του Σωτήρη Σιδέρη

Σημαντικές ανακατατάξεις που αναζωπυρώνουν την ενεργειακή διπλωματία στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ ταυτόχρονα, υπάρχουν ενδείξεις ότι αναδιατάσσεται η πολιτική ατζέντα χωρών που προσπαθούν να ξεπεράσουν τις μεταξύ τους κρίσεις και εντάσεις όπως η Αίγυπτος και το Ισραήλ με την Τουρκία. Την ίδια στιγμή το μέτωπο Ελλάδας –Κυπριακής Δημοκρατίας είναι πιο αδύναμο από ποτέ. Παρακμή, απουσία οράματος, αδύναμες ηγεσίες, έλλειψη στρατηγικής και στόχων, αλλά και  αμοιβαία καχυποψία, συνθέτουν μια απογοητευτική εικόνα που έχει τα χαρακτηριστικά κρίσης καθώς εκδηλώνονται σε μια  περίοδο που οικοδομείται μια νέα αρχιτεκτονική στην περιοχή. Πέραν αυτών ενώ και η Αθήνα και η Λευκωσία οδεύουν προς κρίσιμες διαπραγματεύσεις , τόσο ενόψει της συνόδου κορυφής της ΕΕ στις 25 Μαρτίου με βασικό θέμα το μέλλον των ευρωτουρκικών σχέσεων  και ελληνοτουρκικές σχέσεις, όσο και ενόψει της πενταμερούς για το Κυπριακό ακριβώς μετά από ένα μήνα .

Αναστάτωση έχει προκληθεί στην Αθήνα εδώ και εβδομάδες  ότι η Αίγυπτος συνομιλεί με την Τουρκία , διερευνώντας τις πιθανότητες  οριοθέτησης της μεταξύ τους ΑΟΖ που θα ξεκινά ανατολικά του 28ου μεσημβρινού . Αναστάτωση έχει προκληθεί στην Λευκωσία από τις πληροφορίες ότι η Αίγυπτος έχει προτείνει και ο Μητσοτάκης φέρεται να συμφωνεί καταρχάς ότι διάκειται θετικά στην διέλευση του EastMed μέσω Αιγύπτου . Το προεδρικό μέγαρο στην Λευκωσία με διαρροές στα ΜΜΕ διεμήνυσε στην Αθήνα ότι δεν μπορεί να κάνει τέτοιου είδους συζητήσεις ερήμην της. Το κλίμα επιβαρύνεται με ταχύτητα και όλη αυτή η έξαρση γεγονότων και η απουσία διαφάνειας, φαίνεται ότι δεν έχει συγκινήσει την ελληνική κυβέρνηση και τον ΥΠΕΞ Νίκο Δένδια που δεν δείχνουν σημάδια αφύπνισης. Το κακό σενάριο είναι να έρθουν πολύ κοντά Άγκυρα και Κάιρο. Το καλό να συνομιλήσουν όλοι μαζί.

Διπλωματία σε έξαρση

Η Αίγυπτος έχει καθορίσει κάποια πεδία προς έρευνα και σε ένα σημείο φαίνεται ότι εφάπτεται με την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία, αλλά το κρίσιμο  σημείο είναι ότι το σημείο αυτό το θεωρεί η Άγκυρα ότι αποτελεί τμήμα της δικής της ΑΟΖ σύμφωνα με τον χάρτη που μονομερώς έχει καταθέσει στον ΟΗΕ  και κάνει κουρέλια το νόμο Μανιάτη, που επίσης η Ελλάδα έχει καταθέσει στον ΟΗΕ.  Σημειωτέον ότι η Τουρκία έκανε επί μήνες κουρέλια τον εν λόγω νόμο και με το Ουρούτς Ρέις.

Παρά τις συνεχείς οχλήσεις της Αθήνας οι Αιγύπτιοι σύμφωνα με πληροφορίες δηλώνουν ότι πρόκειται για αναγνωριστικές συνομιλίες σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων και όχι για επίσημες συνομιλίες. Αυτό όμως δεν καθησυχάζει την Ελλάδα. Το ερώτημα είναι αν οι συνομιλίες αυτές θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια τριμερή Ελλάδας –Τουρκίας –Αιγύπτου  και να μην μείνουν μεταξύ Άγκυρας –Καίρου, οπότε η Αθήνα θα μπορούσε να προσέλθει με θετική στάση. Γιατί και μόνο μια τέτοια συνάντηση θα «πάγωνε» το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας ,το οποίο δεν αναγνωρίζει ελληνική ΑΟΖ πέραν των χωρικών υδάτων μας και επιδιώκει την «κατάληψη» μεγάλου μέρους της Ανατολικής Μεσογείου από τις δύο χώρες. Κάτι που και ως υποψία να γίνει,  θα προκαλέσει αποσταθεροποίηση στην περιοχή.

Η ελληνική κυβέρνηση πιστή στο δόγμα να ασκεί μυστική διπλωματία δεν ενημερώνει ούτε κόμματα, ούτε κοινοβούλιο για το ακριβώς συμβαίνει, αλλά ούτε και τα κόμματα δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον να πληροφορηθούν τι συμβαίνει. Κατά κανόνα με την στεγανοποίηση, η κυβέρνηση αποκρύπτει πληροφορίες και εξελίξεις που όμως ποτέ δεν μένουν κρυφές και όταν γνωστοποιούνται αποκαλύπτεται το μέγεθος των λαθών και της πολιτικής ανεπάρκειας.
Στο παρασκήνιο είναι γνωστό ότι η Τουρκία επιδιώκει αποκατάσταση των σχέσεων και με το Ισραήλ και με την Αίγυπτο, που δεν είναι εύκολο να συμβεί, τουλάχιστον άμεσα.
Σε κάθε περίπτωση βρίσκεται σε εξέλιξη μια έντονη κινητικότητα με την Ελλάδα και σε αυτή την περίπτωση να μην διαθέτει δικό της πολιτικό σχέδιο για το πώς θα κινηθεί, ποιοι είναι οι στόχοι της και πως θα απορρυθμίσει την τουρκική πολιτική. Μια στο Αιγαίο, μια στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και με τις παρεμβάσεις της στην ΕΕ πριν από κάθε σύνοδο κορυφής η Τουρκία κρατά την πρωτοβουλία των κινήσεων . Αλλά σε τελική ανάλυση , σκοπός δεν είναι σε κάθε περίπτωση τι θα χάσει και πως θα αναχαιτιστεί η Τουρκία, αλλά πως δεν θα χάσει η Ελλάδα και πως θα καταστεί ισοδύναμος συνομιλητής για δίκαιες συμφωνίες με ειρηνικό διάλογο που θα αντέξουν στον χρόνο και ομαλοποιήσουν για πολλά χρόνια το κλίμα. Αν και φαντάζουν ως όνειρο θερινής νυχτός