Του Σωτήρη Σιδέρη

Σαρωτικές  πολιτικές ανακατατάξεις,  με τις προβλέψεις να είναι άκρως αμφιλεγόμενες,  αναμένεται ότι θα καταγραφούν το αμέσως επόμενο διάστημα σε όλη την Ευρώπη και φυσικά στην Ελλάδα. Η ενότητα της ΕΕ απέναντι στην Ρωσία είναι μόνο ένα σκέλος των εξελίξεων που ήδη διαμορφώνονται, αλλά η άλλη όψη είναι οι επιδράσεις που θα έχει ο πόλεμος στην εσωτερική πολιτική σκηνή πολλών ευρωπαικών χωρών. Η μία πτυχή σχετίζεται με τις οικονομικές επιπτώσεις. Μια Ευρώπη που η ενεργειακή κρίση , οι συνέπειες της πανδημίας, έχουν διευρύνει τις ανισότητες θα δεχθεί τώρα με τον πόλεμο και νέο πλήγμα. Η ενότητα όμως των πολιτικών δυνάμεων, δεξιών και σοσιαλδημοκρατών έναντι της Μόσχας, δεν σημαίνει και ανοχή στην εσωτερική πολιτική. Στην Ελλάδα ήδη ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσπαθεί να δημιουργήσει μια εικόνα ανοχής  ή καταγγελίας της αντιπολίτευσης αν αποκλίνει, με την επίκληση των επιπτώσεων του πολέμου . Η άλλη εξέλιξη είναι η στροφή που παρατηρείται στην ρητορική του Νίκου Ανδρουλάκη και την πρόβλεψη ότι σύντομα θα συμπορευθεί με τη ΝΔ. Η κρίση  , είναι θέμα χρόνου, να δημιουργήσει πολωτικό κλίμα με τον ΣΥΡΙΖΑ να έχει ένα ευρύ πεδίο αξιοποίησης των νέων δεδομένων, υπό προυποθέσεις.  

Η μεγάλη εικόνα της πολυπλοκότητας

Η ΕΕ δεν δείχνει έτοιμη να αλλάξει σελίδα και αν την αλλάξει θα είναι πάλι υπέρ του κεφαλαίου, γεγονός που θα επιδεινώσει τη θέση των οικονομικά αδύναμων στρωμάτων. Όπως αξιοποιήθηκε η πανδημία για όξυνση των ανισοτήτων, έτσι και ο πόλεμος της Ουκρανίας θα προστεθεί στην ίδια πολιτική με άλλα μέσα. Δηλαδή με εξοπλισμούς, στρατιωτικοποίηση , περιορισμούς σε ελευθερίες και δικαιώματα, στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης. Το δίλημμα που θα παρουσιάσουν θα είναι “η ασφάλεια έχει κόστος” , μόνο τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου μένουν πάντα σε όλες τις κρίσεις στο απυρόβλητο. Αυτό όμως δεν θα περάσει έτσι , γιατί οι προοδευτικές δυνάμεις θα βρεθούν απέναντι . Αν υποχωρήσουν θα διαλυθούν. Το 2022 είναι το 1991 σε νέα έκδοση. Τότε η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης έδωσε το έναυσμα για την κυριαρχία του ενός συστήματος, που οδήγησε σε οικονομική κρίση διαρκείας μέχρι σήμερα και οι σοσιαλδημοκρατικές και αριστερές δυνάμεις δέχθηκαν μεγάλο πλήγμα που διαρκεί ακόμη. Τώρα το επιχείρημα της ασφάλειας και της ανάγκης ενότητας οδηγεί σε νέες κοινωνικές περιπέτειες και οι προοδευτικές δυνάμεις  θα αποσυντεθούν υπό την πίεση να ενσωματωθούν στη νέα πολιτική που θα δρομολογήσουν.

       

Ο  παγίδα Μητσοτάκη και ο νέος δρόμος του ΣΥΡΙΖΑ

Στην Ελλάδα τα πράγματα είναι όπως πάντα πιο περίπλοκα. Ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε το 2015 σε μια επώδυνη πραγματικότητα. Ένα μέρος της κοινωνίας και ένα τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ ένοιωθαν έτοιμοι για ρήξη, αλλά ηττήθηκαν. Τώρα τα διλήμματα δεν θα είναι τα ίδια, αλλά θα είναι εξίσου πιεστικά .
Και πάλι ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να αδρανοποιήσει τα ιδεολογικά του χαρακτηριστικά, τις πολιτικές του θέσεις και να απαντά στα πιεστικά διλήμματα που θα θέτει η ΝΔ και η ευρωπαική δεξιά. Ή μαζί μας ή με τον Πούτιν.  Πρόκειται για μια παγίδα στην οποία δεν πρέπει να πέσει . Κυρίως , πρέπει να καλέσει επίσημα το ΚΙΝΑΛ σε διάλογο για να αποκαλυφθούν οι προθέσεις του. Η διαπλοκή κάνει ήδη τα δικά της σχέδια , τα οποία και πάλι στο επίκεντρό τους έχουν τον ΣΥΡΙΖΑ και ήδη ο πόλεμος αξιοποιείται προς αυτή την κατεύθυνση.

Αν και πάλι ο ΣΥΡΙΖΑ οδηγηθεί σε ένα νέο μνημόνιο συμπόρευσης με το κλίμα παράκρουσης που επικρατεί στην ΕΕ , συμπόρευσης με μια δεξιά πολιτική που επηρεάζεται πλέον καθαρά από τις ακροδεξιές δυνάμεις και κυρίως από το νέο γερμανικό νεφέλωμα  , είναι βέβαιο ότι θα δεχθεί μεγάλο πλήγμα, το οποίο ίσως δεν ξεπεράσει ποτέ. Δεν είναι πατριωτική στάση  η άνευ όρων και ορίων συμπόρευση με τις δυνάμεις του ευρωπαικού επιθετικού κεφαλαίου. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να διατηρήσει την αυτονομία θέσεων και τις ιδεολογικές του θέσεις και να κηρύξει τον δικό του πόλεμο στην διολίσθηση της ΕΕ σε έναν αντικοινωνικό οργανισμό, εν ονόματι της εναντίωσης στον πόλεμο της Ρωσίας.  

Σε όλη την Ευρώπη θα καταγραφούν μεγάλες ανατροπές. Πολιτικές, διπλωματικές , οικονομικές και κοινωνικές. Το κεφάλαιο ήδη είναι έτοιμο να δράσει και να αφοπλίσει την σοσιαλδημοκρατία και την Αριστερά, από κάθε δυνατότητα επανάκαμψης του κράτους δικαίου και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Ακριβώς επειδή οι συνθήκες που διαμορφώνονται επιτάσσουν αλλαγές υπέρ του κοινωνικού κράτους, η επίθεση θα είναι σκληρή.
Άρα το δίλημμα είναι ένα  και είναι σκληρό. Ή η Ευρώπη θα αλλάξει πορεία με κατεύθυνση τη δημοκρατία, την κοινωνική δικαιοσύνη, την ανακατανομή του πλούτου, ή θα βυθιστεί σε πολύχρονη οικονομική δικτατορία σε μια συμμαχία δεξιάς -ακροδεξιάς που θα προκαλέσει πολλαπλές κρίσεις και εντάσεις