Του Σωτήρη Σιδέρη
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ερμήνευσε τον θρίαμβό του ως ατελή νίκη και δρομολογεί νέες εκλογές στις 25 Ιουνίου για να διασφαλίσει την αυτοδυναμία και την ανεξέλεγκτη εξουσία του, χωρίς συμμάχους δηλαδή. Η ΝΔ έχει αποκτήσει μια φρενήρη δυναμική εξουσίας και θέλει να περιχαρακώσει αυτή την κυριαρχία χωρίς την επιρροή άλλων δυνάμεων. Η απλή αναλογική τελείωσε για τις επόμενες δεκαετίες στην Ελλάδα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πρόβλημα πολιτικής επιβίωσης, αν αποτύχει και στις εκλογές της 25ης Ιουνίου. Είναι λάθος τακτικής ωστόσο να δώσει την εντύπωση ότι έχει κύριο αντίπαλο το ΠΑΣΟΚ και όχι τη ΝΔ, αυτό θέλει ο Μητσοτάκης. Άλλο πράγμα η κριτική στο ΠΑΣΟΚ, άλλο να ετεροκαθορίζει την πολιτική του φυσιογνωμία.
Όμως το βασικό ερώτημα είναι αν οι επόμενες εκλογές, θα οδηγήσουν στην περαιτέρω πτώση ή οι ψηφοφόροι θα δώσουν μια μικρή ευκαιρία ανάκαμψης, φοβούμενοι ίσως ότι μια ανεξέλεγκτη ΝΔ θα είναι μια κοινοβουλευτική μοναρχία, απειλή για την κοινωνική συνοχή;
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης με απλά λόγια έχει ένα πρόβλημα διαχείρισης της ισχύος του και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αντιμέτωπος με την επιβίωσή του, ενώ το ΠΑΣΟΚ καραδοκεί και διεκδικεί ζωτικό χώρο που του είχε αφαιρέσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Έχουμε λοιπόν, πολλαπλά κρίσιμες εκλογές μπροστά μας.
Το νέο σκηνικό δεν έχει ολοκληρωθεί , αυτό θα γίνει με τις νέες εκλογές. Το ΠΑΣΟΚ θέλει να επανέλθει και θα γίνει πιο επιθετικό με τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως και το ΚΚΕ. Το ΜέΡΑ 25 επίσης θα προσπαθήσει να μπει στη βουλή , αλλά η βασική του προεκλογική γραμμή με επιθέσεις κατά ΣΥΡΙΖΑ ηττήθηκε. Ταυτόχρονα η ακροδεξιά θα επιχειρήσει να ανασυνταχθεί. Με απλά λόγια θα έχουμε έντονες διεργασίες, επιθέσεις και άμυνες, κλεφτοπόλεμο και πλέον, η απουσία της απλής αναλογικής θα κάνει την αντιπαράθεση πιο ρεαλιστική και πιθανότατα πιο ωμή.
Θα είναι ένας δύσκολος μήνας. Η ΝΔ με τον Μητσοτάκη έχοντας μια και μόνη στρατηγική, την αυτοδυναμία, ρισκάρει το ποσοστό της. Προφανώς έχει τη βεβαιότητα ότι δεν χάσει ψήφους, ελπίζει μάλιστα ότι θα τις αυξήσει και ότι είναι δεδομένη η αυτοδυναμία. Αλλά το παράδοξο αποτέλεσμα της 21ης Μαίου μας κάνει να εκτιμούμε ότι επικρατεί απίστευτη ρευστότητα στην εκλογική συμπεριφορά των πολιτών.
Το μείζον για την επόμενη ημέρα, δηλαδή μετά και τις εκλογές του Ιουνίου είναι η σύνθεση της βουλής που θα προκύψει. Αν δηλαδή η ΝΔ θα έχει αυτοδυναμία, αν δεν την έχει θα αναγκαστεί να συγκυβερνήσει , αλλά επίσης σοβαρό ζήτημα είναι τι αντιπολίτευση θα υπάρχει. Αν θα έχει μια στιβαρή αντιπολίτευση για να ελέγχει την εξουσία ή η νέα κυβέρνηση θα έχει την ισχύ οδοστρωτήρα που θα προκαλέσει ρήξεις στην κοινωνική συνοχή και θα απογειώσει την διαπλοκή, τον παρασιτισμό και τις ανισότητες, δηλαδή αν θα υπάρχει μια μορφή κοινοβουλευτικής μοναρχίας όπως έχει χαρακτηριστεί ή θα υπάρξει εξισορρόπηση της ισχύος.
Σε όλα τα κόμματα επικρατεί συνοχή. Σίγουρα φαινομενική στα ηττημένα , δηλαδή στο ΜεΡΑ 25 και στον ΣΥΡΙΖΑ, για τον απλό λόγο πως ότι είναι να γίνει , θα γίνει μετά τις επόμενες εκλογές. Σίγουρα θα έχουμε αναπροσαρμογές στην εκλογική τακτική και θα έχουμε μια ουσιαστική μετατόπιση της συζήτησης. Από την αντιπαράθεση για το τι έγινε το 2015 στο 2023, από τις κυβερνήσεις συνεργασίας στην αυτοδύναμη ΝΔ , στον ανταγωνισμό ΣΥΡΙΖΑ -ΠΑΣΟΚ, στις σχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ με το ΚΚΕ και το ΜεΡΑ 25, αλλά με νέα συμπεριφορά του Αλέξη Τσίπρα, καθώς οι προτάσεις συνεργασίας πέρασαν στην ιστορία.
Η νέα προεκλογική εκστρατεία θα είναι επίσης σκληρή, αλλά και πάλι άνιση για τον ΣΥΡΙΖΑ. Τα ΜΜΕ θα οργιάσουν, θα στηρίξουν την διαφαινόμενη πρόθεση της ΝΔ για αλλαγή του συντάγματος ώστε να υπάρχει η δυνατότητα ιδιωτικών ΑΕΙ, ιδιωτικοποιήσεων κλπ και είναι ερώτημα πως θα κινηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ.
Πίσω από τις ευχές και τις στοχεύσεις των κομμάτων υπάρχει ίσως ένα αδιόρατο προς το παρόν ερώτημα. Οι ψηφοφόροι έδωσαν όντως συνειδητή λευκή επιταγή στη ΝΔ , τιμώρησαν τον ΣΥΡΙΖΑ, επιβράβευσαν το ΠΑΣΟΚ. Θα ενισχύσουν αυτή την εικόνα στις 25 Ιουνίου ή θα υπάρξει διόρθωση;