Σπύρος Σουρμελίδης

Ο καυγάς μπροστά στο τζάκι του Λευκού Οίκου ήταν ενα σόου που στήθηκε για να αντιληφθεί η αμερικανική κοινωνία αλλά και όλη η υφήλιος οτι υπάρχει πλέον “νέος σερίφης στην πόλη”. Απο δω και πέρα νόμος είναι “δίκαιο του ισχυρού” αλλά και η μπαχαλοποίηση των διεθνών σχέσεων. Την επομένη του σόου των cowboys, ο Ελον Μάσκ συμφώνησε με την ιδέα να αποχωρήσει η Αμερική από τον ΟΗΕ και το ΝΑΤΟ. Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν εγκαταλείπει μόνο την Ουκρανία, εγκαταλείπει την παγκόσμια τάξη, όπως αυτή εφαρμόστηκε απο τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Επιστρέφουμε σε περασμένους αιώνες, επειδή πολύ απλά οι ΗΠΑ δεν μπορούν πλέον να κυριαρχήσουν στον πλανήτη. Ούτε οικονομικά ούτε τεχνολογικά ούτε γεωπολιτικά. Αυτό όμως που ελπίζουν ότι θα κάνουν είναι να προκαλέσουν ένα παγκόσμιο χάος προκειμένου να διασωθούν. Γύρω απο το τραπέζι της νέας  πλανητικής διαπραγμάτευσης καρέκλα έχουν ο Τραμπ, ο Πούτιν και είναι έτοιμη και για τον Σι Τζιμπινγκ. Δεν υπάρχει όμως καρέκλα για την Ευρώπη (ΕΕ) ούτε καν για τους μεμονωμένους ευρωπαίους ηγέτες. Η Ουκρανία είναι η αφορμή (πάντα αυτό ήταν), θυσιάστηκε σαν πιόνι σε μια μεγάλη παρτίδα γεωπολιτικής ισχύος και επιρροής.

Το πείραμα Τραμπ 

Η πολιτική Τραμπ είναι μια περιστροφή 180 μοιρών, αλλάζοντας ολες τις γνωστές και πιθανές ισορροπίες στον πλανήτη. Είναι η παγκοσμιοποίηση η δύναμη εκείνη που υποχρεώνει όλες τις μεγάλες δυνάμεις να αναπροσανατολίζουν  την πολιτική τους και την στάση τους. Η Ουάσινγκτον είχε δείξει από τις αρχές του 21ου Αιώνα, οτι δεν βολεύεται με τις εξελίξεις. Η Κίνα μέσα σε 2 δεκαετίες είχε γίνει δεύτερη δύναμη, απειλώντας την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ. Η Γερμανία πατώντας πάνω στην ΕΕ, σε στενή συνεργασία με Κίνα και Ρωσία, ηταν η ανερχόμενη δύναμη με τεράστια επιρροή. Η Ινδία μαζί με άλλες χώρες οπως το Βιετνάμ, το Καζακστάν, η Βραζιλία, η Νιγηρία κα, αποκτούσαν όλο και περισσότερο πλούτο.

Ο Μπάιντεν αποφάσισε να προκαλέσει ένταση, να προκαλέσει ξανά ένα διπολικό κόσμο, μια σύγκρουση οικονομική και γεωπολιτική, για να εμποδίσει την άνοδο των νέων δυνάμεων.  Η Ουκρανία σπρώχτηκε σε μια αντιπαράθεση με τη Ρωσία, ώστε να είναι η αφορμή για τον νέο διπολισμό. Μέτρα κατα της Ρωσίας αλλά και περιορισμούς για την Κίνα κα.  Το αποτέλεσμα όμως είναι η στενή συνεργασία Ρωσίας-Κίνας, με την Κίνα να συνεχίζει την αναπτυξιακή της πορεία και την τεχνολογική της έκρηξη. Η ίδια η Ρωσία συνέχισε δε να αναπτύσσεται παρά τον πόλεμο και την εισβολή της στην Ουκρανία.  Η Αμερική την ίδια ώρα συνέχισε μια καθοδική πορεία, και οπως  σήμερα αποκαλύπτεται, θα αντιμετωπίσει και προβλήματα λόγω υπερβολικού χρέους και ελλειμμάτων, με αρνητική πορεία του εμπορικού της ισοζυγίου.  

Το έργο απο την αρχή 

Ο Τραμπ και όσοι  τον στηρίζουν, αποφάσισαν δραστικά να αλλάξουν πορεία και πολιτική. Το βασικότερο στοιχείο της νέας τακτικής είναι η διαχείριση της παγκοσμιοποίησης.  Ο Τραμπ δεν υποστηρίζει ενα διπολικό κόσμο, επιδιώκει ένα κόσμο χωρίς ενιαίους κανόνες, στον οποίο οι ισχυροί θα μπορούν να διαπραγματεύονται από θέση ισχύος την κάθε χώρα. Συγχρόνως ελπίζει  ότι θα σταματήσει η στενή σχέση Ρωσίας-Κίνας, να σπάσει αυτό το πανίσχυρο δίδυμο. Γι αυτό και ξεκινά το “έργο” από την αρχή. Πρώτα η αποκατάσταση  των σχέσεων με τη Ρωσία (θυσιάζοντας με τρόπο αισχρό την ηδη διαλυμένη Ουκρανία). Και αυτό κάνει!
Υπάρχει όμως κάτι πολύ σημαντικό. 

Ο Τραμπ δεν επιδιώκει να δαμάσει την παγκοσμιοποίηση, να την ελέγξει σε όφελος της Αμερικής. Ειναι υπερ της παγκοσμιοποίησης, γιατί ο ΥΠΕΡΠΛΟΥΤΟΣ  που τον στηρίζει θέλει επίσης την παγκοσμιοποίηση. Οι 9 ισχυρότεροι της νέας τεχνολογίας (ψηφιακός κόσμος, κόσμος της τεχνητής νοημοσύνης, της υπερ συγκέντρωσης και του ελέγχου των πληροφοριών και των κερδών), θέλουν την παγκοσμιοποίηση. Από αυτήν και σε αυτήν, έγιναν αλλωστε πανίσχυροι. Δεν θέλουν να περιοριστούν στον δυτικό κόσμο του 1 δις πληθυσμού-καταναλωτών, εγκαταλείποντας τα υπόλοιπα 7 δις στην Κίνα και στους αλλους. Θέλουν το όλον.  Ο Τραμπ επίσης, θεωρώντας ότι οι ΗΠΑ δια της ισχύος, θα είναι και πάλι ο νικητής. Για να γίνει αυτό πρέπει να υποτάξει την Ευρώπη στα δικά του θέλω. Να τους διασπάσει, να μην υπάρξει η ενιαία ευρωπαϊκή δύναμη. Να μην έχει ανταγωνιστές ή συνεταίρους  στον δικό του χώρο στην Δύση και στην αμερικανική Ήπειρο. Ετσι επετέθη πρωτα στους ευρωπαίους, στηρίζοντας τις αντιευρωπαϊκές δυνάμεις που είναι πρώτα οι ακροδεξιοί.  Στο εργο αυτό τον στηρίζουν πλέον οι υπερπλούσιοι για να συνεχίσουν να κερδίζουν από παντού. Να μπορούν να έχουν δουλειές και στην Κίνα και στην Ευρώπη, και στις ΗΠΑ και στην Αφρική. 

Το πείραμα και οι κίνδυνοι 

Το νέο αμερικανικό πείραμα (μετά το πείραμα του Μπάιντεν), αντιμετωπίζεται με ψυχραιμία απο τις αλλες μεγάλες δυνάμεις. Η Ρωσία θέλει την παγκοσμιοποίηση, θέλει να σπάσει την απομόνωση της, θέλει να μπορεί να κερδίζει  απο τον τεράστιο ορυκτό της πλούτο. Δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την Κίνα φυσικά.  Η Κίνα θέλει την παγκοσμιοποίηση, αυτή την έκανε μεγάλη. Η Ινδία μαζί με αλλες ανερχόμενες δυνάμεις οπως το  Βιετνάμ, το Καζακστάν, η Βραζιλία, η Νιγηρία κα, θέλουν την παγκοσμιοποίηση. 

Ποιός φοβάται όμως την παγκοσμιοποίηση; 

Την φοβηθηκαν οι κεντροδεξιές, συντηρητικές, φιλελεύθερες και σοσιαλιστικές δυνάμεις της Ευρώπης και της Αμερικής, που οδήγησαν τις δυτικές κοινωνίες σε φτωχοποίηση (μείωση πλούτου) στην διάλυση του κοινωνικού κράτους και στην υπερσυγκέντρωση πλούτου , σε βάρος των πολλών. Δυστυχώς την κοιτάζουν με καχυποψία και οι ασθενέστεροι   των δυτικών κοινωνιών. Εχασαν και χάνουν δουλειές, χάνουν εισοδήματα , χάνουν πλουτο και ιδιοκτησία τα μικρομεσαία και μεσαία ακόμα στρώματα.  Ευκολα σέρνονται σε απόψεις ακραίες (μετανάστες, woke ατζεντα, ηθικός και ποινικός πανικός, ταυτοτικά θέματα  κλπ), σε μια προσπάθεια να διατηρήσουν τα κεκτημένα. Ο φόβος για το αυριο σπρώχνει τους ασθενέστερους σε συντηρητισμό.  

Το πείραμα Τραμπ, είναι μόλις στην αρχή του. Δεν είναι εύκολο να μιλήσουμε ακόμα για συμπεράσματα. Το σίγουρο είναι ότι μπήκαμε  σε ένα κύκλο αβεβαιότητας και πολλών αναπάντητων ερωτημάτων.  Δυστυχώς και σε ένα κύκλο βίαιων αντιπαραθέσεων  όπου επικρατεί το δίκαιο του ισχυρού.