Του Σωτήρη Σιδέρη

Αιφνιδιάστηκε η Αθήνα από την ανακοίνωση της Άγκυρας ότι το ωκεανογραφικό πλοίο «Τσεσμέ» θα κάνει έρευνες σε διεθνή ύδατα στο Αιγαίο από 18 Φεβρουαρίου έως τις 2 Μαρτίου με τη δέσμευση περιοχών  μεταξύ Λήμνου, Σκύρου και Αλοννήσου .Σημειώνεται ότι είναι διαφορετικό πράγμα οι υδρογραφικές έρευνες και διαφορετικό πράγμα οι σεισμικές έρευνες, αν τηρηθούν κάποιοι κανόνες όμως. Ωστόσο η Τουρκία όφειλε να ζητήσει την άδεια της Ελλάδας. Η έξοδος του τουρκικού πλοίου είναι  σαφώς μια πολιτική απόφαση που στόχο έχει να συντηρήσει την τακτική χαμηλής  έντασης και στο Αιγαίο, πέραν της Ανατολικής Μεσογείου . Έτερος στόχος να διατηρήσει σε υψηλό  επίπεδο την δίδυμη τακτική της Άγκυρας ότι ένταση και διάλογος συνοδεύουν πάντα την πολιτική της, ανεξάρτητα από το αν αυτή η τακτική θα αποδώσει το ελάχιστο.

Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν τα τεχνικά στοιχεία της αποστολής του «Τσεσμέ», τυπικά η κίνηση της Τουρκίας είναι μια  ενέργεια ελευθερίας της θάλασσας σε διεθνή ύδατα που το κάνει για να ερεθίσει  ή και να ανησυχήσει την Αθήνα ότι μπορεί να επιστρέψουμε στην ένταση του Ουρούτς Ρέις.  Προσθέτουν ότι το μόνο που πρέπει να παρακολουθεί η Ελλάδα είναι μήπως η Τουρκία ακουμπήσει το καλώδιο στο βυθό της υφαλοκρηπίδας που δεν έχει οριοθετηθεί γεγονός που θα είναι παράνομο και κανονικά, θα οδηγήσει σε έναν νέο κύκλο έντασης στο Αιγαίο αυτή τη φορά. Είναι ερώτημα όμως αν η ελληνική κυβέρνηση θα θελήσει να ακολουθήσει την Άγκυρα σε μια τακτική έντασης ή και να πει την αλήθεια σχετικά με τυχόν  παράνομες ενέργειες του «Τσεσμέ».   

Προφανώς η τουρκική κίνηση δεν είναι άσχετη ούτε με τον ορισμό της ημερομηνίας για τον 62ο γύρο των διερευνητικών συνομιλιών, ούτε με την ένταση στο εσωτερικό της Τουρκίας, ούτε φυσικά με έναν νέο κύκλο αντιπαράθεσης με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία. Ο Ερντογάν το ξέρει καλά το παιχνίδι να ωθεί σε ένταση σε πολλά επίπεδα για να ελέγξει υπέρ του τις πολιτικές εξελίξεις και ενώ αναζωπυρώνεται και το Κουρδικό.
Διπλωματικές πηγές επιμένουν ότι δεν θα προκύψει ουσιαστική πρόοδος από τις διερευνητικές συνομιλίες, καθώς δεν είναι αυτή η προτεραιότητα της Άγκυρας τώρα. Και δεν υπάρχει, ούτε ως σενάριο στην Άγκυρα το ενδεχόμενο οι δύο χώρες να συζητήσουν για προσφυγή στη Χάγη. Κατά συνέπεια είναι ευκαιρία για την ελληνική κυβέρνηση να γίνει πιο ενεργητική διπλωματικά και να αξιοποιήσει το διεθνές κλίμα δυσφορίας έναντι της Άγκυρας , ώστε να προωθήσει τις θέσεις και της και να μετατρέψει την σύνοδο κορυφής του Μαρτίου, από ρεσιτάλ της Γερμανίας και πολυμερή , ουσιαστική διαπραγμάτευση , ώστε τα αποτελέσματα να δίνουν το στίγμα μιας στροφής της ΕΕ στον πραγματισμό .

Θα βοηθούσε ιδιαίτερα και ουσιαστικά σε κάθε περίπτωση πάντως η ελληνική κυβέρνηση να θέσει δημόσια τους στόχους της, να σταματήσει το παιχνίδι προσώπων με την αντιπροσωπεία των διερευνητικών συνομιλιών και να στείλει έγκαιρα τα αναγκαία μηνύματα , τώρα και όχι όταν διαμορφωθεί το σκηνικό