβόητο επιτελικό κράτος, στον πιο κρίσιμο τομέα που αφορά την ασφάλεια των πολιτών, αποδείχτηκε ξεχαρβαλωμένο και ελάχιστα επιτελικό. 45 συναρμόδιοι φορείς για τη πρόληψη μιας πυρκαγιάς. 17 φορείς και 6 Υπουργεία για τη καταστολή της.
Αγαπητές φίλες και φίλοι, θεωρώ ότι από εκεί εκκινεί η εγκληματική ευθύνη της κυβέρνησης Μητσοτάκη.  Τα όσα ζήσαμε τώρα ήταν απλά το χρονικό μιας προαναγγελθείσας τραγωδίας. Ο πρώτος μεγάλος καύσωνας, αποκάλυψε τη γύμνια του κρατικού μηχανισμού.
Και δεν μπορούσε να είναι διαφορετικά: Με μηδενική δουλειά στην πρόληψη, με τις ίδιες και ίσως χειρότερες εγγενείς αδυναμίες στον επιτελικό σχεδιασμό.
Με τους ίδιους ανθρώπους που ελέγχονται μάλιστα κι από τη Δικαιοσύνη για την πυρκαγιά στο Μάτι, αναβαθμισμένους σε κρίσιμες θέσεις, τόσο στην πολιτική ηγεσία όσο και στην  Πυροσβεστική και την Πολιτική Προστασία και με λιγότερους άνδρες και γυναίκες στην Πυροσβεστική, αφού προτιμήσαν να κάνουν κατ’ εξαίρεση 4.500  προσλήψεις Αστυνομικών αλλά όχι Πυροσβεστών.

Οι ευθύνες, λοιπόν, της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι αυτονόητες και απαράγραπτες. Και έγιναν ακόμη μεγαλύτερες από την απαράδεκτη επικοινωνιακή διαχείριση της καταστροφής. Από τη προσπάθεια να κρύψουν ή να ωραιοποιήσουν τη πραγματικότητα.
Ακόμη ηχούν στα αυτιά όλων μας οι δηλώσεις για το πόσο υποδειγματικά λειτούργησε ο κρατικός μηχανισμός ενώ καιγόταν η μισή Ελλάδα.
Για αυτό και σήμερα δε πρόκειται να ακολουθήσω την πεπατημένη,  ζητώντας παραιτήσεις. Ακέραια την πολιτική ευθύνη τη φέρει ο Πρωθυπουργός που κάποτε  είχε πει ότι δεν υπάρχει ανάληψη ευθύνης χωρίς παραιτήσεις. Ας αναλάβει λοιπόν ο ίδιος το βάρος του επιμερισμού των ευθυνών και των παραιτήσεων, θέτοντας όμως υπό κρίση, πρώτο τον ίδιο του τον εαυτό.
Εμείς σήμερα είμαστε εδώ για να ζητήσουμε το αυτονόητο: Ν’  αναλάβει η κυβέρνηση τη πολιτική ευθύνη και να συνεννοηθεί με την αντιπολίτευση και τους επιστημονικούς φορείς για ένα πραγματικά εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης.