Του Σωτήρη Σιδέρη

Σύμφωνα  με   έγκυρες πληροφορίες,  το τελευταίο διάστημα έγιναν διορθωτικές παρεμβάσεις από τις ΗΠΑ κυρίως, αλλά  και  από το Βερολίνο και το Παρίσι,  μετά τις εντάσεις που προκλήθηκαν από τις σκόπιμες διαρροές της Αθήνας περί επέκτασης των χωρικών υδάτων και τις πολεμικές κραυγές του Ερντογάν. Στόχος,  να υπάρξει αποσυμπίεση και ήρεμα νερά ενόψει των εκλογών, ώστε να μην χαθεί ο έλεγχος και στις δύο χώρες. Αποτέλεσμα αυτών των διεργασιών είναι η ανακοίνωση της επίσκεψης του Αμερικανού ΥΠΕΞ Μπλίνκεν τον Φεβρουάριο, μια πολιτικά παρακινδυνευμένη επίσκεψη, αλλά κρίθηκε αναγκαία , καθώς όλα δείχνουν ότι μετά τις εκλογές θα αναπτυχθεί έντονη διπλωματική κινητικότητα.

Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ αναμένεται να παρουσιάσει ένα νέο πακέτο θέσεων για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, αλλά και για την περιοχή, ενώ ιδιαίτερα αυξημένο είναι το ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον για τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς θεωρούν πολύ πιθανή την εκλογική του νίκη. Το μορατόριουμ έχει πιθανότητες, αλλά η ζωή θα δείξει ...  Λεκτικές υπερβολές θα υπάρξουν και ο μόνος φόβος προέρχεται από ενδεχόμενη προβοκάτσια κύκλων, κυρίως από την Τουρκία. Είναι μια περίοδος που στην περιοχή  συσσωρεύονται εντάσεις και ελπίδες...

Προσδοκίες και ανησυχίες

Παρασκηνιακά , το ενδεχόμενο επίσκεψης Μπλίνκεν στην Αθήνα συζητείται εδώ και πολλούς μήνες, αλλά η Ουάσιγκτον ήταν επιφυλακτική. Η κυβέρνηση επιθυμεί διακαώς αυτή την επίσκεψη γιατί είναι σίγουρο πως ο Αμερικανός ΥΠΕΞ δεν θα χάσει την ευκαιρία να πλέξει το εγκώμιο του Μητσοτάκη για όσα προσφέρει ανιδιοτελώς στην στρατηγική των ΗΠΑ στην περιοχή. Υπάρχει όμως ένα ιστορικό αρνητικών εντυπώσεων από τέτοιου είδους απόπειρες επηρεασμού , καθώς η επίσκεψη αντί να λειτουργήσει υπέρ της κυβέρνησης να επιδράσει θετικά υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ, αν το Μέγαρο Μαξίμου επιχειρήσει χονδροειδή προπαγάνδα. Σε κάθε περίπτωση όμως οι Αμερικανοί είναι προσεκτικοί , αλλά έχουν και έναν ακόμη λόγο να είναι προσεκτικοί.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Ουάσιγκτον, αλλά και ευρωπαικές πρωτεύουσες δείχνουν τεράστιο ενδιαφέρον στις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, τόσο σχετικά με τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, όσο και για τα περιφερειακά προβλήματα.  Ήδη έχουν έναν πονοκέφαλο με τον Νετανιάχου στο Ισραήλ,  όπου επίσης θα πάει ο Μπλίνκεν, δεν θέλουν δεύτερο με την Ελλάδα.  Πέραν αυτών, το Παρίσι,  θέλει να εφαρμοστούν πλήρως τα συμφωνημένα για τα οπλικά συστήματα δεδομένου ότι ο Αλέξης Τσίπρας έχει μιλήσει για επαναδιαπραγμάτευση των φρεγατών . Γι αυτό και οι Γάλλοι πιέζουν αφόρητα για επίσπευση των εργασιών. Η Γερμανία έχει τα δικά της σχέδια καθώς θεωρείται πιθανό ότι τους επόμενους μήνες θα ανοίξει μια νέα συζήτηση για το μέλλον της ΕΕ και την κατάργηση του βέτο και θέλει μια αναβαθμισμένη Τελωνειακή Ένωση με την Τουρκία. Αλλά για να γίνει αυτό, περνά μέσα από την στάση της Αθήνας και ο Τσίπρας δεν πρόκειται να δώσει την συγκατάθεσή του χωρίς όρους, άλλωστε έχει συνδέσει ήδη των Τελωνειακή Ένωση με την επίλυση των ελληνοτουρκικών προβλημάτων.

Η αλλαγή κυβέρνησης στην Αθήνα φαίνεται λοιπόν πολύ πιθανή στις ξένες πρωτεύουσες, σε αυτές δηλαδή που έχουν γεωπολιτικές ανησυχίες και ιδιαίτερη επιρροή στην Ελλάδα. Ήδη στην Ευρώπη τόσο μέσα από δημοσιεύματα υψηλού κύρους ΜΜΕ, όσο και σε πολιτικό επίπεδο εκφράζονται σοβαροί προβληματισμοί για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα, σε βαθμό που ήδη ο Μητσοτάκης συγκρίνεται με τον Όρμπαν. Και η μόνη εναλλακτική λύση είναι ο ΣΥΡΙΖΑ.

Όσο περνούν οι ημέρες και οι εβδομάδες, το ειδικό βάρος του ΣΥΡΙΖΑ θα αυξάνεται. Δεν είναι σαφές πάντως αν η ΕΕ ή οι ΗΠΑ έχουν προτίμηση σε πρόσωπα. Το μόνο που θέλει η Ουάσιγκτον είναι να μην διαταραχθεί το δόγμα του “προβλέψιμου συμμάχου”, ακόμη και αν χρειαστεί να δώσουν ανταλλάγματα που πιθανόν να διεκδικήσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Σίγουρα όμως προτιμούν τον προβλέψιμο πρωθυπουργό, αλλά στην Ουάσιγκτον γνωρίζουν από εμπειρία ότι ακόμη και ο πιο δύσκολος πρωθυπουργός ο Ανδρέας Παπανδρέου βρήκε τελικά διαδρόμους στον Λευκό Οίκο.
Ταυτόχρονα, αυξάνονται οι εκτιμήσεις ότι μετά τις εκλογές σε Ελλάδα και Τουρκία θα υπάρξουν νέες πρωτοβουλίες και ιδέες για την έναρξη ουσιαστικών συνομιλιών Ελλάδας -Τουρκίας. Αν όχι για το Αιγαίο, σίγουρα για την Ανατολική Μεσόγειο. Οι Αμερικανοί πείθονται όλο και περισσότερο ότι η περιοχή αυτή θα γίνει το επίκεντρο, ενεργειακών και πολιτικών γεγονότων με παγκόσμιο ενδιαφέρον, οπότε θέλουν να έχουν την υψηλή εποπτεία των ζυμώσεων. Το γεγονός ότι η επίσκεψη Μπλίνκεν θα συμπέσει με ένα πλήθος ανοιχτών ζητημάτων και με τον πόλεμο της Ουκρανίας να γίνεται όλο και πιο τραγικός, της προσδίδει πρόσθετο ενδιαφέρον. Αλλά αν δεν μάθουμε τι ακριβώς θα φέρει και ποιοί είναι οι ακριβείς στόχοι της Ουάσιγκτον.