Παίρνω την περιουσία των Ελλήνων (ότι έχει μείνει απ αυτήν) για  να (ξανα)σωθούν οι Τράπεζες, ώστε μετά να μπορούν να δανείζουν τους Ελληνες! Θα δανείζουν και σε όσους έχουν πτωχεύσει ή καταστραφεί; Αυτοί δε (οι κατεστραμμένοι), επιχειρηματίες ή νοικοκυριά,  τι να τα κάνουν  εκ νέου τα δάνεια; Να ξανακαστραφούν;  Φαύλος κύκλος ή Γόρδιος Δεσμός; Όχι. Γιατί πολύ απλά ο στόχος –η διέξοδος - της κυβερνητικής πολιτικής,  είναι να δοθούν οι Τράπεζες σε νέους ιδιοκτήτες (για την ακρίβεια σε νέα ιδιοκτησία στην οποία μπορεί  να υπάρχουν και παλιοί ιδιοκτήτες), χωρίς το Δημόσιο,  δηλαδή οι Έλληνες φορολογούμενοι που έσωσαν τις Τράπεζες,  να έχει δικαιώματα και από το παρελθόν και στο μέλλον. Πως λέγεται όλ αυτό; Απιστία, κομπίνα, απάτη, χαζομάρα, ανικανότητα; .

Όταν το Δημόσιο δεν θέλει τα  λεφτά του 

Ολ αυτά ήρθαν έντονα στην επιφάνεια με την  υπόθεση της Τράπεζας Πειραιώς. Που μάλλον θα είναι μία απο τις τελευταίες πράξεις της καταστροφής της ελληνικής οικονομίας όπως την γνωρίζαμε   πριν απο την χρεοκοπία. Η πιο μεγάλη αλλά και πιο επιβαρυμένη συστημική Τράπεζα (αφού ανέλαβε βάρη πολλών άλλων μικρότερων Τραπεζών συμπεριλαμβανομένης και της (σημαντικής)  Αγροτικής Τράπεζας, έχει μεγάλα δανειακά βάρη, τα λεγόμενα κόκκινα δάνεια. Το 2021 η Τράπεζα Πειραιώς «πέρασε» κατά 61, 34% στα χέρια του ελληνικού Δημοσίου μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής  Σταθερότητας (ΤΧΣ).

Αυτό συνέβη γιατί η ΤΠ μετέτρεψε ένα χρηματοδοτικό εργαλείο CoCos  σε μετοχές. (Πρακτικά τα CoCos αποτελούν εναλλακτική επιλογή αύξησης κεφαλαίου, η οποία επιτρέπει στις τράπεζες να πληρούν τις κανονιστικές κεφαλαιακές απαιτήσεις, μέσω της προσμέτρησης τους στους δείκτες κεφαλαίου. Το ΤΧΣ έδωσε ομόλογα- εγγυήσεις στην ΤΠ το 2015, με έγκριση της Ευρώπης και χωρίς ημερομηνία λήξης, με αντάλλαγμα μετοχές της Τράπεζας).  Η Πειραιώς όλα αυτά τα χρόνια ανέφερε ότι δεν χρειάζεται να μετατραπεί το Cocos των 2,040 δισεκ. ευρώ σε μετοχές, αφού  μπορεί να πληρώνει τους τόκους τα 164 εκατ ετησίως που αναλογούσαν άπαξ και το Cocos έφερε επιτόκιο 8%. Ομως πιέστηκε, μετέτρεψε το Cocos  σε μετοχές και έτσι το ΤΧΣ βρέθηκε με την απόλυτη πλειοψηφία.

Αυτή ήταν η σημερινή επιλογή της κυβέρνησης την οποία δεν ήταν υποχρεωμένη να κάνει.Σημασία έχει όμως η συνέχεια.

Το ελληνικό δημόσιο (το ΤΧΣ εν προκειμένω) θα μπορούσε να ασκεί διοίκηση ώστε το κράτος να πάρει τα λεφτά του και να έχει όφελος. Επίσης να στηρίξει μέσω της ΤΠ την οικονομία που χρειάζεται ρευστότητα. Τι επέλεξε όμως η κυβέρνηση Μητσοτάκη; Το Δημόσιο να μην ασκήσει τα δικαιώματα του, και η Τράπεζα να αναζητήσει νέα κεφάλαια τα οποία θα δώσουν πλήρη δικαιώματα στους νέους επενδυτές.

Τα δικαιώματα μάλιστα των νέων επενδυτών θα είναι καθοριστικά. Με 1-1,5 δις ευρώ θα πάρουν τον πλήρη έλεγχο της Τράπεζας Πειραιώς που  έχει ανακεφαλαιοποιηθεί 3 και τώρα 4  φορές από τους Έλληνες φορολογούμενους.

 Restart μετά την εξαφάνιση των ...ζόμπι  

Είναι πάμπολλες οι τεχνικές λεπτομέρειες της όλης διαδικασίας που προσφέρουν επιχειρήματα στην κυβέρνηση αλλά και στους επικριτές της για την συγκεκριμένη απόφαση. Αυτό όμως που έχει σημασία είναι η τελική απόφαση. Να δοθεί η Τράπεζα  σε νέα ιδιοκτησία, το ελληνικό δημόσιο να χάσει τα δικαιώματα του. Από το 63% θα βρεθεί στο 14%. Ενώ και οι  παλαιοί μέτοχοι θα χάσουν τα πάντα. Θα περιοριστούν κάτω από το 5%, οι μεσαίοι και μικροί μέτοχοι θα ξαναχάσουν τα λεφτά τους.

Οι περίφημες 4 συστημικές τράπεζες είχαν στο τέλος του 2019 κόκκινα δάνεια αξίας περίπου 85 δις.  Πουλούσαν και πουλάνε κόκκινα δάνεια, αλλά ακόμα και εξυπηρετούμενα δάνεια στα λεγόμενα Head Funds για ευτελή ποσά. Και όμως ο δείκτης μείωσης δεν είναι ικανοποιητικός.

Η κυβέρνηση, η Τράπεζα της Ελλάδας, οι ευρωπαϊκοί ελεγκτικοί μηχανισμοί (SSM, ESM) ζητούν επιμόνως  να προχωρήσουν τα μέτρα κατα των δανειζομένων.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη  έχει ήδη περάσει τον νέο Πτωχευτικό Νόμο  που χωρίς εμπόδια, ο δανειστής διαλύει νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Χιλιάδες ακίνητα θα περάσουν στις Τράπεζες. Η πανδημία έχει παρατείνει την αγωνία.

Και το επιχείρημα είναι οτι οι Τράπεζες πρέπει πλέον να  λειτουργήσουν.  Μόνο που θα λειτουργήσουν για  όσους δεν έχουν ανάγκη τα δάνεια των συγκεκριμένων Τραπεζών , είτε επειδή έχουν ρευστότητα, είτε επειδή έχουν πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα όλα τα προηγούμενα χρόνια και μετά το 2010. Οι συστημικές τράπεζες και τα τελευταία χρόνια έχουν δώσει στην αγορά πάνω από 20 δις ευρώ.

Το πρόβλημα όμως δεν είναι οι Τράπεζες που έχουν σωθεί 3 και 4 φορές. Το πρόβλημα είναι ότι πάνω από το 60% των Ελλήνων δεν μπορεί να δανειστεί ή να βοηθηθεί από το τραπεζικό σύστημα γιατί έχει παλαιά χρέη. Γιατί είναι κοκκινισμένοι στον «Τειρεσία».

Μετά τον πτωχευτικό και όταν περάσουν τρία χρόνια, μπορεί κάποιοι να βγουν από τον «Τειρεσία» αλλά θα έχουν απολύτως καταστραφεί.

Η επιλογή της κυβέρνησης είναι ένα restart μέσω της καταστροφής και όχι μέσω της ρύθμισης, κουρέματος, «συγχώρεσης» (όπως λέει το ΕΒΕΑ). Οταν και στην Ευρώπη , ακόμα και στην Γερμανία ζητούν τώρα ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους, η κυβέρνηση Μητσοτάκη θέλει να ισοπεδώσει τη χώρα. Η επιλογή της κυβέρνησης, του κεντρικού τραπεζίτη, του σχεδίου Πισσαριδη , των ευρωπαίων επικουρικά, είναι η ισοπέδωση. Τα «ζόμπι», επιχειρήσεις ή νοικοκυριά, μικρομεσαίοι, μεσαίοι κα, πρέπει να «πεθάνουν». Για να γίνει μια νέα αρχή ...με όσους μπορούν. Δηλαδή πλέον με τους ελάχιστους.

Η αντίδραση και τα επιχειρήματα του ΣΥΡΙΖΑ

Η αντίδραση της αξιωματικής  αντιπολίτευσης και προσωπικά του Αλέξη Τσίπρα, δείχνει και το μέγεθος του κινδύνου. Το πιθανότερο είναι ότι δεν θα εισακουστεί η αντιπολίτευση, ομως σ αυτό το θέμα πρέπει κάποιος να βάλει τις φωνές και δηλώσει ότι θα προσπαθήσει ειλικρινά να σωσει οτι σωζεται. Ο Αλέξης Τσίπρας θα συναντηθεί μάλιστα με την διοίκηση του ΤΧΣ, ζητώντας εξηγήσεις για το όλο θέμα, ενω έφερε και το θέμα στον κοινοβουλευτικό έλεγχο.

Η διαγραφόμενη αρνητική εξέλιξη έχει κινητοποιήσει την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, που ζήτησε επειγόντως συνάντηση με την όποια ηγεσία του ταμείου, καθώς έχει προηγηθεί η εν μια νυκτί «εξαφάνιση» από την ηγεσία του του Αυστριακού προέδρου του Μάρτιν Τζούρντα (την οποία είχαν αποκαλύψει  η ΑΥΓΗ και ο ρ/σ Στο Κόκκινο).

 Το σχέδιο και η ζημιά

Οι «σκληροί» της ΕΚΤ, αφού «δώρισαν» στην κυβέρνηση αυτό που επιμόνως είχαν αρνηθεί στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το 2015 και της επέτρεψαν να ασκεί πλήρως ως μέτοχος τα δικαιώματα της μέσω ΤΧΣ (του οποίου επίσης ουσιαστικά αποδέχτηκαν την κατάργηση της ανεξαρτησίας του), είναι έτοιμοι να αποδεχθούν μάλλον και το σχέδιο πώλησης.

Ήταν αυτοί που έδωσαν το OK στη διοίκηση της Πειραιώς να μην αποπληρώσει το ομόλογο ύψους 1,36 ευρώ προ διμήνου περίπου. Με τον προ δεκαημέρου ψηφισθέντα νέο νόμο για το ΤΧΣ (άρθρα 4 και 6), την ευθύνη για την απόφαση έχει το Γενικό Συμβούλιο του ταμείου, το οποίο απολαμβάνει πλέον ασυλίας από κάθε ευθύνη απιστίας αν αποδεχθεί την εισήγηση πώλησης βάσει αποτιμήσεων αποτίμησης δύο «ανεξάρτητων χρηματοοικονομικών συμβούλων».

Το σχέδιο προβλέπει την έκδοση νέων μετοχών και τη μείωσή τους στο 1/16 (reverse split). Στη συνέχεια όλη η αύξηση κεφαλαίου υπολογίζεται κοντά στο 1 δισ. Θα καλυφθεί από νέους μετόχους και η περιουσία των παλιών μετόχων θα συρρικνωθεί (το Δημόσιο εν προκειμένω, από το 63%, θα βρεθεί περίπου με το 14%). Η διαρροή τού εν λόγω σχεδίου οδήγησε στην κατακρήμνιση της τιμής της μετοχής της τράπεζας στο χρηματιστήριο. Αυτό συντελέστηκε χωρίς καμιά παρέμβαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, η οποία εκ του νόμου είναι υποχρεωμένη να διακόπτει τη διαπραγμάτευση επί μετοχών που αφορούν εταιρείες που είναι σε διαδικασία εξαγοράς, συγχώνευσης ή άλλης σοβαρής εταιρικής μεταβολής μέχρι να υπάρξουν επίσημες ανακοινώσεις, ώστε να μην γίνεται «σπέκουλα» βάσει φημών.

Το συνολικό «φέσι»

Περισσότερα από 45 δισ. ευρώ έχουν κοστίσει μέχρι στιγμής οι συστημικές τράπεζες (μαζί με αυτές που απορρόφησαν Τ.Τ. Εμπορική, Γενική κ.ά.) στο Ελληνικό Δημόσιο, δηλαδή στον ελληνικό λαό. Τα κεφάλαια αυτά καταβλήθηκαν είτε ως μετοχικό κεφάλαιο από το 2010 και μετά είτε ως χρηματοδότηση του λεγόμενου funding gap (διαφορά ενεργητικού - παθητικού). Από τα 45 δισ., τα 35 ως κεφαλαιοποίηση χάθηκαν επί κυβερνήσεων Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΛΑ.Ο.Σ. κ.λπ. την περίοδο 2010 - 2015.

Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ υπήρξαν πολύ μικρότερες απώλειες (το 1/4 της περιόδου 2010 - 2014), ενώ από την ανάληψη της διακυβέρνησης το 2019 από την κυβέρνηση Μητσοτάκη μέχρι σήμερα χάθηκαν τα 2/3 της περιουσίας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), η οποία παραδόθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ στα 1,8 δισ. ευρώ και σήμερα είναι στην περιοχή των 600 εκατομμυρίων.

Ως πρόσχημα για τις κυβερνητικές κινήσεις χρησιμοποιείται η δέσμευση για αποεπένδυση του ΤΧΣ από τις τραπεζικές μετοχές έως το τέλος του 2022, δέσμευση η οποία όμως είχε αναληφθεί σε περίοδο που ουδείς είχε προβλέψει την πανδημία.

Δεδομένης της αναποτελεσματικής διαχείρισης των κόκκινων δανείων αλλά και της τεράστιας συρρίκνωσης των περιθωρίων στα επιτόκια των δανείων, η απόδοση των τραπεζών έχει συρρικνωθεί μόλις στο 0,3% επί των ιδίων κεφαλαίων και στο 0,8% επί του ενεργητικού, εξ ου και οι τιμές ξεπουλήματος. Φυσικά, διαφορετική θα ήταν η κατάσταση και η αποτίμησή τους σε συνθήκες κανονικότητας, ουδείς όμως από την κυβέρνηση φαίνεται διατεθειμένος να λάβει υπόψη τα αυτονόητα.