του Σπύρου Σουρμελίδη

Η Ευρώπη ζει ένα deja vu της δεκαετίας του 30. Μετά από μία μεγάλη οικονομική κρίση, μπροστά σε αδιέξοδα και στα πρόθυρα μιας μεγάλης σύρραξης. Στρατηγοί ένα αποστρατεία ζητούν κατάλυση της δημοκρατίας στην Γαλλία, καλούν τους εν ενεργεία συναδέλφους  να παρέμβουν για την προστασία του γαλλικού πολιτισμού και έθνους, εάν η κυβέρνηση δεν ενεργήσει. Στην Μαδρίτη, η Ισπανίδα “Τράμπ”, Ισαβέλ Ντίας Αγιούσο, κέρδισε τις τοπικές εκλογές, με βασικό πολιτικό πρόταγμα την άρνηση των μέτρων κατά του κοροναϊού και με σύνθημα “Σοσιαλισμός ή Ελευθερία”. Είναι δε έτοιμη να συνεργαστεί  με το ακροδεξιό VOX, σε μια εκστρατεία κατά της κυβέρνησης  των Σοσιαλιστών του Σάντσεθ. Ολ αυτά την ώρα που ο Τζο Μπάϊντεν, καλεί την Ευρώπη να στηρίξει την πολιτική του νέου διπολισμού, μιας νέας ψυχροπολεμικής ισορροπίας. Και την ώρα που η απανταχού δεξιά πανηγυρίζει θεωρώντας (ξανά;) ότι καλύτερα με τους ακροδεξιούς, τους νεοφασίστες, παρά με τους αριστερούς. Η διαφορά είναι πως το remake  το κοιτάμε στο Κινητό μας! 

Στην Ελλάδα η νίκη  της Αγιούσο της “ισπανίδας Τράμπ”, πανηγυρίζεται με τον τίτλο “Η Πασιονάρια  που ξύπνησε την δεξιά και  έδιωξε τον Ιγγλέσιας των Podemos”.  Πανηγυρισμοί με αναποδογυρισμένες  ιδέες και  ιστορικές αναφορές.  Το θέμα είναι η ήττα των αριστερών (έστω τύπου Podemos) και όχι η άνοδος της ακροδεξιάς.  Όχι οι αρνητές της μάσκας, των μέτρων και των εμβολίων. Όχι οι λαϊκιστές που παίζουν με την ζωή,  για να κερδίσουν εκλογές.  Οι δε στρατηγοί που ζητούν κατάλυση της δημοκρατίας, είναι απλώς “οι στρατηγοί με τις παντόφλες” που μάλλον θέλουν να ενισχύσουν την Λεπέν στις εκλογές του 2022. Λάθος πανηγυρισμοί για τους λάθος λόγους, λάθος εχθροί. Όλα αυτά  που οδηγούν σε νέες οδύνες. 

Το παιχνίδι της τυφλόμυγας

Η δεξιά στην Ευρώπη , αυτή η δεξιά των χρηματιστηρίων, του υπερκέρδους πάνω από κράτη και τις  κοινωνίες, η παγκοσμιοποιημένη δεξιά που αυτοχαρακτηρίζεται εκσυγχρονιστική και νεωτεριστική, νομίζει ότι κερδίζει. Στην πραγματικότητα  ασφαλτοστρώνει (ξανά;) τον δρόμο για το φάντασμα του νέου φασισμού.  Στηρίζει και  στηρίζεται  στους κάθε είδους αρνητές, στους νεοφασίστες, στους εθνικιστές, στους ρατσιστές. Στηρίζει αυτούς που θα της αφαιρέσουν την εξουσία ή την δυνατότητα να ασκήσει εξουσία. 

Και το κάνει αυτό πιστεύοντας ότι έτσι θα διατηρηθεί στην εξουσία την ώρα που η Δύση χάνει τα λεφτά της από την Ανατολή. Η Δύση (Αμερική, Ευρώπη, Αυστραλία ίσως και Ιαπωνία) ζει μέσα σε απίθανες και μάλλον πρωτόγνωρες αντιφάσεις. Ο Μπάϊντεν μοιράζει χρήμα, χαρακτηρίζεται “κομμουνιστής” , είναι ο άνθρωπος που κέρδισε τον Τραμπ. (Εδώ που τα λέμε ο Μπάϊντεν κινδυνεύει να  μετατρέψει την Δύση σε μια νέα Σοβιετική Ένωση, περίκλειστη και περικυκλωμένη, με την εξέλιξη και την ισχύ να βρίσκεται αυτή τη φορά στην Ανατολή. Του το λένε ο Χένρυ Κίσιγκερ και ο Γκρέϊαμ Αλισον, αλλά δεν τους ακούει).  Ο Μπάϊντεν ζητάει από τους Ευρωπαίους να τον ακολουθήσουν. Οι Γερμανοί  δεν θέλουν γιατί πρέπει να αυτοκτονήσουν. Έκαναν 2,5 πολέμους (1870, 1914, 1940) γιατί ήταν συνεχώς περιορισμένοι από τις ναυτικές δυνάμεις. Τώρα μέσω της ΕΕ, απέκτησαν ισχύ και έχουν δίκτυα στην Ρωσία και στην Κίνα. Αν τα εγκαταλείψουν θα καταστραφούν (ξανά;) χωρίς να κάνουν πόλεμο.  
Οι Γάλλοι το σκέφτονται, οι Βρετανοί έχουν ήδη αποφασίσει.

Η απόγνωση πρωταγωνιστής (ξανά;) στην Ιστορία 

Και την ίδια ώρα οι ευρωπαϊκές κοινωνίες (όπως και  η αμερικανική) βράζουν.  Οι φτωχοί είναι πολύ φτωχότεροι και χωρίς ελπίδα. Η μεσαία τάξη (μικρομεσαίοι και μεγαλομεσαίοι) χάνουν όλο και περισσότερο, καταστρέφονται ταχύτητα, κυρίως είναι ταπεινωμένοι.  Ζητούν λύσεις εδώ και τώρα.   Στρέφονται σε όσους εμφανίζονται αρνητές, κατασκευάζουν οι ίδιες οι κοινωνίες νέα σχήματα, ορισμένα εκ των οποίων είναι εκ των πραγμάτων θνησιγενή. Θεωρούν “επαναστατικό” το αντιδραστικό, το αρνητικό, ακόμα και το αυτοκαταστροφικό. Γιατί θέλουν μια απάντηση στα αδιέξοδα ΤΩΡΑ.

Και  η απάντηση για πολλούς έρχεται από την ακροδεξιά. Σηκώστε “τείχη”, βάλτε δασμούς, κλείστε (ξανά;)  τα σύνορα, διώξτε τους ξένους (ειδικά τους μουσουλμάνους), καταψηφίστε τους αριστερούς (γιατί οι κομμουνιστές ξανάρχονται;), καταλύστε αν χρειαστεί και άρθρα του Συντάγματος. Γιατί θέλω πίσω τα λεφτά μου,, το εξοχικό μου, τον μισθό μου, τις διακοπές μου, την ευτυχία που είχα,  όποια και αν ήταν,  όση και αν ήταν.  Θέλω να ξέρω ποιος με κυβερνά, όποιος και αν ήταν, όσο κακός και αν ήταν. Γιατί τώρα ...ΔΕΝ τον  ξέρω! 

Το Cloud, η Ελβετία του σήμερα 

Την ώρα που οι κοινωνίες βράζουν, οι υπερ-δισεκατομμυριούχοι, έχουν βρει την “Ελβετία” τους, για να μην διακινδυνέψει ο δικός του πλούτος, από τις οδύνες, τις αλλαγές και τις ανατροπές: το cloud. 

Ολ αυτά συμβαίνουν την ώρα που ο πλούτος, ο μεγάλος πλούτος, αποτυπωμένος  ψηφιακά περισσότερο και από το πραγματικά, συγκεντρώνεται  στο cloud. Ίπταται πάνω από κράτη, από συστήματα, από περιορισμούς και κανόνες, πάνω από Τράπεζες. Οι κοινωνίες (κράτη, πολίτες, επιχειρήσεις) έχουν χρέη αποτυπωμένα επίσης ψηφιακά. Ομως τα αφεντικά από το cloud ζητούν να πληρωθούν με πραγματικό πλούτο: νόμισμα, σπίτια, μετοχές κλπ, κλπ. 

Προκειμένου δε να μην ενοχληθούν, προτιμούν τους Τράμπ, αμφισβητούν την αξία της δημοκρατίας, στηρίζουν ακόμα και ακραίες νεοφασιστικές απόψεις. Τους είναι απολύτως αδιάφορο ποιος κυβερνά αρκεί να μην αμφισβητούνται τα δικά τους δικαιώματα. 

Η λύση σ  όλες τις αντιφάσεις μπορεί να είναι ΜΟΝΟ πολιτική. Αν οι πολιτικές δυνάμεις της Δύσης αποφασίσουν να ασκήσουν  την πολιτική τους ισχύ που εκπορεύεται από τους λαούς, από τους πολίτες, εγκαταλείποντας τον συνεταιρισμό με τους υπερδισεκατομμυριούχους. Στις πολιτικές δυνάμεις ανήκει και η Αριστερά, που ζητά αποφάσεις, που προτρέπει σε πολιτικές λύσεις. Δεν είναι όλες σωστές; Πράγματι, όμως δεν είναι η Αριστερά ο εχθρός για τις γενναίες αποφάσεις που θα οδηγήσουν έξω από την κρίση και τις αντιφάσεις. Είναι η συμμετοχική δύναμη  που θα στηρίξει  τις αποφάσεις. Για να μην επαναληφθεί το ίδιο ιστορικό λάθος. 

Η Ανατολή έχει το δικό της κανόνα και ας μην αρέσει στην Δύση. Έχουν κράτη (Κίνα, Ρωσία, Βιετνάμ, Ινδονησία κα) με πολιτικές ηγεσίες, όχι δημοκρατικά εκλεγμένες πράγματι. Παίρνουν όμως αποφάσεις. Ακόμα και ενάντια στα μέλη της εξουσίας που  παραβιάζουν τους κανόνες τους. Έχοντας αυτή την ώρα το ιστορικό πλεονέκτημα, να προσφέρουν στους λαούς τους δυναμική ανάπτυξη, γεγονός που σκεπάζει τις αδυναμίες τους. Γιατί απλά το χρήμα ρέει και η  ικανοποίηση (όποια ικανοποίηση) αυξάνεται όπως και η ελπίδα. Σε αντίθετη φορά από την Δύση.

Το στοίχημα λοιπόν για να λυθεί ο Γόρδιος Δεσμός, είναι οι πολιτικές αποφάσεις της Δύσης. Αν δεν αποφασίσουν μέτρα κατά της αυξανόμενης φτωχοποίησης , αν δεν επιβάλλουν μια νέα ισορροπία, θα ζήσουμε ένα νέο 1930, με άλλους πρωταγωνιστές και με άλλες...στολές! Μόνο που η επανάληψη δεν είναι καν τραγωδία, είναι καρικατούρα.

ΥΓ: Οι αναχωρητές τύπου Ιγγλέσιας και Podemos, υπήρχαν και θα υπάρχουν. Υπάρχουν και στην Ελλάδα. Ο Ιγγλέσιας δεν ήθελε ποτέ να κυβερνήσει, θεωρεί λάθος ότι μπήκε σε κυβέρνηση. Ευτυχώς γι αυτόν,  τους Ισπανούς και την Αριστερά, έφυγε γιατί αυτό μόνο θέλει.