Ήταν αναμενόμενο ότι κάποια στιγμή, η ρητορική του μίσους, η μισαλλοδοξία και ο εθνικισμός θα μετατρέπονταν σε επιθετικό πολιτικό λόγο. Ο θάνατος του ομογενούς Κωνσταντίνου Κατσίφα προκάλεσε ένα άνευ προηγουμένου κύμα εθνικισμού, μετατράπηκε σχεδόν άμεσα σε ανταλλαγή ύβρεων από ακραία στοιχεία και στην Ελλάδα και στην Αλβανία και κυρίως, ισοπέδωσε κάθε φωνή λογικής.
Τα πραγματικά γεγονότα δεν είχαν καμία αξία. Πραγματικό γεγονός ήταν η παράνομη οπλοφορία και οπλοχρησία του Κατσίφα , ενώ υπό έρευνα βρίσκεται η στάση της αλβανικής αστυνομίας , αν δηλαδή θα μπορούσε να αποφύγει την τραγική κατάληξη ή αν την επιδίωξε . Και τα δύο αυτά στοιχεία θα έπρεπε να αποτελέσουν αντικείμενο ψύχραιμης έρευνας ώστε να υπάρξει άμεσο και κοινά αποδεκτό αποτέλεσμα. Ούτε αυτό συνέβη.
Η άμεση εμπλοκή του Ράμα που άνοιξε διάλογο με τους Αλβανούς εθνικιστές και η πατριδοκάπηλη αντίδραση των Ελλήνων εθνικιστών περιόρισαν ασφυκτικά τις δυνατότητες εξομάλυνσης του κλίματος. Τώρα , θα χρειαστούν μήνες εντατικής διπλωματίας για να αλλάξει το κλίμα, πράγμα δύσκολο, αλλά υποχρεωτικό για την κυβέρνηση. Πατριωτισμός δεν είναι μόνο η υπεράσπιση των συνόρων μας, είναι και ο σεβασμός των συνόρων των άλλων.
Ο Ράμα και οι ακροδεξιοί Αλβανοί στα Τίρανα, η Χρυσή Αυγή στην Αθήνα, αλλά και τα σοβαρά λάθη της ΝΔ και των άλλων κομμάτων πλην του ΚΚΕ και ορισμένα ΜΜΕ στην Ελλάδα, συνετέλεσαν σε ένα εκρηκτικό πισωγύρισμα των ελληνοαλβανικών σχέσεων.
Ο Αλβανός πρωθυπουργός φέρει σοβαρές ευθύνες για την εθνικιστική στροφή της Αλβανίας τα τελευταία χρόνια , κατά συνέπεια, οφείλει μόνος του να διορθώσει πολλά στην επίσημη ιδεολογία της χώρας του όπως φυσικά έχει δικαίωμα να αμύνεται στις εθνικιστικές επιθέσεις άλλων . Όπως πρέπει να γνωρίζει ως πρωθυπουργός που είναι, ότι η υποδαύλιση του τσάμικου και η αποδοχή της ιδέας της μεγάλης Αλβανίας βρίσκουν πλέον μέτωπα και στην Σερβία και την ΠΓΔΜ και την Ελλάδα, άρα υπάρχει πρόβλημα.
Ο Ράμα ίσως εκτιμά ότι η στροφή πολλών ευρωπαικών χωρών στον εθνικισμό και την ακροδεξιά ευνοούν την περαιτέρω καλλιέργεια του μεγαλοιδεατισμού. Κάνει όμως ένα φρικτό λάθος. Αυτές οι μεταστροφές ευνοούν πάντα τα μεγάλα κράτη και τα ισχυρότερα εις βάρος των μικρών και αδύναμων χωρών. Και η Αλβανία δεν συγκαταλέγεται ούτε στα μεγάλα, ούτε στα ισχυρά κράτη. Η κατάσταση στα βαλκάνια είναι ήδη κακή. Η δεξιά στροφή που επιχειρεί η Γερμανία στην ηγεσία της ΕΕ με την στήριξη του Βέμπερ θα έχει αρνητικές επιπτώσεις σε όλες τις περιφερειακές χώρες ιδιαίτερα σε όσες είναι εκτός ΕΕ. Η Αλβανία , όπως και οι άλλες χώρες των δυτικών βαλκανίων , ενδέχεται να βρεθούν ενώπιον σοβαρών προβλημάτων μετά τις ευρωεκλογές του Μαίου του 2019, γι αυτό , ας επικρατήσει σωφροσύνη.
Να σημειώσουμε ότι χωρίς συμφωνία με την Ελλάδα για την ΑΟΖ και χωρίς αλλαγές στη νομοθεσία για την ελληνική μειονότητα, η Ελλάδα δεν θα μπορεί να συναινέσει τον προσεχή Ιούνιο στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων Αλβανίας –ΕΕ. Και μετά τα εσωτερικά προβλήματα στα Τίρανα, θα πάρουν άλλες διαστάσεις…
Τα τελευταία γεγονότα θα πρέπει να μας ανησυχήσουν ιδιαίτερα γιατί αποκαλύφθηκε ότι και στις δύο χώρες, εθνοβόρες δυνάμεις, ένα μείγμα μίσους, εθνικισμού και παραλογισμού είναι δυνατό να προκαλέσει ανεξέλεγκτες καταστάσεις στις σχέσεις των δύο χωρών, την στιγμή που στα βαλκάνια η Ελλάδα ακούγονταν ως η μόνη φωνή λογικής και σε αυτό το πλαίσιο ενέταξε και την συμφωνία των Πρεσπών. Αν επιτρέψουμε να γίνει κυρίαρχη η ρητορική των ακροδεξιών η περιπέτειες θα είναι προ των πυλών.
Οι σχέσεις με την Αλβανία διακρίνονται από πολύχρονη καχυποψία. Τα ιδεολογήματα της μεγάλης Αλβανίας, η ρητορική του μίσους για τις γειτονικές χώρες, το τσάμικο και η αδυναμία επίλυσης των εκκρεμών προβλημάτων μέσω διαλόγου, αφήνουν συνεχώς τα σημάδια τους σε πολιτικό , αλλά πλέον και σε κοινωνικό επίπεδο. Όπως παντού στην Ευρώπη πλέον, ο εθνικισμός καλπάζει καθώς το πολιτικό κατεστημένο των συντηρητικών και σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων κλονίζεται συνθέμελα , ήταν επόμενο οι κλαγγές να φθάσουν στην περιοχή μας.
Είναι πλέον πασιφανές ότι η στροφή της ΝΔ δεν είναι απλώς στροφή στον εθνικισμό, αλλά εμπεριέχει και στοιχεία τυχοδιωκτισμού και εθνοκαπηλείας. Η ΝΔ επί δεκαετίες τηρούσε σαφείς αποστάσεις από την ακροδεξιά. Λίγο όμως το κλίμα στην Ευρώπη, κάτι η διακυβέρνηση Σαμαρά, λίγο η ανάγκη και η πίεση να γίνει κυβέρνηση πάση θυσία, λίγο η ουσιαστική πολιτική ακύρωση του Κυριάκου Μητσοτάκη από την ακροδεξιά πτέρυγα του κόμματος, έχει οδηγήσει την αξιωματική αντιπολίτευση σε μια περίεργη , μετέωρη κατάσταση.
Από τη μια ακροδεξιοί, από την άλλη κοσμοπολίτες συντηρητικοί που σιωπούν πλέον, προκαλούν σύγχυση στον κόσμο της ΝΔ , που αδυνατεί να κατανοήσει την πολιτική και ιδεολογική ταυτότητα του κόμματος που στηρίζουν χρόνια. Η ΝΔ χάνει σταδιακά κάθε επαφή με το ρεύμα που πολιτικού φιλελευθερισμού, γιατί δεν είναι μόνο η εθνικιστική στροφή στην εξωτερική πολιτική, είναι και η στάση της έναντι της εκκλησίας που θυμίζει χριστιανικό κόμμα, είναι η στάση της στα πανεπιστήμια κλπ. Η αριστερά στην Ελλάδα , δεν έχει ακόμη απαντήσεις, όμως το πρόβλημα αρχίζει και γίνεται επείγον…
Ως προς τις ελληνοαλβανικές σχέσεις, σταδιακά η Αθήνα θα πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλία και να θέσει στο τραπέζι επιτακτικά την συμφωνία για τις θαλάσσιες ζώνες, την άρση του εμπολέμου καθεστώτος , το νέο νόμο για τη μειονότητα και τα υπόλοιπα μικρότερα ζητήματα. Η Αλβανία έχει μεγάλη ανάγκη μια θετική απόφαση τον Ιούνιο και χωρίς την Αθήνα δεν θα την πάρει. Όλα αυτά όμως για να γίνουν, θα πρέπει άμεσα να υπάρξουν κινήσεις εκτόνωσης με επαφές κομμάτων και συλλογικών φορέων που μπορούν να αλλάξουν το κλίμα.
Ως προς την ΝΔ το πρόβλημα θα οξυνθεί στο εσωτερικό της χώρας καθώς όλα δείχνουν ότι η καθέλκυση του Μητσοτάκη στην ακροδεξιά κολυμπήθρα είναι χωρίς επιστροφή. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αξιοποιήσει τις εσωτερικές αντιφάσεις της ΝΔ και να τις αναδείξει.
Γι αυτό και η τριπλή εκλογική μάχη του επομένου έτους, εθνικές εκλογές, ευρωεκλογές και αυτοδιοικητικές εκλογές θα έχουν και μια πρόσθετη αξία καθώς θα επηρεάσει καθοριστικά την διαμόρφωση της νέας ταυτότητας της Ελλάδας. Μιας θρησκόληπτης, ακροδεξιάς και αντικοινωνικής ταυτότητας ή μιας ισχυρής δημοκρατικής και κοσμοπολίτικης Ελλάδας.