Του Σωτήρη Σιδέρη

Τα ερωτήματα για τη Δύση (και την Ελλάδα) είναι αμείλικτα. Αντέχει η ΕΕ έναν δεύτερο πόλεμο, αυτή τη φορά ακόμη πιο κοντά της, μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας;. Νομίζουμε πως όχι γιατί από ένα σημείο και μετά οι συγκρούσεις θα εξαπλωθούν στην Βοσνία -Ερζεγοβίνη και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει ποιοι και πως θα εμπλακούν.  Το ΝΑΤΟ θα εμπλακεί , η Ελλάδα τι θέση θα πάρει , όλα αυτά  συνθέτουν μια σοβαρή κρίση  που δεν ξεπερνιέται εδώ και μήνες.  Οι δεσμοί Ρωσίας και Σερβίας είναι ισχυροί και η Μόσχα θα έβλεπε με καλό μάτι μια αναστάτωση επί ευρωπαικού εδάφους, που ενδεχομένως θα την υποβοηθούσε να διαχειριστεί καλύτερα και το αδιέξοδό της στην Ουκρανία. Ο πόλεμος στην Ουκρανία βρίσκεται σε απόλυτο αδιέξοδο και ουσιαστικά η διπλωματική στασιμότητα επιδεινώνει  και την ανθρωπιστική κρίση. Ταυτόχρονα, η ένταση μεταξύ Κοσόβου και Βελιγραδίου συντηρείται και από τις δύο πλευρές, καταγράφοντας και εδώ διπλωματική αναταραχή .

Τα τελευταία 24ωρα εκφράζονται φόβοι ξαφνικής κλιμάκωσης που θα διαχυθεί και στην Πρίστινα και στο Βελιγράδι. Όπως έγινε γνωστό την Κυριακή 25 Δεκεμβρίου, , ο Σέρβος πρόεδρος  Αλεξάνταρ Βούτσιτς, έδωσε εντολή στον αρχηγό του σερβικού Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας στρατηγό Μίλαν Μοϊσίλοβιτς , να μεταβεί στα διοικητικά όρια του Κοσόβου.. Από μόνη της η κίνηση είναι επιθετική, το θέμα όμως είναι αν υπάρχουν κόκκινες γραμμές . Σύμφωνα με δήλωση του Μοϊσίλοβιτς στο  τηλεοπτικό δίκτυο Pink,  είπε ότι κατευθυνόταν προς την πόλη Ράσκα περίπου 10 χλμ από τα διοικητικά όρια του Κοσόβου .
«Τα καθήκοντα που έχει αναλάβει ο σερβικός στρατός […] είναι ακριβή, σαφέστατα και θα εφαρμοστούν πλήρως»,  είπε  ο Μοϊσίλοβιτς. «Η κατάσταση είναι περίπλοκη και απαιτεί στο προσεχές διάστημα την παρουσία του σερβικού στρατού κατά μήκος των διοικητικών ορίων», συμπλήρωσε.

Λίγο πριν από την αναχώρηση του Σέρβου στρατηγού για τη Ράσκα, σερβικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ένα βίντεο στο οποίο ακούγονται ριπές όπλων, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για «μάχες» που ξέσπασαν όταν Κοσοβάροι αστυνομικοί επιχείρησαν να διαλύσουν ένα από τα οδοφράγματα που έστησαν σέρβοι διαδηλωτές, κάτι που όμως δεν επιβεβαιώθηκε από την Πρίστινα.
Δεν πρόκειται όμως για μια τοπική διαμάχη. Η δημιουργία του κράτους του Κοσόβου προωθήθηκε μετά από βομβαρδισμό των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ , της Σερβίας. Το Βελιγράδι δεν δέχθηκε ποτέ την εξέλιξη και θεωρεί το Κόσοβο τμήμα της Σερβίας. Το ερώτημα είναι ένα: αν η Σερβία επιδιώξει μια ρεβάνς και επιχειρήσει να καταλάβει τμήμα του Κοσόβου, το ΝΑΤΟ θα αντιδράσει στρατιωτικά;. Στην περίπτωση αυτή είναι βέβαιο ότι η Ρωσία θα στηρίξει με εξοπλισμό την Σερβία, ενώ σημειωτέον η Κίνα έχει επίσης άριστες σχέσεις με το Βελιγράδι και θα καλόβλεπε μαι ευρωπαική Ταιβάν.. Στην περίπτωση που το ΝΑΤΟ εμπλακεί η Ελλάδα τι θα κάνει; τα ερωτήματα αυτά ακούγονται και είναι απειλή για την ειρήνη και στην ασφάλεια στα βαλκάνια και όχι μόνο. Μια ανάφλεξη στο Κόσοβο θα γκρεμίσει κυριολεκτικά την πολιτική ΕΕ, με νέες οικονομικές επιπτώσεις.

Η Πρίστινα απαιτεί να καταργηθούν οι πινακίδες αυτοκινήτων με σέρβικους αριθμούς για να αντικατασταθούν με κοσοβάρικους, κάτι που αρνείται το Βελιγράδι. Είναι όμως προφανές ότι αυτό είναι το πρόσχημα . Είναι μια ένταση για την κυριαρχία στην περιοχή που δεν ξεπερνιέται παρά τις διπλωματικές παρεμβάσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ. Άρα ή κάποια πλευρά θα υποχωρήσει , κάτι που δεν διαφαίνεται προς το παρόν ή θα αναζητηθεί κάποια στιγμή μια καλύτερη πρόφαση για να αρχίσουν οι εχθροπραξίες.