του Σωτήρη Σιδέρη

Στην ροή της ιστορίας υπήρξαν πολιτικοί που αφιέρωσαν μια ολόκληρη ζωή για να φιλοτεχνήσουν το προφίλ του ηγέτη, αλλά χρειάστηκε μια  στιγμή για να καταρρεύσει. Υπήρξαν επίσης πολιτικοί, κυρίως στην Ελλάδα που θεωρούσαν δεδομένη την αναρρίχησή τους στην εξουσία επειδή η οικογενειοκρατία αποτελεί περίπου καθεστώς και η εκλογή τους στην πρωθυπουργία θεωρείται περίπου νομοτελειακή. Στην δεύτερη περίπτωση ανήκει ο Κυριάκος Μητσοτάκης και πριν από αυτόν ο Κώστας Καραμανλής και ο Γιώργος Παπανδρέου που επιβεβαιώνουν τον ελληνικό κανόνα. Ο  Κώστας Καραμανλής  περίμενε την κατάλληλη στιγμή να γίνει πρωθυπουργός, έγινε , χρεοκόπησε τη χώρα , λιποτάκτησε και τώρα περιμένει μήπως υπάρξει δεύτερη ευκαιρία για ένα αξιοπρεπές φινάλε.

Ο Γιώργος Παπανδρέου επί χρόνια καλλιεργούσε το ηγετικό του προφίλ και χρειάστηκε μια δήλωση στο Καστελλόριζο για να γκρεμιστεί ο κόσμος που έχτισε ακόμη και αν  πολλά που του χρεώνουν είναι άδικα. 
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ακολούθησε την ίδια πορεία. Στην δική του οικογενειακή παράδοση ο νεποτισμός , η ιδιοτέλεια, η επιπολαιότητα και η απουσία ικανοτήτων επικαλύπτονταν από τον εδραιωμένο κομματισμό και το πελατειακό σύστημα . Σε όλες τις περιπτώσεις , η αντίστροφη πορεία αρχίζει με την ανάληψη της πρωθυπουργίας, έστω μετά από ένα εύλογο χρονικό διάστημα. 

Ο σημερινός πρωθυπουργός χρειάστηκε ακριβώς έξι μήνες για γκριζάρει την πολιτική του ιστορία. Που στο κάτω κάτω δεν ξεχώρισε για την σκέψη του, τις ιδέες του, την συγκρότησή του, το όραμά του, το σχέδιό του για τη χώρα.  Λίγα λεπτά στον Λευκό Οίκο ήταν αρκετά για να τον συνοδεύουν στην υπόλοιπη πολιτική ζωή του. Όση προσπάθεια  και αν καταβάλλουν οι επικοινωνιολόγοι, το βατερλό στον Λευκό Οίκο θα απασχολεί αναλυτές, κόμματα και ιστορικούς για πολλά χρόνια ακόμη για δύο λόγους. 

Ο πρώτος λόγος είναι αυτό που όλη η Ελλάδα είδε δημόσια. Έναν παρακλητικό πρωθυπουργό, αναντίστοιχο με το αίτημα  για εθνική αξιοπρέπεια. Έναν κατευναστικό πρωθυπουργό που αντί να διεκδικήσει , να προειδοποιήσει ή και να απειλήσει εκλιπαρούσε στήριξη από έναν Τραμπ που αδιαφορεί γιατί θεωρεί τον Μητσοτάκη και την Ελλάδα δεδομένους. Ο Τραμπ ήταν σχεδόν περιφρονητικός ακόμη και όταν ο Μητσοτάκης του υπόσχονταν αγορές αεροσκαφών και μίμηση στον  αγοραίο νεοφιλελευθερισμό του Αμερικανού προέδρου ..

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι  σίγουρα,  σταδιακά, αλλά άγνωστο σε πόσο χρονικό βάθος,  θα μαθαίνουμε τι συζητήθηκε τόσο στην ιδιαίτερη συνάντηση Μητσοτάκη –Τραμπ, όσο και στην συνάντηση των δύο αντιπροσωπειών που από τώρα μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ήταν εφιαλτική για την ελληνική αντιπροσωπεία. 

Το μόνο βέβαιο που μπορούμε να πούμε αυτή την στιγμή είναι ότι η Τουρκία ανακουφίστηκε από την εικόνα Μητσοτάκη –Τραμπ και θεωρεί ότι πλέον μπορεί και να αυξήσει την πίεση με καλύτερους όρους. 

 Προβλέψιμος και δεδομένος 

Όταν κάποιος γίνεται πρωθυπουργός δεν μπορεί να συμπεριφέρεται όπως στην αντιπολίτευση και δεν μπορεί να περιμένει από άλλους να ενεργούν. Οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες του γιατί η ιστορία, είναι αμείλικτη. Όσο και αν προσπάθησε ο πατέρας Μητσοτάκης να γράψει ουσιαστικά μόνος του την δική του ιστορία , η ερεβώδης προσωπικότητά του και η εξίσου σκοτεινή σχέση του με την ιδιοτέλεια θα επιδρούν στην ιστορία του.  Η εικόνα του αποστάτη, του αποτυχημένου πρωθυπουργού ιδιοτελούς ηγέτη, του μηχανορράφου της ιστορίας και του νεποτισμού δεν θα τον εγκαταλείψει ποτέ,  όσο και αν κάποιοι κάνουν μεγάλη προσπάθεια να εξωραΐσουν την προσωπικότητά του. 

Αλλά υπάρχει και ένα  άλλο επίπεδο πολιτικής. Η Τουρκία δεν είναι παιχνίδι εικόνας και δοξασιών. Είναι η χώρα που αποσταθεροποιεί το σύστημα ασφάλειας στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, είναι πλέον επεκτατική και επιθετική  χώρα, έχει βάσεις σε ξένες χώρες, απειλεί με πόλεμο, συνομιλεί ισότιμα προς το παρόν με τις μεγάλες δυνάμεις , διαδραματίζει ρόλο που μέχρι πριν από λίγα χρόνια φαίνονταν αδιανόητος . 

Η Ελλάδα , σύμφωνα με τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι προβλέψιμη και αξιόπιστος εταίρος. Είναι δηλαδή μια χώρα δεδομένη. Που δεν έχει κανένα ειδικό βάρος. Που δεν υψώνει το ανάστημά της ακόμη και όταν απειλείται ή εκβιάζεται. Που τρέχει με παρακλητικό ύφος στους υποτιθέμενους συμμάχους για να ζητήσει στήριξη.

 Η εικόνα του πρωθυπουργού δίπλα στον Τραμπ, στον Λευκό Οίκο , ήταν η εικόνα μιας αναξιοπρεπούς χώρας και ο κ. Μητσοτάκης ένας ανύπαρκτος πολιτικός ηγέτης. Που αν διέθετε ανάστημα θα έπρεπε να διακόψει τις  ερωτήσεις των Αμερικανών δημοσιογράφων, να στραφεί προς τον Τραμπ και να του δηλώσει απερίφραστα ότι η Ελλάδα θα υπερασπιστεί την εθνική της κυριαρχία και θα βυθίσει τα τουρκικά πλοία που θα την παραβιάσουν  και αν δεν θέλει πόλεμο που θα διαλύσει  το ΝΑΤΟ και θα πλήξει ανεπανόρθωτα τις ΗΠΑ, να απαιτήσει από τον φίλο του τον Ερντογάν να αλλάξει στάση. 

Αν συνέβαινε αυτό, καμία άλλη ερώτηση για το Ιράν δεν θα γίνονταν,  θα επικρατούσε αναστάτωση στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ θα καταλάβαινε ότι η Ελλάδα δεν  αστειεύεται και η επίσκεψη  θα έπαιρνε άλλη τροπή, ενώ τα παγκόσμια ΜΜΕ θα ξενυχτούσαν για να αποκωδικοποιήσουν την θέση της Ελλάδας. Το ίδιο ισχύει και για το 5G. Είναι πρωτοφανές ένας πρωθυπουργός να δηλώνει κατανόηση στα συμφέροντα μιας άλλης χώρας (των ΗΠΑ δηλαδή) και  να μην προβάλλει τα συμφέροντα της δικής του χώρας. Επειδή δεν έχει πολιτικό ανάστημα και προφανώς επειδή δεν έχει την αίσθηση της αποστολής. Και αυτό  φάνηκε στις οθόνες. Ένας Μητσοτάκης –κομπάρσος σε μια παράσταση του Τραμπ. 

Ήταν θέμα χρόνου να αποκαλυφθεί  το πραγματικό ανάστημα του Κυριάκου Μητσοτάκη. Λιοντάρι με τους αδύναμους,  όρνιθα με τους ισχυρούς.  Άρα είναι σχετικό το τι χάνει ως προσωπικότητα ο πρωθυπουργός. Το μείζον είναι τι χάνει η χώρα. 

 Η αποσταθεροποίηση

Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε την πρωθυπουργία ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρέθηκε αντιμέτωπος με την έξαρση των μεταναστευτικών ροών, με ευθύνη της Τουρκίας. Άμεσα απευθύνθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση με το γνωστό παρακλητικό ύφος, αλλά  χωρίς σχέδιο και προτάσεις. Και φυσικά η Ευρώπη του γύρισε την πλάτη , ούτε καν έδωσε σημασία στις εκκλήσεις του και συνέχισε να συνομιλεί με τον Ερντογάν που δεν είναι δεδομένος και διαπραγματεύεται. 

Το δεύτερο πρόβλημα ήταν η  κλιμάκωση της επιθετικότητας της Τουρκίας που κορυφώθηκε σε αυτή τη φάση με την υπογραφή της συμφωνίας με την Λιβύη. Σε αυτή την περίπτωση ο  πρωθυπουργός απευθύνθηκε στις ΗΠΑ. Μετά την διάλυση των ψευδαισθήσεων στον Λευκό Οίκο ο πρωθυπουργός είναι μετέωρος. Δηλαδή οφείλει να αποκτήσει δική του πολιτική. Οι ξένοι δεν θα έρθουν στο Αιγαίο, ούτε στο Καστελλόριζο. Μόνο ζητούν. 

Αν, σύντομα, πολύ σύντομα μάλιστα η κυβέρνηση δεν αλλάξει πολιτική και δεν σχεδιάσει μια εθνική αντίδραση με συγκεκριμένο πλάνο , βήματα και κατευθύνσεις , σε λίγους μήνες θα έχει αποσταθεροποιηθεί. Με βάση την έως τώρα στάση του στα μεγάλα προβλήματα η ΝΔ και ο Μητσοτάκης δεν μπορούν να διαχειριστούν την πολλαπλή κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα.   Η Ελλάδα δεν είναι ρυθμιστικός παράγοντας, είναι η Τουρκία. Η Ελλάδα είναι δεδομένη , η Τουρκία δεν είναι. Η Ελλάδα δεν έχει σχέδιο, όλοι οι άλλοι έχουν. Η Ελλάδα δεν διαθέτει στρατηγικούς συμμάχους, η Τουρκία έχει. Σε λίγους μήνες ο  συνδυασμός όλων αυτών θα προκαλέσουν τριγμούς στη χώρα. Αυτή τη φορά ο Μητσοτάκης δεν μπορεί να μετακυλίσει την ευθύνη στα κόμματα. Θα  πρέπει να την αναλάβει μόνος του.  Εθνική ενότητα στο κενό δεν υπάρχει.