Του Στράτου Βαλτινού
         
Συντονισμένες ενέργειες αλληλοϋποστήριξης με προφανείς ιδιοτελείς στοχεύσεις κινητοποιούν τα επιτελεία των Μπάϊντεν, Ερντογάν και Μητσοτάκη ενόψει κρίσιμων εκλογών στην ΕΕ και τις ΗΠΑ, αλλά και του σχεδίου του Τούρκου προέδρου να αναδείξει τη χώρα του σε ρυθμιστικό παράγοντα στην περιοχή και ενώ επαναπροσεγγίζει τη Δύση. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει ανάγκη από τις ψήφους των ελληνοαμερικανών και ο Έλληνας πρωθυπουργός έχει ανάγκη την στήριξη του Λευκού Οίκου, τόσο για διατηρηθεί το κλίμα με την Άγκυρα, όσο , κυρίως για να εξασφαλίσει την στήριξη του Μπάϊντεν για μια θέση στην ΕΕ.

Όλα αυτά φαίνονται ένα βολικό σενάριο, αν η περιοχή μας δεν φλέγονταν από ένταση και πολέμους, οικονομική καθήλωση και άλυτα προβλήματα . Να σημειωθεί πως ένα μήνα αργότερα , πιθανόν  στις 7 Μαϊου, ο Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον Ερντογάν  στην Άγκυρα , όπου σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του τουρκικού ΥΠΕΞ αναμένεται να υπογραφούν διάφορες συμφωνίες. Διπλωματικές πηγές υποψιάζονται περαιτέρω εμβάθυνση της προσέγγισης στον ενεργειακό τομέα καθώς , τόσο η ΕΕ, όσο και οι ΗΠΑ προωθούν εξορύξεις χωρίς προηγούμενη οριοθέτηση των ΑΟΖ.

Το Φόρουμ για το αέριο

Με την Τουρκία να μην εγκαταλείπει ούτε κατά λέξη την αναθεωρητική της ατζέντα, τα άλματα κρίνονται επικίνδυνα. Η νέα υποψηφιότητα Μπάιντεν προκαλεί ερωτηματικά, αν και κατά πόσο μπορεί να ανταποκριθεί στην ένταση της προεκλογικής περιόδου και σε μια νέα θητεία, αν νικήσει, κάτι που θεωρείται πολύ δύσκολο, καθώς όλα τα προγνωστικά δείχνουν Τραμπ. Αλλά οι ΗΠΑ ως μεγάλη δύναμη θέλουν να επενδύσουν στο κλίμα που έχει διαμορφωθεί , ώστε να πετύχουν το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα, να ενισχύσουν τη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, έστω και χωρίς να έχουνε επιλυθεί τα ελληνοτουρκικά προβλήματα. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η πιθανή ένταξη της Τουρκίας  στο Φόρουμ Φυσικού Αερίου της ανατολικής Μεσογείου («East Mediterranean Gas Forum – EMGF»).

Τον Σεπτέμβριο 2020 υπογράφηκε το Kαταστατικό του Φόρουμ Φυσικού Αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο από τα επτά ιδρυτικά μέλη του (Αίγυπτος, Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, Ιταλία, Ιορδανία, Παλαιστίνη). Ήδη  το EMGF θεωρείται επίσημος Οργανισμός από 1 Μαρτίου 2021. Κύριος σκοπός του είναι να λειτουργήσει ως γέφυρα που θα φέρει κοντά τους παραγωγούς φυσικού αερίου, τους καταναλωτές και τις χώρες διαμετακόμισης, έχοντας ως τελικό στόχο την ανάπτυξη μιας βιώσιμης περιφερειακής αγοράς φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, επ’ ωφελεία των λαών της περιοχής. Αυτά σημαίνουν πως δημιουργείται ένα κέντρο που θα συγκεντρώνει όλο το φυσικό αέριο της ανατολικής Μεσογείου, διαφόρων χωρών, ανεξάρτητα από οριοθετήσεις. Η Αίγυπτος επείγεται να προχωρήσει το σχέδιο και ο Μητσοτάκης δεν έχει πρόβλημα , να ενταχθεί και η Τουρκία στο σχέδιο. Οι εξορύξεις θα συνεχιστούν σε περιοχές που δεν αμφισβητούνται προς το παρόν και μετά , οι ΗΠΑ προτείνουν να υπάρξουν συμφωνίες συνεκμετάλλευσης με ποσοστά για κάθε χώρα, χωρίς να έχουν οριοθετήσεις ΑΟΖ. Παράδοξο και σχεδόν παράλογο , γιατί στην πολιτική όλα λύνονται επί χάρτου, αλλά στην πράξη συμβαίνουν τα αντίθετα.

        Σύμφωνα με τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα , Τζόρτζ  Τσούνη «στις 4 Απριλίου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα βρίσκεται στο Οβάλ Γραφείο, όπου θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο “Μπάιντενόπουλο”. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ αγαπάει την Ελλάδα και τους Έλληνες πάρα πολύ και στεκόμαστε πάντα δίπλα σας» . Ο Τσούνης, που πιθανότατα αποχωρεί το καλοκαίρι από την Αθήνα,  είπε  πως οι σχέσεις ΗΠΑ-Ελλάδας συνεχίζουν να βρίσκονται ιστορικά στο υψηλότερο επίπεδό τους και η διμερής συνεργασία στην Αλεξανδρούπολη αποτελεί βασική πτυχή αυτής της σχέσης. Επισήμανε ότι ο 5ος Στρατηγικός Διάλογος ΗΠΑ-Ελλάδας που πραγματοποιήθηκε στην Ουάσιγκτον τον περασμένο μήνα ανέπτυξε περαιτέρω τη σχέση αυτή και εξέφρασε την κοινή βούληση των δύο χωρών να συνεχίσουν να προωθούν τους κοινούς τους στόχους για ειρήνη και ευημερία στην Ανατολική Μεσόγειο, τα Δυτικά Βαλκάνια, την περιοχή του Εύξεινου Πόντου και πέραν, με βάση τις κοινές δημοκρατικές αξίες. Πρακτικά , αυτά αποτελούν το λεξιλόγιο συγκάλυψης της πραγματικότητας, γιατί στον Λευκό Οίκο ο Μπάιντεν θα ζητήσει να πουλήσει νέα όπλα, να αυξήσει τη συμμετοχή της η Ελλάδα στον πόλεμο της Ουκρανίας και αλλού, να ακολουθεί τις ΗΠΑ σε κάθε ιμπεριαλιστική και τυχοδιωκτική πολιτική.

Αλλά τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα και η απλοϊκή σκέψη του Τσούνη, απλά ΄περιγράφει μια ανέφελη σχέση που είναι μεν αλήθεια, αλλά κραυγαλέα ετεροβαρής.  Το “ιστορικό υψηλό” που περιγράφει ο πρέσβης είναι η απόλυτη υποταγή της κυβέρνησης Μητσοτάκη στις ΗΠΑ και η ενσωμάτωση της Ελλάδας ακόμη και στα πιο πολεμοχαρή σχέδια της Ουάσιγκτον. Αν και η ατζέντα των συναντήσεων Μητσοτάκη -Μπάϊντεν και Μητσοτάκη -Ερντογάν δεν είναι ακόμη γνωστή, είναι προφανές ότι λίγο πολύ γνωρίζουμε τα ζητήματα που θα βρεθούν στο τραπέζι. Στην Ουάσιγκτον ο Μπάϊντεν θα εξάρει την στοίχιση της Αθήνας στα αμερικανικά σχέδια, θα ζητήσει κάτι παραπάνω που θα το πάρει , θα συστήσει λύσεις στα διμερή προβλήματα με την Τουρκία, δεν θα καταδικάσει , ούτε κατά διάνοια την αναθεωρητική πολιτική της Άγκυρας στο Αιγαίο και θα ζητήσει από τον πρωθυπουργό να αγοράσει και άλλα όπλα και να στείλει και πρόσθετο εξοπλισμό στην Ουκρανία.

Οι επιδιώξεις Μητσοτάκη

Αυτή την εικόνα θα καλλιεργήσει μέχρι τις εκλογές σε όλα τα δυτικά ΜΜΕ ο Μητσοτάκης. Θέλει να δείξει πόσο καλά ενσωματωμένος είναι στα δυτικά δόγματα, θα προσπαθήσει να πείσει ότι η συμμαχία με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ είναι υπεράνω όλων και θα περιμένει , οι αναταράξεις στην ΕΕ για τον επόμενο πρόεδρο της Επιτροπής ή του Ευρωπαικού Συμβουλίου να τον φέρουν στο προσκήνιο. Χρειάζεται τον καλό λόγο των ΗΠΑ και φυσικά την στήριξη Γαλλίας και Γερμανίας, χωρίς τις οποίες δεν έχει καμία ελπίδα. Εκεί μόνο οι ΗΠΑ μπορούν να παρέμβουν. Οι πιθανότητες για τον Μητσοτάκη είναι ωστόσο ελάχιστες, καθώς τα μεγάλα οικονομικά και γεωπολιτικά κέντρα θέλουν προσωπικότητες με κύρος για να μπορούν να αντλούν ισχύ από τις χώρες στήριξης. Ο Μητσοτάκης ούτε κύρος έχει , ούτε η Ελλάδα μπορεί να προσφέρει την ισχύ και την στήριξη του του χρειάζεται. Οπότε , περιμένουμε.