Υποσχέθηκε νέα οπλα (F-16;) στον Ζελένσκι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος μετέτρεψε πρακτικά και ουσιαστικά την ατυπη συνάντηση των βαλκάνιων ηγετών, τη δική του πρωτοβουλία, σε φορουμ συμπαράστασης στην Ουκρανία. Η ξαφνική παρουσία του Ουκρανού Προέδρου στην Αθήνα και μάλιστα στο ατυπο δείπνο των ηγετών των Βαλκανίων, αλλαξε τον χαρακτήρα της συνάντησης και αποτελεί ένα διπλωματικό μακροβούτι του Κ. Μητσοτάκη στον ατλαντισμό και μάλιστα στην πιο αποκρουστική μορφή του, την πολεμοκάπηλη. Τα φωτα της δημοσιότητας έπεσαν πάνω στον Ζελένσκι, τα Βαλκάνια ξεχάστηκαν. Όμως υπάρχει και κάτι ακόμα. Δεν προσκλήθηκε ο Πρόεδρος της Κύπρου, ούτε και έγινε αναφορά στο ομοειδές θέμα εισβολής και κατοχής που είναι το Κυπριακό.
Είναι αδιανόητο από την άποψη εθνικών προτεραιοτήτων, η Ελλάδα να δηλώνει ότι δεν θα αναγνωρίσει ποτέ την προσάρτηση της Κριμαίας και των εδαφών που έχει καταλάβει η Ρωσία και την ίδια στιγμή να μην υπάρχει καν η λέξη Τουρκία, ούτε στην κοινή δήλωση, ούτε στις δηλώσεις μετά την συνάντηση. Και μάλιστα σε μια συγκυρία που η Άγκυρα κλιμακώνει την πίεση στην Κύπρο. Και οι αναφορές στην ελληνική μειονότητα της Ουκρανίας ήταν τουλάχιστον άστοχη. Ναι μεν είναι απόλυτα καταδικαστέα η επίθεση των Ρώσων στην Μαριούπολη, αλλά είναι εξίσου επώδυνη η φασιστική επίθεση του Τάγματος Αζόφ, όχι μόνο κατά των Ελλήνων, αλλά εναντίον όλων των μειονοτήτων στην Ουκρανία. Άλλο η στήριξη της ακεραιότητας της Ουκρανίας, η καταδίκη της ρωσικής εισβολής και άλλο πράγμα το συγχωροχάρτι στους νεοναζί . Και φυσικά η άνευ διπλωματικών έστω ανταλλαγμάτων για την εκπαίδευση πιλότων, πολεμικού εξοπλισμού και άλλων πόρων. Ούτε μια δήλωση για την κατοχή της Κύπρου και τον τουρκικό αναθεωρητισμό.
«Δεν υπάρχει περίπτωση να αναγνωρίσουμε ποτέ την παράνομη προσάρτηση περιοχών της Ουκρανίας από τη Ρωσία. Είμαστε αντίθετοι σε κάθε παραβίαση του διεθνούς δικαίου και σε κάθε παράνομο κατοχικό τετελεσμένο», τόνισε κατηγορηματικά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο πλαίσιο των κοινών δηλώσεων του με τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μετά τη συνάντηση που είχαν στο Μέγαρο Μαξίμου.
«Και η δική μας χώρα γνώρισε στο παρελθόν αναθεωρητισμό άλλων χωρών», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Στην Κοινή Δηλωση Ελλάδας-Ουκρανίας, αναφέρεται σαφώς ότι «Η Ελληνική Δημοκρατία θα συνεχίσει να υποστηρίζει την ισχυρή και αποτελεσματική πολιτική και υλική υποστήριξη της Συμμαχίας προς την Ουκρανία με σκοπό να διασφαλισθεί η ικανότητα της Ουκρανίας να υπεραμυνθεί αποτελεσματικά της επικράτειάς της, σε ξηρά, θάλασσα και αέρα» Και ότι επίσης «η Ελληνική Δημοκρατία υποστηρίζει την Ουκρανία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ όταν οι Σύμμαχοι συμφωνήσουν και οι προϋποθέσεις πληρωθούν, όπως ορίζει η Δήλωση της Συνόδου Κορυφής του Βίλνιους του ΝΑΤΟ».
Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για τους ιστορικούς δεσμούς της Ελλάδας με την Ουκρανία, αναφερόμενος στους πολίτες ελληνικής καταγωγής – «κανείς δεν ξεχνά τα εγκλήματα της μαρτυρικής Μαριούπολης, το ίδιο ισχύει και για την Οδησσό, όπως και το Κίεβο και άλλες περιοχές της χώρας σας». Και πρόσθεσε: «Καταδικάζουμε απερίφραστα τα εγκλήματα πολέμου, που πρέπει να βρουν τιμωρία από τη διεθνή δικαιοσύνη».
«Η Ρωσία χρησιμοποίησε ως όπλο το φυσικό αέριο και πρόσφατα τερμάτισε τη συμφωνία για τα σιτηρά. Οι συνέπειες του πολέμου, ξεπερνούν τα όρια της ηπείρου μας. Πάνω από το 50% των σιτηρών εξάγονται με πλοία ελληνικών συμφερόντων. Η Ελλάδα εφαρμόζει όλες κυρώσεις προς τη Ρωσία, θα συνδράμουμε στην ευρωπαϊκή σας πορεία», είπε. Ο ίδιος γνωστοποίησε ότι με τον πρόεδρο Ζελένσκι υπέγραψαν κοινή δήλωση για την ευρωατλαντική πορεία της Ουκρανίας: «Είμαστε συνοδοιπόροι και συμπαραστάτες», είπε και υπογράμμισε: «Η αλληλεγγύη μας υπήρξε έμπρακτη εξ αρχής, θα συνεχιστεί». «Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης είναι κόμβος, σύντομα θα είναι νέα πόλη-πύλη φυσικού αερίου. Η παρουσία σας εδώ έχει ξεχωριστή σημασία. Η πρωτοβουλία για το δρόμο των δυτικών Βαλκανίων αναβαθμίζεται», τόνισε. Καταλήγοντας, είπε ότι η Ελλάδα θα είναι παρούσα στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, με έμφαση στην Οδησσό και έκλεισε τις δηλώσεις του επικαλούμενος μία φράση του Καζαντζάκη από την Ασκητική: «Μην καταδέχεσαι να ρωτάς: “Θα νικήσουμε; Θα νικηθούμε;” Πολέμα!».
Αρχίζοντας τις δηλώσεις του, ο πρόεδρος Ζελένσκι είπε ότι με αυτή τη συνάντηση θα «δώσουμε νέα ώθηση στις σχέσεις μας», λέγοντας ότι ανέφερε στον Έλληνα πρωθυπουργό τα προβλήματα και τις ανάγκες της Ουκρανίας, ευχαριστώντας ταυτόχρονα την Ελλάδα για τη συνεργασία.
Αναφέρθηκε στην ανάγκη βοήθειας από την Ελλάδα «στην προετοιμασία των πιλότων μας στα F-16» και ευχαρίστησε τον πρωθυπουργό «για την πρόταση να υποστηρίξετε την προετοιμασία των πιλότων μας».
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι «χρειαζόμαστε βοήθεια για να είναι σταθερός ο διάδρομος για τα σιτηρά», για να εκδηλώσει την ικανοποίησή, ότι «ελληνικές εταιρείες είναι έτοιμες να μεταφέρουν τα ουκρανικά σιτηρά».
Ο κ. Ζελένσκι αναφέρθηκε και στην υπόσχεση Μητσοτάκη για την ανοικοδόμηση της Οδησσού.
«Ευχαριστούμε την Ελλάδα για την υποστήριξη της όσον αφορά στη συμμετοχή της Ουκρανίας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ», είπε ο Ουκρανός πρόεδρος και έκλεισε τις δηλώσεις του λέγοντας: «Ευχαριστώ την Ελλάδα, ζήτω η Ουκρανία».
"Αναγνωρίζοντας την ανάγκη να ενισχυθεί περαιτέρω η εδραιωθείσα ικανότητα της ευρωατλαντικής κοινότητας να αντιμετωπίζει υπάρχουσες και πιθανές παγκόσμιες προκλήσεις και απειλές ασφαλείας,
Τονίζοντας ότι η Ρωσική Ομοσπονδία αποτελεί σημαντική απειλή για την ασφάλεια των Συμμάχων και για την ειρήνη και σταθερότητα του ευρω-ατλαντικού χώρου, όπως προβλέπει το Στρατηγικό Δόγμα του ΝΑΤΟ του 2022, το οποίο υιοθετήθηκε από τους Αρχηγούς Κρατών και Κυβερνήσεων στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη στις 29 Ιουνίου 2022,
Υπενθυμίζοντας ότι το ΝΑΤΟ δεν επιδιώκει τη σύγκρουση, δεν απειλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία και θα συνεχίσει να ανταποκρίνεται στις ρωσικές απειλές και εχθρικές ενέργειες με ενότητα και υπευθυνότητα, μεταξύ άλλων, μέσω της ενίσχυσης της αποτροπής και άμυνας όλων των Συμμάχων, μέσω της ενδυνάμωσης της ανθεκτικότητας και μέσω της υποστήριξης των εταίρων του προς αντιμετώπιση κακόβουλων παρεμβάσεων και επιθετικότητας,
Σημειώνοντας ότι, σε συνέχεια της Δήλωσης της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη της 29 Ιουνίου 2022, οι Σύμμαχοι επιβεβαίωσαν με τη Δήλωση της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της 11ης Ιουλίου 2023 την πλήρη υποστήριξή τους στο εγγενές δικαίωμα της Ουκρανίας για αυτοάμυνα, όπως αυτό κατοχυρώνεται με το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και τη σταθερή τους δέσμευση να αναβαθμίσουν περαιτέρω την πολιτική και πρακτική υποστήριξη προς την Ουκρανία όσο συνεχίζει να υπεραμύνεται της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής της ακεραιότητας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της,
Αναφερόμενοι στο άρθρο 10 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον για το ΝΑΤΟ, το οποίο ρητώς αναφέρει ότι μπορεί να προσκληθεί για να προσχωρήσει στη Συνθήκη οποιοδήποτε άλλο ευρωπαϊκό κράτος είναι σε θέση να προωθεί τις αρχές της Συνθήκης και να συμβάλλει στην ασφάλεια του Βορειοατλαντικού χώρου,
Σημειώνοντας ότι το Σύνταγμα της Ουκρανίας ορίζει την πλήρη ένταξη στη Βορειοατλαντική Συμμαχία ως στρατηγικό στόχο του κράτους,
Επισημαίνοντας την ουσιαστική συνεισφορά της Ουκρανίας στην ασφάλεια του Βορειοατλαντικού χώρου, ιδίως τις προσπάθειές της να αποτρέψει την απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας,
Λαμβάνοντας υπόψη την κοινή έκκληση προς τη Βορειοατλαντική Συμμαχία, από 30 Σεπτεμβρίου 2022, του Προέδρου της Ουκρανίας Volodymyr Zelenskyy, του Προέδρου του Κοινοβουλίου της Ουκρανίας Ruslan Stefanchuk, του Πρωθυπουργού της Ουκρανίας Denys Shmyhal, αφορώσα στην αίτηση της Ουκρανίας για κτήση ιδιότητας μέλους του ΝΑΤΟ,
Σημειώνοντας την αταλάντευτη θέση της Ελληνικής Δημοκρατίας όσον αφορά τον στρατηγικό στόχο της Ουκρανίας για ευρωατλαντική ενσωμάτωση, σύμφωνα με όσα οι Σύμμαχοι συμφώνησαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους και με την Κοινή Δήλωση των G7,
Η Ελληνική Δημοκρατία και η Ουκρανία
• Καλωσορίζουν τα σημαντικά επιτεύγματα προόδου της Ουκρανίας στο δρόμο για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση, ιδίως αναφορικά με την διαλειτουργικότητα με το ΝΑΤΟ που επιδεικνύουν οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις στο πεδίο της μάχης,
• Επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους να εντείνουν τις κοινές προσπάθειες προς υποστήριξη της ενσωμάτωσης της Ουκρανίας στη Συμμαχία και εφαρμογής των προδιαγραφών του ΝΑΤΟ,
• Δηλώνουν τα ακόλουθα:
* Η Ελληνική Δημοκρατία θα συνεχίσει να υποστηρίζει την ισχυρή και αποτελεσματική πολιτική και υλική υποστήριξη της Συμμαχίας προς την Ουκρανία με σκοπό να διασφαλισθεί η ικανότητα της Ουκρανίας να υπεραμυνθεί αποτελεσματικά της επικράτειάς της, σε ξηρά, θάλασσα και αέρα,
* Η Ουκρανία εκτιμά ιδιαιτέρως όλη την πολύτιμη πρακτική συνδρομή που της παρέχεται από την Ελληνική Δημοκρατία και τον λαό της προκειμένου ενισχυθούν οι αμυντικές δυνατότητες της Ουκρανίας,
* Η Ελληνική Δημοκρατία θα συνεχίσει να παρέχει στρατιωτική, τεχνική, αμυντική και ανθρωπιστική υποστήριξη στην Ουκρανία,
* Η Ελληνική Δημοκρατία δεσμεύεται να συμμετάσχει μαζί με διεθνείς οργανισμούς, συμμάχους και εταίρους στην αποκατάσταση και ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο.
• Δηλώνουν ότι η ασφάλεια της Ουκρανίας είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα του ευρωατλαντικού χώρου και υποστηρίζουν πλήρως το Συμβούλιο ΝΑΤΟ-Ουκρανίας ως το forum για την περαιτέρω ανάπτυξη και διεύρυνση της εν εξελίξει συνεργασίας ώστε η Ουκρανία να βοηθηθεί να ολοκληρώσει την πορεία της προς την ευρωατλαντική οικογένεια.
• Σημειώνουν ότι η Ελληνική Δημοκρατία υποστηρίζει την Ουκρανία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ όταν οι Σύμμαχοι συμφωνήσουν και οι προϋποθέσεις πληρωθούν, όπως ορίζει η Δήλωση της Συνόδου Κορυφής του Βίλνιους του ΝΑΤΟ.
Υπογράφεται εις διπλούν στην Αθήνα, 21 Αυγούστου 2023, στην αγγλική γλώσσα.
Για την Ελληνική Δημοκρατία, Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης
Για την Ουκρανία, Πρόεδρος Volodymyr Zelensky".