Η Επιτροπή παρουσίασε τις  προτάσεις της,  για τη μεταρρύθμιση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου και την ανάπτυξη ασφαλών και νόμιμων οδών προς την Ευρώπη. Η δικαιότερη κατανομή είναι θέμα που αφορά την Ελλάδα . Όμως στις προτάσεις δεν είναι σαφές αν ένας πρόσφυγας θα καταθέτει αίτημα ασύλου στην Ελλάδα, ή θα ζητά απευθείας άσυλο από την χώρα που θέλει να μεταβεί.  Γιατί αν αιτείται άσυλο στην Ελλάδα και στη συνέχεια να γίνει ανακατανομή, είναι βέβαιο ότι η Ελλάδα θα γεμίσει πρόσφυγες που δεν θα γίνονται δεκτοί, καθώς και τώρα , το σύστημα ανακατανομής δεν λειτουργεί. 

Κεντρική ιδέα του νέου συστήματος  είναι η πιο δίκαιη κατανομή των αιτούντων άσυλο στις χώρες της ΕΕ. Η αναθεώρηση της συμφωνίας του Δουβλίνου έχει ήδη δρομολογηθεί. Στις προτάσεις προβλέπονται ακόμη και κυρώσεις σε όσους πρόσφυγες αρνούνται να συμμορφωθούν , ενώ η ΕΕ θα εξετάζει θετικά τα αιτήματα όσων έχουν ειδικότητες και δεξιότητες που θα είναι χρήσιμοι στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας. 

Οι προτάσεις

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκινά τη διαδικασία μεταρρύθμισης του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, η οποία περιλαμβάνει τα εξής:

Προτάσεις για ένα δίκαιο και βιώσιμο σύστημα κατανομής των αιτούντων άσυλο στα κράτη μέλη, περαιτέρω εναρμόνιση των διαδικασιών ασύλου και των προτύπων για τη δημιουργία ισότιμων συνθηκών σε όλη την Ευρώπη και κατά συνέπεια τη μείωση των παραγόντων που λειτουργούν ως πόλος έλξης, υιοθετώντας μέτρα για τον περιορισμό των παράτυπων δευτερογενών μετακινήσεων, και διεύρυνση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO).

 Παράλληλα, η Επιτροπή θεσπίζει μέτρα για μεγαλύτερη ασφάλεια και καλύτερη διαχείριση των οδών νόμιμης μετανάστευσης στην Ευρώπη. Ο πρώτος αντιπρόεδρος της Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς δήλωσε: «Η προσφυγική κρίση έδειξε τις αδυναμίες του κοινού μας ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου. Ας γίνει σαφές: όσοι χρειάζονται προστασία πρέπει να συνεχίσουν να την λαμβάνουν, και δεν πρέπει να εναποθέτουν τη ζωή τους στα χέρια των διακινητών. Ωστόσο το σημερινό σύστημα δεν είναι βιώσιμο. Οι διαφορετικές εθνικές προσεγγίσεις τροφοδότησαν την αναζήτηση του πλέον ευνοϊκού κράτους υποδοχής και την παράτυπη μετανάστευση, ενώ κατά τη διάρκεια της σημερινής κρίσης διαπιστώσαμε ότι οι κανόνες του Δουβλίνου ανέθεσαν υπερβολικά πολλές ευθύνες σε λίγα μόνο κράτη μέλη. Στο άμεσο μέλλον θα πρέπει να εφαρμόσουμε την ισχύουσα νομοθεσία για να σταθεροποιήσουμε την κατάσταση. Επιπλέον όμως, χρειαζόμαστε ένα βιώσιμο σύστημα για το μέλλον, το οποίο θα βασίζεται σε κοινούς κανόνες, δικαιότερη κατανομή των ευθυνών και ασφαλείς και νόμιμες οδούς ώστε όσοι χρήζουν προστασίας να την βρίσκουν στην ΕΕ.» 

Ο επίτροπος Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων Δημήτρης Αβραμόπουλος δήλωσε: «Η κινητικότητα των ατόμων θα είναι εγγενές χαρακτηριστικό του 21ου αιώνα. Για να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση, η Ευρώπη πρέπει να δημιουργήσει ένα εύρωστο και αποτελεσματικό κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου, περιλαμβανομένων και των κανόνων του Δουβλίνου, το οποίο θα είναι δίκαιο τόσο για τα κράτη μέλη και τους πολίτες της ΕΕ όσο και για τους πρόσφυγες και τις χώρες προέλευσης και διέλευσης

Η Επιτροπή έχει καθορίσει πέντε τομείς προτεραιότητας στους οποίους θα πρέπει να γίνουν διαρθρωτικές

βελτιώσεις στο κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου: Καθιέρωση ενός βιώσιμου και δίκαιου συστήματος καθορισμού του κράτους μέλους που θα είναι υπεύθυνο για τους αιτούντες άσυλο - Για να αντιμετωπιστεί καλύτερα ο μεγάλος αριθμός αφίξεων και για να διασφαλιστεί μια δίκαιη κατανομή της ευθύνης, η Επιτροπή θα μπορούσε να προτείνει τροποποίηση του κανονισμού του Δουβλίνου, είτε με τον εξορθολογισμό και τη συμπλήρωσή του με έναν διορθωτικό μηχανισμό ισότιμης αντιμετώπισης είτε με τη μετάβαση σε ένα νέο σύστημα που θα βασίζεται σε μια κλείδα κατανομής. 

Για να διασφαλιστεί ότι το σύστημα του Δουβλίνου δεν διαταράσσεται από καταχρήσεις και από την αναζήτηση του πλέον ευνοϊκού κράτους υποδοχής, η Επιτροπή θα μπορούσε να προτείνει μέτρα αποθάρρυνσης των παράτυπων δευτερογενών μετακινήσεων καθώς και επιβολή σχετικών κυρώσεων. Ειδικότερα, η παροχή ορισμένων δικαιωμάτων θα μπορούσε να εξαρτάται από την καταγραφή, τη λήψη των δακτυλικών αποτυπωμάτων και την παραμονή του αιτούντος στην καθορισμένη γι αυτόν χώρα της ΕΕ. 

Νέες αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας για το Άσυλο 

Ενίσχυση του συστήματος Eurodac - Για την καλύτερη εφαρμογή του αναθεωρημένου συστήματος του Δουβλίνου, η Επιτροπή θα μπορούσε να προτείνει την αναπροσαρμογή του συστήματος Eurodac καθώς και την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του, ώστε να διευκολυνθεί η καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης, να βελτιωθεί η διατήρηση και η ανταλλαγή δακτυλικών αποτυπωμάτων και να υποστηρίζονται οι επιστροφές. 

Η Επιτροπή θα μελετήσει ορισμένα μέτρα σχετικά με τις οδούς της νόμιμης μετανάστευσης προς την Ευρώπη και τις πολιτικές ένταξης, όπως: Ένα δομημένο σύστημα επανεγκατάστασης - Βασιζόμενη σε ήδη υπάρχουσες πρωτοβουλίες, η Επιτροπή θα διατυπώσει πρόταση σχετικά με την πολιτική της ΕΕ για την επανεγκατάσταση. Η πρόταση αυτή θα θέσει σε εφαρμογή έναν οριζόντιο μηχανισμό με κοινούς ευρωπαϊκούς κανόνες εισδοχής και κατανομής, σχετικά με το καθεστώς που θα απονέμεται στα επανεγκατεστημένα άτομα, τη χρηματοδοτική στήριξη, καθώς και τους μηχανισμούς αποθάρρυνσης των δευτερογενών μετακινήσεων.

Μεταρρύθμιση της οδηγίας της ΕΕ για την μπλε κάρτας 

- Ενίσχυση του ρόλου της ως συστήματος που καλύπτει όλη την ΕΕ, με την ανάπτυξη εναρμονισμένης προσέγγισης, η οποία μεταξύ άλλων θα μπορούσε να προβλέπει πιο ευέλικτους όρους και βελτιωμένες διαδικασίες εισδοχής και ενισχυμένα δικαιώματα για υπηκόους τρίτων χωρών με υψηλά προσόντα. Μέτρα προσέλκυσης και στήριξης καινοτόμων επιχειρηματιών, οι οποίοι μπορούν να δώσουν ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη και να δημιουργήσουν θέσεις απασχόλησης. Αξιολόγηση REFIT των υφιστάμενων κανόνων νόμιμης μετανάστευσης, με σκοπό την ευθυγράμμιση και την απλούστευση των σημερινών κανόνων για διάφορες κατηγορίες υπηκόων τρίτων χωρών που επιθυμούν να εγκατασταθούν, να εργαστούν ή να σπουδάσουν στην ΕΕ.