Κώστας Βενιζέλος

Με ομιχλώδες ακόμη το σκηνικό για το πώς θα κινηθεί στο επικείμενο επόμενο ταξίδι της απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα, Μαρία Άνχελ Ολγκίν Κουεγιάρ, στην περιοχή, παρασκηνιακά διαπιστώνεται έντονη βρετανική κινητικότητα. Στόχος η προώθηση ιδεών και μεθοδολογίας από τα γνωστά μαγειρεία του Φόρεϊν Όφις.

Μέσα σε αυτό, το υπό διαμόρφωση τοπίο, το ζητούμενο είναι, λοιπόν, πώς θα κινηθεί η κ. Μαρία Άνχελ Ολγκίν Κουεγιάρ κατά το δεύτερο ταξίδι της στην περιοχή ( φθάνει στην Κύπρο στις 11 Μαρτίου, μετά από επαφές στο Λονδίνο).
Κάποιες πληροφορίες αναφέρουν πως μετά που θα εξαντλήσει τις διερευνητικές συζητήσεις, τις επαφές με την «κοινωνία των πολιτών», ενδέχεται να προχωρήσει σε μια προσπάθεια για «γεφύρωση» των διαφορών. Αυτό, βέβαια, για να γίνει σημαίνει πως θα της επιτραπεί αυτός ο ρόλος, του γεφυροποιού δηλαδή. Η Λευκωσία, πάντως, δεν θεωρεί πως μπορεί να αναζητηθεί «κοινό έδαφος» στη λογική της διαμόρφωσης φόρμουλας, που θα είναι αποτέλεσμα ενός συμβιβασμού μεταξύ των εκατέρωθεν θέσεων. Γιατί η μεν Λευκωσία κινείται εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών ενώ η τουρκική προτάσσει ακραία και εκτός των όρων αποστολής του Διεθνούς Οργανισμού.

Στο πρώτο ταξίδι της, εκ πρώτης όψεως, διαπιστώθηκε ότι η απεσταλμένη του Διεθνούς Οργανισμού κινήθηκε σε ένα «πεδίο ανίχνευσης». Τουλάχιστον σε αυτή την πρώτη φάση. Αν και αρκετά «διαβασμένη» επέλεξε να είναι «καλός ακροατής». Έδωσε βάρος σε επαφές πέραν των βασικών πρωταγωνιστών, των διαχειριστών, στο χώρο που έχει αναφερθεί ως κοινωνία των πολιτών. Τι αναζήτησε στις επαφές αυτές; Επιχείρησε να κάνει μια «χαρτογράφηση». Προσπαθεί, όπως ελέχθη, να αντιληφθεί «το τι πάει λάθος» και δεν έχει λυθεί το Κυπριακό όλα αυτά τα χρόνια. Ωστόσο, δεν μπορεί να μην σημειωθεί πως, σε ό,τι αφορά την ελληνική πλευρά, μεταξύ των βασικών ερωτήσεων, που έθεσε στους συνομιλητές της, ήταν και οι εξής:

    •  Γιατί απορρίφθηκε από την ελληνοκυπριακή πλευρά το σχέδιο Ανάν, τον Απρίλιο του 2004;
    •  Γιατί εγκατέλειψε ( η ελληνοκυπριακή πλευρά) το Κραν Μοντανά, το καλοκαίρι του 2017;
Προφανώς πως αυτό το «ερωτηματολόγιο» έχει να κάνει με το θέμα των ευθυνών και τη δημιουργία «ενοχών». Θέλει ενδεχομένως να διαμορφώσει εικόνα, πλην όμως είναι σαφές πως την ίδια ώρα παρελθοντολογεί. Κι αυτό το πράττει για να ασκήσει πίεση προς την ελληνική πλευρά, πριν ακόμη γίνει το επόμενο βήμα. Ζητά να μάθει για το 2004 την ώρα που υπάρχει ένα αποτέλεσμα δημοψηφίσματος και ένα σχέδιο, το οποίο κρίθηκε ακατάλληλο από τη συντριπτική πλειοψηφία. Σε ό,τι δε αφορά το Κραν Μοντανά, υπάρχουν τα πρακτικά των Ηνωμένων Εθνών, που δείχνουν ξεκάθαρα ποιος τίναξε στον αέρα την προσπάθεια: Η άρνηση του τότε Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, να συζητήσει το θέμα της Ασφάλειας. Ή καλύτερα η εμμονή του σε εγγυήσεις και διατήρηση στρατευμάτων και μετά την επίτευξη συμφωνίας.

Τούτο δε φαίνεται να συνδέεται και με τα όσα ακούγονται στο παρασκήνιο για το τι μπορεί να προκύψει σε περίπτωση νέας αποτυχίας. Κυρίως σε ό,τι αφορά το καθεστώς των Τουρκοκυπρίων. Ένα θέμα, το οποίο θέτει επίμονα η τουρκική πλευρά και το συνδέει με την αναγνώριση της αποσχιστικής οντότητας. Είναι προφανές πως ενώ ο δρόμος προς την ικανοποίηση αυτής της τουρκικής αξίωσης είναι δύσκολος και μακρύς, ωστόσο οι πληροφορίες αναφέρουν πως υπάρχουν «ενδιάμεσοι σταθμοί». Θα μπορούσε, όπως συναφώς αναφέρεται, να ξεκινήσουν κάποιες κινήσεις για άρση της λεγόμενης απομόνωσης. Τούτο προφανώς θα μπορεί βαθμηδόν να παραπέμψει σε ένα μοντέλο τύπου Ταϊβάν. Εξέλιξη που ποσώς δεν ενοχλεί την κατοχική πλευρά, θα προκαλέσει ωστόσο τις έντονες αντιδράσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Όπως συναφώς επισημαίνεται από ενημερωμένες πηγές, δεν μπορεί κανείς να συζητεί για το… διαζύγιο πριν ακόμη γίνει ο γάμος! Γιατί όλα αυτά που λέγονται και διοχετεύονται δεν είναι παρά ο μπαμπούλας ενός άσχημου διαζυγίου, αν δεν γίνουν δεκτοί οι όροι τους για τον γάμο.

Βρετανική «φαντασία»!

Αυτές οι «διαρροές» προφανώς και στοχεύουν να ανησυχήσουν τη Λευκωσία. Εξ ου και οι επίμονες υποδείξεις από το Λονδίνο ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά πρέπει να επιδείξει  «ευελιξία» και να δώσει «κίνητρα» προς την τουρκική πλευρά για να συνεργασθεί. Υπενθυμίζεται ότι από βρετανικής πλευράς προωθείται το αφήγημα πως ναι μεν η Άγκυρα και το κατοχικό καθεστώς ζητούν αναγνώριση, αλλά τούτη δεν είναι η τελική τους θέση! Ενημερωμένες πηγές σημείωναν πως διαπιστώνεται έλλειψη φαντασίας από τους Βρετανούς, οι οποίοι επιχειρούν να πλασάρουν ξαναζεσταμένο φαγητό, σε ό,τι αφορά τις διάφορες ιδέες, που προσπαθούν να προωθήσουν. Ιδέες, που στόχο θα έχουν να δελεάσουν την τουρκική πλευρά. Η βρετανική θεώρηση είναι πως οι Ελληνοκύπριοι πρέπει να αναγνωρίσουν τα «έμφυτα δικαιώματα» των Τουρκοκυπρίων, που θα παραπέμπουν στα θέματα της κυριαρχίας των «συνιδρυτών» της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σημειώνεται πως σε παλαιότερες συζητήσεις το Φόρεϊν Όφις, έθεσε με τη μορφή της φιλικής παρότρυνσης, την  ανάγκη να ξεκινήσει η Λευκωσία την προεργασία με τον ΙCAO σε σχέση με τις ρυθμίσεις που χρειάζονται, ώστε να είναι όλα έτοιμα εάν και εφόσον λειτουργήσει το αεροδρόμιο της Τύμπου.

Κι ενώ παρασκηνιακά διαμορφώνονται όλα αυτά, το ζητούμενο είναι κατά πόσο η απεσταλμένη του ΟΗΕ θα βάλει στην εργαλειοθήκη της και τις «ευφάνταστες ιδέες» του Φόρεϊν Όφις.
«Πόλεμος χαρακωμάτων» Τουρκίας και Κύπρου σε Καύκασο και Αφρική
Οι τουρκικές κινήσεις για αναβάθμιση της αποσχιστικής οντότητας διαμορφώνουν ένα συνεχή «πόλεμο χαρακωμάτων» μεταξύ Άγκυρας και Λευκωσίας. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ασκεί πιέσεις προς φιλικά κράτη για να αναπτύξουν σχέσεις με το κατοχικό καθεστώς και η Κυπριακή Δημοκρατία παρεμβαίνει και λειτουργεί αποτρεπτικά. Πρόκειται, ωστόσο, για ένα δύσκολο περιβάλλον, σε ένα πεδίο στο οποίο η κατοχική Τουρκία φαντάζει κυρίαρχη.

Σε αυτή τη φάση είναι προφανές πως η Άγκυρα επενδύει στη συμμετοχή του παράνομου μορφώματος των κατεχομένων στον Οργανισμό Τουρκικών Κρατών, θέλοντας να δημιουργήσει προηγούμενο και για  άλλα διεθνή φόρουμ. Σε πρώτη φάση είναι η συμμετοχή του κατοχικού καθεστώτος στις συνόδου, έστω και υπό το καθεστώς παρατηρητή.
Ενόψει τούτων των κινήσεων, από πλευράς της Λευκωσίας υπάρχει μια έντονη κινητικότητα με αποτρεπτικό χαρακτήρα. Μεταξύ άλλων, ο υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, θα πραγματοποιήσει επίσκεψη στο Καζακστάν, από 24-26 Μαρτίου. Σημειώνεται πως το Καζακστάν δεν προσκάλεσε τον Τατάρ στη σύνοδο του Οργανισμού Τουρκικών Κρατών, που έγινε στην Αστάνα τον περασμένο Νοέμβριο, προκαλώντας την οργή του Ερντογάν. Είναι σαφές πως η Λευκωσία αξιοποιεί στο έπακρο το εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία όποτε της ζητηθεί παρεμβαίνει προειδοποιώντας όποια κράτη της περιοχής έχουν πρόθεση να αναβαθμίσουν σχέσεις με το ψευδοκράτος. Την ίδια ώρα γίνονται επαφές σε διάφορα επίπεδα.

Είναι σαφές, ωστόσο, ότι  οι Τούρκοι παίζουν «εντός έδρας» όταν πρόκειται για το Αζερμπαϊτζάν. Υπενθυμίζεται ότι ο Πρόεδρος της χώρας αυτής, İlham Aliyev , έχει ανακοινώσει ότι προσκάλεσε τον κατοχικό ηγέτη, Ερσίν Τατάρ για την άτυπη Σύνοδο του ΟΤΚ, που θα φιλοξενήσει η χώρα του τον Ιούλιο. Είναι σαφές πως αυτή η πρόσκληση, που ανακοινώθηκε από τον Αζέρο Πρόεδρο ενώ βρισκόταν στην Άγκυρα και δίπλα από τον Ερντογάν, θα θεωρηθεί μεγάλο «δώρο» προς την κατοχική πλευρά. Κι αυτό επειδή η άτυπη Σύνοδος θα γίνει τον μήνα κατά τον οποίον συμπληρώνονται πενήντα χρόνια από την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο.

Σημειώνεται ότι προ ημερών στο Μπακού βρισκόταν και ο λεγόμενος Πρωθυπουργός της αποσχιστικής οντότητας, Ουνάλ Ουστέλ, ως Πρόεδρος του Κόμματος Εθνικής Ενότητας, προσκεκλημένος του κυβερνώντος κόμματος του Αζερμπαϊτζάν, «Νέο Αζερμπαϊτζάν».
Την ίδια ώρα, κινήσεις από τουρκικής πλευράς γίνονται πέραν από την περιοχή του Καυκάσου και στην Αφρική. Κυρίως προς εκείνες τις χώρες, που η Άγκυρα επενδύει οικονομικά αλλά και στρατιωτικά.

***Πηγή: Φιλελεύθερος