Αποχρώσες ενδείξεις με βάση την διπλωματική κινητικότητα της Τουρκίας μετά τον σεισμό, οδηγούν στην εκτίμηση ότι ο Ερντογάν, αλλά και η αντιπολίτευση αν κερδίσει τις εκλογές, φλερτάρουν και πάλι με το δόγμα των μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες, αλλά με τον γνωστό διπλωματικό δογματισμό της Άγκυρας. Η δήλωση Τσαβούσογλου ότι δεν έχει αποσαφηνιστεί η κυριαρχία για αδιευκρίνιστο αριθμό νησιών και η προσθήκη ότι η Τουρκία δέχεται προσφυγή στη Χάγη, αλλά για όλα τα θέματα, δηλαδή και για τα νησιά, επαναφέρουν στο προσκήνιο τον διάλογο μεταξύ των δύο χωρών, μετά τις εκλογές.
Γνωρίζει φυσικά ο Τσαβούσογλου ότι η Ελλάδα, αν και δεν έχει να φοβηθεί τίποτα, όπως διατείνονται οι νομικοί της, δεν θα δεχθεί τέτοια προσφυγή, άλλωστε έχει καταθέσει εξαίρεση στο Διεθνές Δικαστήριο επί θεμάτων κυριαρχίας. Το γεγονός όμως ότι ήδη στην δήλωση αυτή αντέδρασαν μάλλον παρορμητικά πολλοί στην Αθήνα, δεν υποβαθμίζει τη σημασία της κίνησης. Γιατί αρκετοί στην ελληνική πρωτεύουσα δεν θέλουν να κατανοήσουν ή προσποιούνται ότι δεν κατανοούν ότι είναι άλλο πράγμα ο διάλογος, άλλο η διαπραγμάτευση και άλλο τελικά, καθώς απαιτεί συμφωνία, η παραπομπή στη Χάγη οιουδήποτε ζητήματος. Κάποιοι στην Ελλάδα πολύ χάρηκαν με την κρίση του Ουρούτς Ρέϊς γιατί έτσι δικαιολογήθηκαν κοντά στα 10 δις εξοπλισμοί. …
Φαίνεται ότι σταδιακά χτίζεται μια ατμόσφαιρα που θα υποβοηθήσει την έναρξη διαλόγου, γι αυτό, τόσο η Αθήνα , όσο και η Άγκυρα αναφέρονται στις πάγιες θέσεις τους. Η στρατιωτικοποίηση των σχέσεων δεν βοήθησε , ούτε την Ελλάδα, ούτε την Τουρκία. Οπότε μετά τον καταστροφικό σεισμό, δίνεται η εκκίνηση για αναγνωριστικές επαφές, για συζήτηση σχετικά με τα ΜΟΕ, την ευρωπαική προοπτική της Τουρκίας και τον ρόλο των ΗΠΑ, που απλά δεν θέλουν ένταση και αν γίνει διάλογος θα τον στηρίξουν ασμένως.
Το αρχικό δόγμα Νταβούτογλου ήθελε μια Τουρκία ισχυρή και γεωπολιτικά επιδραστική με λυμένα τα προβλήματα με τις γειτονικές χώρες, ώστε απερίσπαστη να επιδιώξει την αναβάθμισή της σε περιφερειακή δύναμη. Επιτυχίες και αποτυχίες αυτού του δόγματος, ένα βήμα μπροστά , ένα σημειωτόν, ένα πίσω, δεν απέδωσε τα αναμενόμενα αν και είναι αποδεκτό ότι η Τουρκία συζητιέται παντού. Τρία μεγάλα ζητήματα είναι τώρα στο επίκεντρο, που όμως δεν ακυρώνουν το αρχικό δόγμα.
Πρώτον η σχέση της Άγκυρας με τη Δύση, κυρίως με τις ΗΠΑ μετά τον πόλεμο της Ουκρανίας ιδιαίτερα. Δεύτερο , η πολιτική της σε μια ευρεία περιφέρεια από τον Καύκασο μέχρι την Ανατολική Μεσόγειο και η προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων με αραβικές χώρες, κυρίως με την Αίγυπτο και το Ισραήλ. Τρίτο η σχέση με την Ελλάδα που φαίνεται ότι στοιχίζει ένα πολύ μεγάλο διπλωματικό κεφάλαιο στην Τουρκία, όπως και στη χώρα μας που επί τέσσερα χρόνια έχει οδηγηθεί σε αδιέξοδο.
«Στο Αιγαίο υπάρχει το ζήτημα των νησιών που δεν έχει καθοριστεί η κυριαρχία τους, υπάρχουν οι παραβιάσεις στις οποίες έχω ήδη αναφερθεί» δήλωσε σε τηλεοπτική συνέντευξη ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Επανέλαβε ότι «υπάρχει το ζήτημα του εναέριου χώρου που από τα 6 μίλια διεκδικούν τα 10 μίλια, καθώς και κάποιες δηλώσεις σχετικά με την επέκταση των χωρικών υδάτων από τα 6 στα 12 μίλια. Όλα αυτά τα θέματα είναι ζητήματα διαφορών που δεν επιλύονται εδώ και πολλά χρόνια. Πρέπει να αποφασίσουμε πώς θα τα επιλύσουμε. Θα κάνουμε μία-μία διαβούλευση; Kατά την άποψη μου πρέπει να τα συζητήσουμε όλα ως πακέτο. Διότι αν λύσουμε το ένα θέμα στο άλλο θα συνεχιστεί η ένταση», ανέφερε. Είναι σωστή η άποψη αυτή, για λύση πακέτο δηλαδή. Ας σημειωθεί όμως ότι κατά τις συνομιλίες της περιόδου 2000 -2003, βρέθηκε η χρυσή τομή , χωρίς να χρειαστεί να γίνουν ιδιαίτερες θυσίες από τις δύο χώρες. Τα πράγματα έγιναν περίπλοκα με την προσθήκη του ενεργειακού, το νόμου Μανιάτη για τα εξωτερικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, τον αγωγό EastMed που άφηνε εκτός την Τουρκία, το σχήμα 3+1 με Ελλάδα, Κύπρο, Ιστραήλ ΗΠΑ που επίσης απωθούσε την Άγκυρα, φυσικά το τουρκολιβυκό σύμφωνο και τις θέσεις της Τουρκίας περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών.
Στο πλαίσιο των διερευνητικών συνομιλιών υπάρχει καταγεγραμμένη μια βάση για συζητήσεις, ωστόσο , το κύριο που απαιτείται είναι η πολιτική βούληση. Όσο η Τουρκία θα θέτει ζήτημα νησιών και η Ελλάδα θα επαναλαμβάνει ότι έχει δικαίωμα να επεκτείνει στα 12 μίλια τα χωρικά ύδατα στο Αιγαίο, ανεξάρτητα από περιοχές, τόσο θα γίνονται δυσεπίλυτα τα προβλήματα. Φαίνεται όμως ότι από την στιγμή που ο κύκλος της έντασης στο Αιγαίο πέρασε χωρίς στρατιωτική συμπλοκή, επικρατούν δεύτερες σκέψεις . Μετά τις εκλογές, όλα θα γίνουν πιο καθαρά. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι το μορατόριουμ φθάνει μέχρι το Σεπτέμβριο, οπότε και τυπικά θα έχουν ολοκληρωθεί οι εκλογές και στην Ελλάδα , αλλά και θα υπάρχουν κυβερνήσεις και στις δύο χώρες.