Του Σωτήρη Σιδέρη

Στην ροή του μεταπολιτευτικού χρόνου, κάθε φορά που οι ελληνικές κυβερνήσεις βρίσκονταν υπό πίεση ή ήθελαν να πείσουν το εκλογικό σώμα ότι διαθέτουν ισχυρά πατριωτικά αντισώματα, έκαναν σποραδικές δηλώσεις για επέκταση των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο στα 12 μίλια. Από το 1995 και μετά την κύρωση από το ελληνικό κοινοβούλιο  της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας,  όπου επαναλήφθηκε η δήλωση, η Τουρκία φοβούμενη ότι η Ελλάδα μπορεί και να το εννοεί, αποφάσισε   το γνωστό casus belli.  Σαν τις  βαρετές τηλεοπτικές επαναλήψεις  περίπου,  η Ελλάδα συνεχίζει το ίδιο παραμύθι και η Τουρκία απαντά με το δικό της. Ο λόγος απλός. Η Ελλάδα δεν θα επεκτείνει ποτέ τα χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο, αν πρώτα δεν υπάρξει μια διεθνώς συμφωνημένη διαδικασία και η Τουρκία απειλεί προληπτικά. Το πρόβλημα όμως  είναι ότι η Αθήνα με πρόσφατες διαρροές δεν αναφέρεται στο Αιγαίο , αλλά την Κρήτη και μάλιστα νότια και δυτικά.  Όπου η μεν Ελλάδα έχει μεταφέρει την διπλωματική της δυσλειτουργία , η δε Τουρκία την διπλωματική της νευροπάθεια.

Την Πέμπτη 29 Δεκεμβρίου όμως ο ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου σε δήλωσή του επαναλαμβάνει την απειλή  λέγοντας: «δεν θα επιτρέψουμε την επέκταση των (ελληνικών) χωρικών υδάτων, όχι κατά 12 μίλια, αλλά ούτε κατά 1 μίλι στο Αιγαίο». Προς τι όμως η συζήτηση;. Στην Αθήνα και στο παρασκήνιο επικρατεί μια περίεργη υπόθεση εργασίας. Αν η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά ύδατα, νότια και δυτικά της Κρήτης, θα ισχύει η απειλή πολέμου; ναι απαντούν οι Τούρκοι διπλωμάτες στο παρασκήνιο και πιθανόν είναι θέμα χρόνου να έρθει το θέμα και στο προσκήνιο.  Οπότε η Τουρκία ενώ σωπαίνει παθητικά στις κινήσεις της Αιγύπτου και γνωρίζοντας ότι οι απειλές προς την Ελλάδα πιάνουν συχνά τόπο, στρέφεται εναντίον της χώρας μας με  αναφορές  που προδίδουν και σύγχυση και πολιτική αταξία. Γιατί δεν μπορεί η Άγκυρα να έχει λόγο παντού και με τον τρόπο μάλιστα που προβάλλει τις απαιτήσεις της.  Και η Αθήνα, αντί να παρουσιάσει ένα συνεκτικό εθνικό σχέδιο κάνει επικοινωνιακά παιχνίδια με το βλέμμα στις κάλπες. Και αυτό προκαλεί τεχνητές εντάσεις που όμως έχουν την αξία τους και την στοχοθεσία τους. ..

       

Μείγμα άγριας ψηφοθηρίας και εθνικισμού

Ποια είναι τα νεότερα; αν παρατηρήσει κανείς τις εξελίξεις δεν υπάρχει τίποτα νεότερο σε εθνικό επίπεδο. Δηλαδή η Ελλάδα συνεχίζει να κάνει το ίδιο παιχνίδι για εσωτερική κατανάλωση. Ταυτόχρονα και αυτό δεν αφορά μόνο  τα χωρικά ύδατα, οι συνομιλίες και οι έντονες διεργασίες στο ενεργειακό συνεχίζονται και επαυξάνονται με την Αίγυπτο να πρωτοστατεί και στο διπλωματικό και στο ενεργειακό πεδίο.
Υπάρχουν όμως και πιο απλές εξηγήσεις. Η Τουρκία “κατάπιε” την επιθετική κίνηση της Αιγύπτου να οριοθετήσει μονομερώς την ΑΟΖ με την Λιβύη, “κλέβοντας” και λίγα τετραγωνικά από το τουρκολιβυκό σύμφωνο. Η Ελλάδα ταυτόχρονα, βιώνει ένα σοβαρό φιάσκο με τις επισκέψεις των Μητσοτάκη και Δένδια στην Αλβανία, αλλά ταυτόχρονα σύρεται σε μια συνάντηση Μπούρα -Καλίν στις Βρυξέλλες. Ταυτόχρονα,  ο Μητσοτάκης και ο Ερντογάν μοιράζουν αφειδώς χρήματα που δεν τους ανήκουν για να προσελκύσουν ψήφους. Στο πλαίσιο αυτό, η μεν Αθήνα διοχέτευσε υποτίθεται σχέδιο ότι τον Μάρτιο θα είναι έτοιμη η επέκταση των χωρικών υδάτων νότια και δυτικά της Κρήτης. Απαντώντας η Τουρκία δια του ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου θύμισε την απειλή πολέμου. Μόνο που  η απόφαση της εθνοσυνέλευσης αφορούσε το Αιγαίο και όχι την ανατολική Μεσόγειο, αλλά αυτά είναι λεπτομέρειες για τον Τσαβούσογλου.

Αν η Ελλάδα πραγματικά σχεδίαζε κάτι τέτοιο θα έφερνε το θέμα στη βουλή,  θα ενημερώνονταν τα κόμματα και κυρίως οι ξένες πρεσβείες για να έχει η χώρα στηρίγματα. Τίποτα δεν συνέβη. Επίσης αν πραγματικά το εννοούσε , θα ενημέρωνε απευθείας η Μπούρα τον Καλίν, κάτι ακόμη πιο ορθολογικό. Ούτε αυτό συνέβη. Αποτέλεσμα: οι εντάσεις, τα εθνικιστικά ντεσιμπέλ , οι ανεύθυνες διαρροές και να φληναφλήματα ευνοούν την ψηφοθηρία και του Μητσοτάκη και του Ερντογάν. Θα επιμείνουν σε αυτό τον ρυθμό ως τις εκλογές. Μετά την ευθύνη θα έχουν οι επόμενες κυβερνήσεις.
Πέραν όλων αυτών, οι ραγδαίες εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα, δηλαδή ο εντοπισμός νέων ποσοτήτων φυσικού αερίου, οι συμφωνίες Ισραήλ -Λιβάνου , Ελλάδας -ΑιγύπΤου και η κρίση που μαστίζει την Ευρώπη, λογικά αποτελούν μια χρυσή ευκαιρία για ενεργοποίηση της διπλωματίας και μέσω μιας πολυμερούς διάσκεψης να προωθηθεί ο διάλογος με στόχο την επίτευξη συμφωνιών, δίκαιων συμφωνιών που θα ωφελήσει όλες τις χώρες.
Τα παιχνίδια με την ένταση, είναι παιχνίδια με τη φωτιά και η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να κάνει πολλά παιχνίδια προς κάθε κατεύθυνση, την στιγμή που οι εντάσεις στα βαλκάνια αναζωπυρώνονται. Όσο για την επέκταση των χωρικών υδάτων; αν δεν υπάρξουν ουσιαστικές διαπραγματεύσεις για όλη την ατζέντα και από εκεί να προκύψουν εξελίξεις τίποτα δεν θα συμβεί. Φυσικά η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να το κάνει και ίσως έπρεπε να το έχει κάνει ήδη στην Κρήτη πρώτα. Όσο το διαπραγματεύεται , τόσο ατονεί και   το μετατρέπει σε επικοινωνιακό παιχνίδι, προκαλώντας ερωτηματικά για τις προθέσεις της. Μιλάμε για προθέσεις γιατί η βούληση αναζητείται....