Πιθανή, αλλά όχι σίγουρη διατήρηση του βέτο στην εξωτερική πολιτική, αλλά  την κατάργησή του σε όλα τα άλλα ζητήματα εισηγείται επιτροπή εμπειρογνωμόνων με έκθεσή της που παρήγγειλαν οι κυβερνήσεις Γαλλίας και Γερμανίας. Ήδη το θέμα αυτό έχει ξεσηκώσει πλήθος αντιδράσεων σε πολλές χώρες, αλλά η Ελλάδα δεν έχει καν τοποθετηθεί και ενώ έχει μπροστά της πολλές προκλήσεις.

Οι αλλαγές που μπορούν να συμπαρασύρουν πλήθος πολιτικών της ΕΕ, οικονομικών, πολιτικών, περιφερειακών, δρομολογούνται ενόψει αποφάσεων για την διεύρυνση της ΕΕ. Ήδη γίνεται λόγος για νέα ΕΕ με δεύτερες και τρίτες ταχύτητες, ενώ οι ανισότητες αντί να μειώνονται διευρύνονται. Τα θέματα αυτά , ενώ θα τεθούν έντονα μέχρι το τέλος του έτους και θα βρεθούν στο επίκεντρο ενόψει των ευρωεκλογών του 2024, στην Αθήνα επικρατεί παραλυτική γαλήνη...

Διεύρυνση και ανισότητες

Ειδικότερα, η ΕΕ θα πρέπει να μεταρρυθμιστεί σε βάθος μέχρι το 2030, αν θέλει να αποφύγει την παράλυση πριν από τη διεύρυνσή της προς άλλες χώρες όπως η Ουκρανία, σύμφωνα με έκθεση γαλλογερμανών εμπειρογνωμόνων, η οποία παραγγέλθηκε από το Παρίσι και το Βερολίνο.
«Είναι σαφές πως η διεύρυνση της ΕΕ είναι προς το συμφέρον όλων μας και πως οφείλουμε συνεπώς να αρχίσουμε ήδη από τώρα να κάνουμε τα πάντα για να είναι έτοιμη η ΕΕ», σχολίασε σήμερα η γερμανίδα υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Άνα Λούρμαν.
Στην έκθεση αυτή, η οποία παρουσιάσθηκε  στις Βρυξέλλες στα 27 κράτη μέλη, 12 εμπειρογνώμονες προτείνουν να απλουστευθεί η λειτουργία μιας Ευρώπης των 30, ακόμη και περισσότερων μελών.
«Για γεωπολιτικούς λόγους, η διεύρυνση της ΕΕ βρίσκεται σε καλή θέση στον κατάλογο των προτεραιοτήτων, όμως η ΕΕ δεν είναι ακόμη έτοιμη να υποδεχθεί νέα μέλη, ούτε από θεσμική άποψη ούτε από άποψη πολιτικών», υπογραμμίζουν οι εμπειρογνώμονες.
Οι ίδιοι προτείνουν ιδιαιτέρως να καταργηθεί ο κανόνας της ομοφωνίας, ο οποίος απαιτεί μερικές φορές επίπονους συμβιβασμούς για ορισμένες αποφάσεις, όταν δεν παραλύει απλώς τις συνομιλίες των 27.
Η ομοφωνία θα μπορούσε να παραμείνει ο κανόνας σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική και την πολιτική της ασφάλειας, όμως θα μπορούσε να αντικατασταθεί από μια ενισχυμένη πλειοψηφία σε άλλα θέματα, όπως αυτό της φορολογίας, για παράδειγμα. Επιφυλακτικοί σ' αυτό το υψηλού κινδύνου ζήτημα, οι ειδικοί προτείνουν δυνατότητες εξαίρεσης.
Έχοντας κατά νου την αποτελεσματικότητα, προτείνουν επίσης μια «διαφοροποίηση» στους κόλπους της ένωσης, όπου ορισμένα μέλη θα είναι ελεύθερα να προχωρήσουν μπροστά χωρίς να περιμένουν τα άλλα. Πρόκειται για μια παλιά ιδέα, την οποία απορρίπτουν ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες εκφράζουν φόβους για μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων στην οποία θα μπορούσαν να είναι παραμερισμένες.

Σύμφωνα με την έκθεση, αυτή η Ευρώπη θα περιλάμβανε ένα πρώτο κύκλο χωρών έτοιμων για μια φιλόδοξη ολοκλήρωση των πολιτικών τους, ένα είδος σκληρού πυρήνα, ενώ στη συνέχεια θα ερχόταν η ΕΕ όπως υφίσταται αυτή τη στιγμή, μετά ένα σύνολο χωρών που θα αρκούνταν στην κοινή αγορά, όπως αυτή τη στιγμή η Ελβετία ή η Νορβηγία, και τέλος η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα για να εξασφαλίσει ένα διάλογο ανάμεσα σε όλες τις χώρες της ηπείρου.
Στην έκθεση προτείνεται επίσης να μειωθεί ο αριθμός των μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που είναι σήμερα 27 ώστε κάθε χώρα να έχει τον επίτροπό της, και να περιοριστεί σε 751 το πολύ ο αριθμός των ευρωβουλευτών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να αποφασίσει πριν από το τέλος της χρονιάς αν θα αρχίσει ή όχι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με χώρες, μεταξύ των οποίων η Ουκρανία και η Μολδαβία.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε την περασμένη εβδομάδα πως η ΕΕ δεν πρέπει «να περιμένει την τροποποίηση των συνθηκών για να προχωρήσει στην οδό της διεύρυνσης» και ζήτησε «να προσαρμοστούν ταχύτερα η Ένωση», οι θεσμοί της και ο προϋπολογισμός της.
Από τις Βρυξέλλες, η γαλλίδα υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Λοράνς Μπον επέμεινε στο γεγονός ότι η έκθεση αυτή δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση «μια πρόταση» του Παρισιού και του Βερολίνου, αλλά μια συμβολή εμπειρογνωμόνων οι οποίοι «παρουσιάζουν επιλογές» για να δώσουν τροφή στη συζήτηση.