Όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Σκωτία, η Μεγάλη Βρετανία από την Πέμπτη το βράδυ δεν θα είναι ίδια. Ακόμα και αν επικρατήσει το «όχι στην ανεξαρτησία», με οριακή ή μικρή πλειοψηφία, όλοι στο νησί αλλά και εκτός αυτού, θα ξέρουν ότι η ενότητα έχει διαρραγεί, η «Αυτοκρατορία» δεν είναι πια ούτε και εσωτερικά ισχυρή .
Η διαφορά είναι τόση μικρή που κάθε πρόβλεψη είναι επιπόλαιη και δεν έχει αξία, αφού σε μερικές ώρες θα ξέρουμε το πραγματικό αποτέλεσμα. Είναι όμως φανερό πως η άρχουσα τάξη της Σκωτίας ( οι ισχυρότεροι οικονομικοί παράγοντες) κάνουν το παν την τελευταία ώρα για να μην επικρατήσει το «ναι». Μένουν πιστοί στην παράδοση αυτοί να διαπραγματεύονται περισσότερα οφέλη με το Λονδίνο την ώρα που ο λαός είναι στο πεδίο της μάχης. Το έκανε άλλωστε ταινία, «Brave Heart», o Μελ Γκίμπσον το 1995.
Το Λονδίνο δίνει γη και ύδωρ, δηλαδή ακόμα περισσότερα δικαιώματα στην Σκωτία προκειμένου να μην αποσχιστεί. Τις τελευταίες μέρες χρησιμοποιήθηκαν όλα τα μέσα, παρακλήσεις, απειλές για κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος στην Σκωτία, δάκρυα (από τον κάκιστο ηθοποιό Ντ. Κάμερον). Τις τελευταίες μέρες όλοι και περισσότεροι σημαντικοί παράγοντες της Σκωτίας έγειραν προς την πλευρά του «όχι», ενδεικτικό στοιχείο του τρόπου που αξιοποιήθηκε η διάθεση των σκωτσέζων για να αποσχιστούν.
Το βασικό επιχείρημα του «όχι» είναι η μείωση της δύναμης που έχει σήμερα η ίδια η Σκωτία, τα οικονομικά προβλήματα που θα αντιμετωπίσει το κοινωνικό κράτος (υγεία, Παιδεία) το οποίο απορροφά πόρους συνολικά από την Μ . Βρετανία ενώ αν ανεξαρτητοποιηθεί η Σκωτία θα αυξηθούν οι φόροι . Επίσης η θέση της Σκωτίας στην ίδια την ΕΕ, μάλιστα οι Βρυξέλλες απειλούν ότι αν προκύψει κράτος Σκωτία πρέπει να κάνει εκ νέου αίτηση ένταξης.
Είναι αλήθεια πως θα υπάρξουν πολλά προβλήματα και σε ότι αφορά το μοίρασμα των περιουσιακών στοιχείων, πχ, των πετρελαίων της Βόρειας Θάλασσας, ή ακόμα και της ΝΑΤΟικής Βάσης υποβρυχίων που βρίσκεται στο έδαφος της Σκωτίας.
Παρ όλα αυτά η διάθεση για ανεξαρτησία την οποία υποστηρίζει ο σημερινός πρωθυπουργός της Σκωτίας, Άλεξ Σάλμοντ, είναι ισχυρή και έχει βαθιές ρίζες.
Η παγκόσμια κρίση , η μείωση της ισχύος της Μ. Βρετανίας, τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει, ενδυνάμωσαν την τάση απόσχισης. Το χειρότερο για τους υποστηρικτές του «Όχι» είναι πως δημοψήφισμα μπορεί να ξαναγίνει σε τρία χρόνια με το ίδιο ακριβώς ερώτημα: απόσχιση ή παραμονή!.
Αυτό που γίνεται φανερό από την διεξαγωγή και μόνο του Δημοψηφίσματος και ανεξαρτήτως αποτελέσματος είναι πως η Βρετανία δεν είναι πια τόση Μεγάλη όσο νομίζει. Μπορεί να μην είναι καν αυτό που γενικώς νομίζει για τον εαυτό της.
Αν οι σκωτσέζοι αποφασίσουν να ανεξαρτητοποιηθούν, ανοίγει ο δρόμος και για άλλες περιοχές στην Ευρώπη και αυτό δεν είναι ευχάριστο. Θα είναι μάλλον επικίνδυνο. Ας πρόσεχαν όμως όλοι όσοι υποστηρίζουν την εξαθλίωση λαών και κοινωνικών ομάδων στο όνομα της παγκοσμιοποίησης, της λιτότητας και της υποτιθέμενης οικονομικής ισορροπίας.