του Σωτήρη Σιδέρη

Το 2019, όπως όλα δείχνουν, θα είναι χρονιά μεγάλων γεωπολιτικών αναστατώσεων και έντονων πολιτικών κραδασμών στο εσωτερικό της χώρας μας. Πόλεμοι, μετακινήσεις πληθυσμών, ροπή προς  τον αυταρχισμό με παράλληλες ανατροπές δημοκρατικών κατακτήσεων, θα έρθουν καταιγιστικά στο προσκήνιο ως συνέχεια του 2018, αλλά και ως νέο σκηνικό καθώς θα  έχουμε  νέα δεδομένα.
Στην Ελλάδα οι τρείς εκλογικές αναμετρήσεις, αυτοδιοικητικές , εθνικές εκλογές και ευρωεκλογές αναμένεται να προκαλέσουν ισχυρές αναταράξεις στο ήδη ασταθές πολιτικό σύστημα της χώρας.

Πράγματι όλα αυτά είναι δυσοίωνα. Και είναι δυσοίωνα γιατί απλά διεθνείς κρίσεις ,  οι πόλεμοι και εντάσεις του 2018 δεν  αντιμετωπίστηκαν και απλά η κακή διαχείρισή τους από τις μεγάλες δυνάμεις θα συνεχιστεί. Το επίσης κρίσιμο στοιχείο είναι ότι οι μεγάλες δυνάμεις δεν πολεμούν μόνο δια αντιπροσώπων στην Συρία, το Ιράκ, την Υεμένη και αλλού, αλλά και στις μεταξύ τους σχέσεις, κυριαρχεί η ένταση, όχι μόνο σε επίπεδο στρατιωτικό και διπλωματικό , αλλά και σε εμπορικό επίπεδο.
Σε αυτό το σκηνικό που μοιάζει με ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί, η Ελλάδα προσπαθεί να βρει  τον δικό της δρόμο, πράγμα που λίγους μήνες μετά την έξοδο από τα μνημόνια, φαντάζει ακόμη δύσκολο. Σε οικονομικό επίπεδο η κυβέρνηση προσπαθεί να κάνει τα πρώτα της βήματα έχοντας κατά νου δύο πράγματα.
Πρώτο, να βοηθήσει τους οικονομικά ασθενέστερους γιατί αυτοί είναι και η εκλογική της δύναμη και δεύτερο να υπερασπιστεί την εθνική κυριαρχία σε αυτό το επικίνδυνο και ρευστό περιβάλλον που περιγράψαμε. Και τα δύο είναι δύσκολα.
Η οικονομία, είναι σαφές ότι δύσκολα θα ανακάμψει αν δεν υπάρξουν αναπτυξιακές επενδύσεις και αν δεν λυθεί η γάγγραινα που ονομάζεται τραπεζικό σύστημα . Η εξωτερική πολιτική αρχίζει σταδιακά να στρατιωτικοποιείται καθώς όλο και πιο περισσότερο η χώρα μας εμπλέκεται στα επιθετικά σχέδια των ΗΠΑ  στην περιοχή, ενώ ταυτόχρονα απουσιάζει η διπλωματία. Οι σχέσεις με την Τουρκία είναι προφανές ότι διανύουν μια ακόμη δύσκολη φάση . Εκτιμάται ότι το 2019 θα είναι ακόμη πιο δύσκολο γιατί κλιμακώνεται η ενεργειακή πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο ταυτόχρονα με την κλιμάκωση της στρατηγικής της έντασης στο Αιγαίο. Ωστόσο και παρά το γεγονός ότι τα προβλήματα αυτά απαιτούν διάλογο, αυτός δεν υφίσταται και αυτό είναι ένα μεγάλο ερωτηματικό που θα μας απασχολήσει το νέο έτος.
Στα βαλκάνια η κατάσταση δεν είναι καλύτερη, ούτε μπορεί να πει κανείς ότι είναι ομαλή. Η συμφωνία των Πρεσπών, παρά τα προβλήματα είναι μια λύση που μπορεί να επιδράσει θετικά στην περιοχή, υπό την προυπόθεση ότι θα υπάρξει βούληση και καλή προαίρεση για επίλυση των προβλημάτων. Γιατί μέχρι στιγμής παρακολουθούμε πλήθος μικρών εντάσεων που είναι θέμα χρόνου να κλιμακωθούν και να γενικευθούν . Ορισμένοι κύκλοι στη Βουλγαρία αρχίζουν να νοσταλγούν την Συνθήκη  του Αγίου Στεφάνου και οξύνουν τους τόνους έναντι των Σκοπίων. Ωστόσο  η Σόφια ήταν αυτή που πρώτη αναγνώρισε την «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και μόλις προ μηνών, λίγο πριν την Συμφωνία των Πρεσπών, υπέγραψε σύμφωνο φιλίας με τα Σκόπια αναγνωρίζοντας ουσιαστικά την μακεδονική γλώσσα , την οποία τώρα αμφισβητεί και  πάλι. Προφανώς το πρόβλημα του Κοσσόβου είναι πολύ σοβαρό από την στιγμή που η Πρίστινα αποφάσισε να δημιουργήσει δικό της στρατό και ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα συνεχίζει να στέλνει μηνύματα στα βαλκάνια στηρίζοντας κάθε μεγαλοιδεατική ιδέα και τοποθετώντας Κοσσοβάρους πολιτικούς στο υπουργικό του συμβούλιο.
Η Σερβία εξοπλίζεται από την Ρωσία και δεν φαίνεται διατεθειμένη να υποχωρήσει άλλο έναντι των Αλβανών, οπότε το 2019 ίσως μας επιφυλάσσει δυσάρεστες εξελίξεις.
Οι σχέσεις Ελλάδας –Αλβανίας βρίσκονται ήδη στην εντατική μετά το πάγωμα των διαπραγματεύσεων και την αναβολή επ αόριστον της υπογραφής της συμφωνίας για διμερή ζητήματα μεταξύ των οποίων και την ΑΟΖ. Οι σχέσεις θα ενταθούν και αυτό είναι μέγα λάθος. Υπάρχουν εθνικιστικές φωνές και στις δύο χώρες που απολαμβάνουν αυτή την ένταση και ονειρεύονται ανακατατάξεις.  Αυτό και μόνο πρέπει να προβληματίσει τους σοβαρούς πολιτικούς , κυρίως στα Τίρανα και να διορθώσουν την πορεία τους.            

Νέο σκηνικό

Το κλίμα που δημιουργείται στην Ελλάδα ενόψει της ψήφισης της Συμφωνίας των Πρεσπών είναι ανησυχητικό. Είτε συμφωνεί κάποιος, είτε διαφωνεί, πρέπει να καταθέσει τις απόψεις του, να τις υποστηρίξει και να σεβαστεί την πλειοψηφία της βουλής, όποια και αν είναι αυτή, διαφορετικά θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα. Οι βομβιστικές ενέργειες στο συγκρότημα Αλαφούζου ή στην εκκλησία στο Κολωνάκι είναι απαράδεκτες και σαφώς προβοκατόρικες .
Εντός του Ιανουαρίου, η χώρα θα εισέλθει σε εκλογική περίοδο με προοπτική οι εκλογές να γίνουν το Μάρτιο ή το Μάιο. Είναι βέβαιο ότι από τις εθνικές εκλογές θα προκύψει ένας νέος πολιτικός χάρτης, αφού σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις κόμματα όπως οι ΑΝΕΛ, το Ποτάμι, η Ένωση Κεντρώων δεν θα εισέλθουν στη βουλή και δεν ξέρουμε αν και από ποια κόμματα που ίσως ιδρυθούν, θα  τα αντικαταστήσουν . Είναι προφανές ότι η ΝΔ κάνει άνοιγμα προς την ακροδεξιά της για να μην έχει διαρροές, κίνηση παρακινδυνευμένη, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει άνοιγμα προς το ΠΑΣΟΚ , την Ένωση Κεντρώων και το Ποτάμι, κίνηση επίσης παρακινδυνευμένη καθώς, ενώ αιμορραγεί από τα αριστερά του, ο Τσίπρας αναζητά στηρίγματα και ψηφοφόρους στα δεξιά του. Προοδευτικό μέτωπο όπως το διακηρύσσει ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να υπάρξει γιατί το εναπομείναν ΠΑΣΟΚ δεν είναι προοδευτική δύναμη. Κατά συνέπεια και  η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιδοθούν σε κυνήγι ψηφοφόρων χάνοντας και τα δύο κόμματα την ταυτότητά τους. Η ΝΔ ως συντηρητικό ευρωπαικό κόμμα που πλέον  δεν υφίσταται ως τέτοιο και ο ΣΥΡΙΖΑ ως αριστερό κόμμα που επίσης δεν υφίσταται, αν δεν διορθώσει άμεσα την πορεία του.
Για τους λόγους αυτούς και ανεξάρτητα από το ποιο θα είναι το πρώτο κόμμα, η χώρα θα συνεχίσει να έχει σοβαρά προβλήματα και είναι πιθανό να οδηγηθεί εκ των πραγμάτων σε νέα κρίση, καθώς κανείς δεν απαντά τι θα γίνει με τις τράπεζες-ζόμπι , πρόβλημα που κανείς δεν θέλει να ανοίξει προεκλογικά. Κανένα κόμμα δεν φαίνεται να είναι σε θέση να προκαλέσει ένα θετικό σοκ στη χώρα για να επανακκινήσει τις δημιουργικές δυνάμεις της, ούτε εθνικός σχεδιασμός υπάρχει στην εξωτερική πολιτική και όλα έχουν αφεθεί στα χέρια των ΗΠΑ  …..