Με την ελληνική κυβέρνηση αποστασιοποιημένη και χωρίς ίχνος σχεδίου και τακτικής και την Κυπριακή Δημοκρατία σε σκανδαλώδη λήθαργο, το Κυπριακό εισέρχεται σε ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή . Η Τουρκία συνεχίζει να στρατιωτικοποιεί τα κατεχόμενα κατασκευάζοντας βάσεις με πολλές δυνατότητες στον επιχειρησιακό τομέα και να απειλεί με μεγαλύτερη ένταση, ενώ προχωρά και το άνοιγμα των Βαρωσίων. Στον διπλωματικό αντίποδα, η ΕΕ έχει παραλύσει ψιθυρίζοντας εδώ και μήνες κάποιες προειδοποιήσεις, αλλά χωρίς αντίκρισμα. Κάθε φορά που η ανησυχία αρχίζει να κατακλύζει την Κύπρο, Αθήνα και Λευκωσία τρέχουν, υποτίθεται ως δύναμη δράσης να συναντηθούν, να κάνουν δηλώσεις και να νομίζουν ότι επιτέλεσαν το καθήκον τους. Αλλά η ένταση δεν υποχωρεί, το αντίθετο μάλιστα.
Χαρακτηριστικό του κλίματος ηττοπάθειας ήταν η δήλωση του ΥΠΕΞ Νίκου Δένδια την Δευτέρα 15 Νοεμβρίου λίγο πριν την έναρξη των εργασιών του Συμβουλιου Υπουργών. Ο Έλληνας Υπουργός είπε ότι :«σήμερα, στην επέτειο των 38 ετών μετά την ανακήρυξη του ψευδοκράτους, το Συμβούλιο θα συζητήσει το options paper, το οποίο θα παρουσιάσει ο Josep Borrell, ώστε να υποδειχθούν, ελπίζω, στην Τουρκία οι κόκκινες γραμμές όσον αφορά το θέμα των Βαρωσίων. Η συνεχής παραβατικότητα και η προσπάθεια της Τουρκίας να αγνοήσει τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ελπίζω ότι θα βρουν σήμερα την ευρωπαϊκή απάντηση».
Δεν βρήκαν όμως απάντηση. Πάμε για τον Δεκέμβριο στη Σύνοδο Κορυφής. Δεν θα είναι η πρώτη φορά. Εδώ και περισσότερο από δύο χρόνια που η Τουρκία αλωνίζει εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας , αλλά και εντός περιοχών ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, απάντηση δεν έχει δοθεί. Η Ελλάδα έχει παραιτηθεί από την ανάληψη δράσης ακόμη και αν τουρκικό ερευνητικό αποβιβάσει το προσωπικό του σε κάποιο λιμάνι . Φυσικά απαιτείται ψυχραιμία. Αλλά η άτακτη φυγή δεν είναι ψύχραιμη στάση, είναι αδυναμία και απουσία στρατηγικής αποτροπής.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της κυπριακής εφημερίδας «Φιλελεύθερος», η Τουρκία ενισχύει την παρουσία της στα κατεχόμενα. Αποκαλύπτει ότι με ένα άκρως απόρρητο έγγραφο των Ευρωπαϊκών Υπηρεσιών ενημερώθηκαν οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ για όλες τις κινήσεις της Τουρκίας στα κατεχόμενα. Το διαβαθμισμένο απόρρητο έγγραφο καταγράφει όλες τις κινήσεις των Τούρκων από τις 20 Ιουλίου 2021 και μετά, ενώ προβαίνει και σε ανάλυση των τουρκικών ενεργειών στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου. Το έγγραφο αυτό θα μπορούσε να είναι το επίκεντρο μιας μεγάλης καμπάνιας κατά της Τουρκίας σε διεθνές επίπεδο. Αλλά δεν είναι , ούτε θα γίνει. Η στρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών έχει γίνει ήδη διεθνές ζήτημα. Η παράνομη στρατιωτικοποίηση της Κύπρου, καθόλου. Είναι ανεπάρκεια, δεν είναι κάποιο διαφορετικό σχέδιο
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το εν λόγω έγγραφο καταγράφει όλες τις κινήσεις των Τούρκων στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων και ευρύτερα στην κατεχόμενη επαρχία Αμμοχώστου. Το έγγραφο των Ευρωπαϊκών Υπηρεσιών περιλαμβάνει και αεροφωτογραφίες της βάσης για drones που δημιούργησε η Τουρκία στο Λευκόνοικο, αλλά και στο Μπογάζι όπου ο τουρκικός στρατός προτίθεται να δημιουργήσει ναυτική βάση.
Σημαντικά είναι και όσα καταγράφονται ως ανάλυση, στο απόρρητο έγγραφο, για την κατάσταση στην Κύπρο. Οι Ευρωπαίοι αναλυτές εκτιμούν πως οι τουρκικές ενέργειες στο Βαρώσι αποσκοπούν στη δημιουργία νέων τετελεσμένων με στόχο το Κυπριακό. Συνδέονται οι ενέργειες στα κατεχόμενα με την προσπάθεια της Άγκυρας για να παρεμποδίσει τις όποιες εξελίξεις στο Κυπριακό. Παράλληλα στοχεύει σε βάθος χρόνου στο να επιβάλει η τουρκική πλευρά του δικούς της όρους λύσης του προβλήματος.
Στο απόρρητο έγγραφο γίνεται αναφορά σε ένα «διευθυντήριο» (board) που λαμβάνει τις αποφάσεις για όλα όσα συμβαίνουν στα κατεχόμενα. Αυτό το «διευθυντήριο», όπως αποκαλείται, απαρτίζεται από πολιτικά πρόσωπα στα κατεχόμενα τα οποία λαμβάνουν οδηγίες τόσο από τον Τούρκο «πρέσβη» στη Λευκωσία όσο και από τον ηγέτη των Τουρκοκυπρίων, Ερσίν Τατάρ. Αμφότεροι λαμβάνουν τις δικές τους οδηγίες από το δίδυμο Φουάτ Οκτάι και Μεβλούτ Τσαβούσογλου, οι οποίοι ως γνωστό δεν κάνουν καμιά κίνηση χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Τούρκου Προέδρου, Ερντογάν.
Το ευρωπαϊκό έγγραφο καταγράφει επίσης «υβριδικές προσεγγίσεις» της Τουρκίας στα κατεχόμενα στις οποίες περιλαμβάνονται η δράση των μυστικών υπηρεσιών, η εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών, η χρήση στρατιωτικών μέσων κ.λπ. Ενώ σημειώνεται πως η Τουρκία μέσω των κατεχομένων επιχειρεί να αποσταθεροποιήσει τις σχέσεις μεταξύ της Κύπρου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.