Του Σωτήρη Σιδέρη

Ξαφνικά η πολιτική ζωή της χώρας δείχνει σημάδια αδιεξόδου. Αυτή η εικόνα απραξίας, είτε πρόκειται για την εξέλιξη της πανδημίας, είτε πρόκειται για την Πολιτική Προστασία, είτε πρόκειται για την εξωτερική πολιτική και την οικονομία, πλήττει κυρίως την κυβέρνηση. Η οποία είτε ενεργεί εμπειρικά, είτε δεν  ενεργεί όπως στην διεθνή σκηνή. Αν το βασικό θέμα που εξετάζει ο πρωθυπουργός είναι ο ανασχηματισμός και όχι η αναδιοργάνωση βασικών φορέων της χώρας για τη αντιμετώπιση μεγάλων και σύγχρονων απειλών  και η αλλαγή κατεύθυνσης,  η αποτυχία είναι προδιαγεγραμμένη . Κανένα  πρόσωπο δεν μπορεί να είναι αποτελεσματικό σε δομές αναποτελεσματικές και πελατειακές. Και κανένα κοινωνικό όφελος δεν υπηρετείται όταν έχει γίνει εμμονή η ιδιωτικοποίηση των πάντων. Eίναι φανερό πως είτε γίνει ανασχηματισμός,  είτε όχι, είτε οξυνθεί  η αντιπαράθεση, είτε όχι, η κυβέρνηση αδυνατεί να αντιστρέψει το κλίμα. Υπό αυτή την οπτική η συσσώρευση των προβλημάτων θα προκαλέσει κύμα πολιτικών αναταράξεων. Η εικόνα του αδιεξόδου που έχει δημιουργηθεί είναι πολιτική σε βαθμό που καμία επικοινωνιακή επινόηση δεν μπορεί να την ανατρέψει. Εδώ και πολύ καιρό η κυβέρνηση αδυνατεί να επεξεργαστεί λύσεις ,ούτε διαθέτει πλέον ικανό αφήγημα και σχέδιο αναχαίτισης της κρίσης και άρσης  του αδιεξόδου. Φυσικά δεν θα παραιτηθεί, θα το πολεμήσει, αλλά πόλεμος χωρίς πυξίδα και σχέδιο είναι αδιέξοδος.

Υποβάθμιση των προβλημάτων και του διαλόγου

   

Οι  πυρκαγιές βρέθηκαν στο επίκεντρο και ενώ η μετάλλαξη Δέλτα μας φέρνει όλο και πιο κοντά στο τέταρτο κύμα της πανδημίας , ίσως και σε νέα μέτρα.  Η κυβέρνηση μοιάζει ως απολίθωμα καθώς αδυνατεί να δημιουργήσει βάσιμες ελπίδες και προοπτικές εξόδου από την κρίση. Εδώ και πολλούς μήνες αδυνατεί να παρουσιάσει ένα σοβαρό πλαίσιο αντιστροφής και η κλασική επίρριψη ευθυνών στους άλλους, κυρίως στον ΣΥΡΙΖΑ έχει κάνει τον κύκλο της ήδη.
Με δική της ευθύνη  έχει υποχωρήσει  δραματικά η ποιότητα και το εύρος του πολιτικού διαλόγου, ενώ υποβαθμίζει συνειδητά κάθε πρόβλημα για να μειώσει τις ευθύνες της.  Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ μετά τις πυρκαγιές στην Εύβοια ,  όπως και άλλων κομμάτων και η ασυζητητί απόρριψή τους επιδείνωσε την κυβερνητική εικόνα. Η συζήτηση στη βουλή για τις πυρκαγιές στις 25 Αυγούστου , δεν θα μας κάνει ούτε πιο ευαίσθητους περιβαλλοντικά, ούτε σοφότερους.  Ταυτόχρονα, η  κρίση στο Αφγανιστάν, η εμπλοκή της Τουρκίας, η ήττα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ φαντάζει ως  τραγωδία  για το εντελώς αδύναμο πολιτικό  προσωπικό της κυβέρνησης  να προκαλέσει μια συζήτηση για το μέλλον της περιοχής.

 Η προσφυγική κρίση στο Αφγανιστάν που προκάλεσαν οι δυτικοί, δεν είναι μεταναστευτική όπως θέλει να την παρουσιάζει η κυβέρνηση παραβιάζοντας το διεθνές δίκαιο. Προκαλεί μάλιστα η Αθήνα ζητώντας από την Τουρκία να διαχειριστεί τις προσφυγικές ροές και να βοηθηθεί από την ΕΕ. Η Τουρκία έχει τον τρόπο της να εκβιάζει Άλλωστε η κυβέρνηση ζητά από την Τουρκία,  αυτό  που  ίσως σύντομα ζητήσει η ΕΕ από την Ελλάδα . Αν ο Ερντογάν αποφασίσει να διαπραγματευθεί εφ όλης της ύλης με την ΕΕ και αφήσει μερικές χιλιάδες Αφγανούς να κινηθούν προς τα ελληνικά νησιά, τι θα κάνουν Μητσοτάκης-Μηταράκης; Η ΕΕ θα απαιτήσει να κρατηθούν στην Ελλάδα και να μην περάσουν στο ευρωπαικό έδαφος. Ότι δηλαδή ζητάει ο Μηταράκης από την Τουρκία. Απίστευτη ανεπάρκεια . Ενώ η λύση θα ήταν να γίνουν δεκτοί Αφγανοί από ευρωπαικές , αλλά και γειτονικές με το Αφγανιστάν χώρες,  αναλογικά με τον πληθυσμό στο πλαίσιο μιας πολυμερούς συμφωνίας. Μετρημένοι θα αντιστοιχούσαν στην Ελλάδα.

       

Πολιτική δυστοπία

Είναι δυσοίωνο το σκηνικό για την Ελλάδα. Η πανδημία, η οικονομική κρίση, οι καταστροφικές πυρκαγιές, η γεωπολιτική αναταραχή δεν είναι σε θέση να συνταράξουν τον ελληνικό  μικρόκοσμο. Χωρίς ιδέες, σχεδόν αποκομμένη από την κοινωνία, η ΝΔ κυβερνά εναντίον όλων με εξαίρεση λίγα αλλά ισχυρά συμφέροντα, όλοι μαζί  σε ένα δικό τους σύμπαν.

Ούτε εσωτερικός διάλογος γίνεται στην κυβέρνηση, ούτε  και τα κόμματα, ούτε ενεργητική διανόηση υπάρχει για να ανοίξει κάποιους δρόμους, ούτε ζυμώσεις σε ιδεολογικό επίπεδο γίνονται για να γεννηθεί κάτι νέο. Μοιραία τα εθνικά και τα κοινωνικά αδιέξοδα θα οξυνθούν.

         

Από το Αφγανιστάν στη Μεσόγειο

Το έκτακτο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών , την Τρίτη 17 Αυγούστου, επιβεβαίωσε την εικόνα αποσύνθεσης που εμφανίζει στην διεθνή σκηνή η ΕΕ, καθώς η συζήτηση γύρω από την κρίση στο Αφγανιστάν ουσιαστικά αναβίωσε τους δύο πυλώνες της  πολιτικής των τελευταίων έξι ετών. Πρώτος πυλώνας η αναβίωση από ΕΕ και ΝΑΤΟ του φόβου για πιθανή  τρομοκρατική δράση των Ταλιμπάν , παρά το γεγονός ότι οι ίδιοι οι Ταλιμπάν εμφανίζονται να θέλουν συνομιλίες με την Δύση και όχι βία. Άρα ο πυλώνας περί τρομοκρατίας είναι καταρχάς κατασκευασμένος για τις εσωτερικές ανάγκες του ΝΑΤΟ και της Ένωσης . Ο δεύτερος πυλώνας, το μεταναστευτικό έχει μια βάση, όχι όμως με τα χαρακτηριστικά που είχε το 2015. Ένα τρίτο στοιχείο που αποκρύπτουν όλοι,  είναι ότι γίνεται ένας αγώνας δρόμου μεταξύ Μόσχας, Πεκίνου, Ουάσιγκτον και Βερολίνου για να γίνουν συνομιλητές των Ταλιμπάν, καθώς διακυβεύονται 3 τρισεκατομμύρια ευρώ που θέλουν όλοι , έστω ένα μερίδιο , με την Κίνα να φημολογείται ότι προηγείται.  Οι χώρες αυτές επιδιώκουν τώρα συμφωνίες με τους Ταλιμπάν για τις Ουσιαστικά η Δύση και η Ανατολή έχουν ήδη αναγνωρίσει ντε φάκτο τη νέα κατάσταση στη Καμπούλ.

   

Στη δίνη των εξελίξεων

Όλες οι προηγμένες χώρες διεκδικούν συμφωνίες για τις σπάνιες γαίες που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή όλων των προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, όπως κινητά τηλέφωνα, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ηλεκτρικά αυτοκίνητα, επίπεδες οθόνες και αεροσκάφη

Συγκεκριμένα, το Αφγανιστάν κατέχει σπάνιες γαίες όπως Λανθάνιο, Νεοδύμιο και Δημήτριο, καθώς και φλέβες αλουμινίου, χρυσού, άργυρου, ψευδάργυρου, υδράργυρου και λιθίου. Απίστευτος ορυκτός πλούτος, ευεξήγητο γιατί το Αφγανιστάν είναι στο μάτι όλων αιώνες τώρα.  
Η Τουρκία ενδέχεται να έχει ρόλο κλειδί στο αφγανικό πρόβλημα. Είτε ως ενδιάμεσος συνομιλητής μεταξύ Δύσης και Ταλιμπάν, είτε ως χώρα –κλειδί για το προσφυγικό, θα την βρούμε μπροστά μας. Και η Τουρκία σε αντίθεση με την Ελλάδα έχει πολιτικό πλαίσιο διαπραγμάτευσης. Πέραν αυτών, είναι θέμα χρόνου η Άγκυρα να επανέλθει πιο δυναμικά στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο.
Ο συνδυασμός της εικόνας αδιεξόδου στα εσωτερικά προβλήματα και στα προβλήματα ασφάλειας στην διεθνή πολιτική και στις σχέσεις με την Τουρκία, θα δημιουργήσουν άμεσα, τις επόμενες εβδομάδες ένα εκρηκτικό μείγμα . Το οποίο η κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να αντιμετωπίσει , γιατί δεν μπορεί, ούτε έχει δυνάμεις, ούτε ιδέες και η πολιτική της ετεροκαθορίζεται. Στο εσωτερικό από την ισχύ των ολιγαρχών, στις διεθνείς σχέσεις από τις συστάσεις και προτροπές είτε της ΕΕ, είτε των ΗΠΑ. Γι αυτούς τους λόγους οι πολιτικές εξελίξεις θα επηρεαστούν από την οργή, την οξύτητα των αντιδράσεων, τις ανισότητες που έχουν γίνει αξεπέραστες, την κρίση εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση και τις καταιγιστικές εξελίξεις αστάθειας στο διεθνές περιβάλλον.