Του Σωτήρη Σιδέρη

Ταξίδια στις Σεϋχέλλες με ιδιωτικά τζετ, εμπλοκή στο σκάνδαλο των χρυσών διαβατηρίων, διπλό παιχνίδι στο Κυπριακό , αναξιοπιστία και αναπαραγωγή όλων των αρνητικών προτύπων μιας διαβλητής ηγεσίας, συνθέτουν μια καταθλιπτική εικόνα για τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, σύμφωνα με όσα επίσημα καταγγέλλονται στην Λευκωσία.  Σε ένα σκηνικό πολιτικής διαίρεσης και με κυρίαρχο το δόγμα «ο καθένας μόνος του» η Λευκωσία και η Αθήνα οδηγούνται σε μια πενταμερή με τα χέρια κατεβασμένα, χωρίς ιδέες, χωρίς προτάσεις, χωρίς πρωτοβουλίες, χωρίς ισχύ, χωρίς βούληση να αλλάξουν το σκηνικό, σκορπίζοντας απογοήτευση και θλίψη για την εικόνα μιας μη αντιμετωπίσιμης  εθνικής παρακμής.

Η Κυπριακή Δημοκρατία κλονίζεται. Στο εσωτερικό από σήψη, διαφθορά και υπονόμευση της δημοκρατικής λειτουργίας των θεσμών και στην διεθνή της εικόνα από αδυναμία περιγραφής οποιουδήποτε εθνικού στόχου. Η εικόνα στην Αθήνα δεν είναι πολύ διαφορετική. Την στιγμή που οι δονήσεις θέτουν ζήτημα πολιτικής επιβίωσης του Νίκου Αναστασιάδη, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Γκουτέρες συγκαλεί την άτυπη πενταμερή στη Νέα Υόρκη , αρχές Μαρτίου, με την Τουρκία να καθορίζει το παιχνίδι.  Η Άγκυρα, θέτει επίσημα ζήτημα δημιουργίας δύο κρατών, αλλά δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα επιμείνει μέχρι τέλους. Αν υπάρξει τουρκοκυπριακό κράτος θα περιοριστεί εκεί, ενώ ροκανίζοντας την Κυπριακή Δημοκρατία που ήδη οδηγείται σε εκφυλισμό, μπορεί να ελέγχει όλο το νησί.

 Η Άγκυρα σχεδιάζει την πολιτική της και τα εναλλακτικά σενάρια. Έτσι λοιπόν, θα εμφανιστεί ανένδοτη υπέρ δύο κρατών με στόχο να μεγαλώσει την κρίση στην Λευκωσία. Οι πιέσεις κατά του αναξιόπιστου, ηθικά και πολιτικά Αναστασιάδη θα μεγαλώσουν , οπότε υφίσταται θέμα διαχείρισης των διαπραγματεύσεων από τον Πρόεδρο. Η Τουρκία , κάποια στιγμή να εμφανιστεί ότι υποχωρεί με βαριά καρδιά και με τους γνωστούς σπαραξικάρδιους τόνους υπέρ των αδελφών της στην Κύπρο, με στόχο να κερδίσει σχεδόν τα πάντα. Ίσως και μια συμφωνία για το ενεργειακό με διαμοιρασμό των πόρων 50-50 πλέον, νέα οριοθέτηση ΑΟΖ με τη συμμετοχή της ίδιας και των Τουρκοκυπρίων, διατήρηση της στρατιωτικής ισχύος της στην Κύπρο, ισότητα σε κρίσιμους τομείς ακόμη και χωρίς συνολική συμφωνία. Έτσι, για μια ακόμη φορά οι Ελληνοκύπριοι θα επιστρέψουν στο νησί  υποστηρίζοντας ότι απέτρεψαν την επίσημη διχοτόμηση, ενώ στην πραγματικότητα η υποχώρηση , αν επιβεβαιωθεί έστω και εν μέρει το σενάριο αυτό, θα είναι ιστορικής σημασίας για την Κύπρο.

Η ισχύς του Αναστασιάδη σε μια τέτοια διαπραγμάτευση έχει ήδη τραυματιστεί. Όταν μόλις πριν από λίγες ημέρες κυρίαρχο ζήτημα στην Κύπρο ήταν τα ταξίδια του με αεροπλάνα  Σαουδάραβα φίλου του στις Σεϋχέλλες το 2015 και το 2018, όπως ισχυρίζονται βουλευτές και όπως τουλάχιστον προκύπτει από στοιχεία αεροπορικών εταιρειών στο διαδίκτυο, δεν μπορεί να πει πολλά σε ξένους συνομιλητές. Πέραν αυτών έχει προκαλέσει αίσθηση και η συζήτηση ότι στο Κρανς Μοντανά ο Αναστασιάδης πρότεινε λύση  με δύο κράτη στην Κύπρο, που διαψεύδει μεν , αλλά όχι ιδιαίτερα πειστικά, όπως δεν είναι πειστική η συνολική του εικόνα στις διαπραγματεύσεις .
           

Οι ευθύνες της Ελλάδας

Όπως και σε όλα τα προβλήματα έτσι και στο Κυπριακό η ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί, τηρεί αποστάσεις και έχει ισοπεδώσει κάθε ίχνος δόγματος περί συναπόφασης, συνευθύνης έστω και ουσιαστικής στήριξης.  Χώρα που δεν έχει κανένα δόγμα γίνεται έρμαιο στα δόγματα των άλλων. Παρατηρεί , δεν στηρίζει, δεν υπάρχει καμία απολύτως στοιχειώδης δημόσια διακήρυξη και  ουσιαστικά η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι η μόνη στην σύγχρονη ιστορία που δεν στήριξε ουσιαστικά την Κύπρο. Τόσο έναντι των ασφυκτικών πιέσεων και με στρατιωτικά μέσα της Τουρκίας, όσο και στο πλαίσιο της ΕΕ. Δεν πήρε ποτέ καμία πρωτοβουλία, δεν έθεσε καν στην ατζέντα της το Κυπριακό, αλλά τροποποίησε ακόμη και τα απομεινάρια της παλιάς πολιτικής και πρόβαλε το «ο καθένας μόνος του».  Με όρους ιστορίας, είναι συγκλονιστική η κατάρρευση ακόμη και των υπολειμμάτων του εθνικού μετώπου.   Οι περί του αντιθέτου δημόσιες δηλώσεις και εναγκαλισμοί, ουδεμία αξία έχουν πλέον.
Σε αυτές τις συνθήκες οι δύο χώρες οδηγούνται στην πενταμερή της Νέας Υόρκης. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πιστεύει εντελώς λανθασμένα ότι η στήριξη που έχει από τα ΜΜΕ θα του αποσβέσει τις ευθύνες που έχει στην εξωτερική πολιτική και στο Κυπριακό. Είναι παραίσθηση. Οι ευθύνες θα αποδοθούν  αν  στη Νέα Υόρκη ή στην πορεία οι εξελίξεις, από δυσμενείς που είναι τώρα καταστούν δραματικές.  Καμία ευρωπαική χώρα, ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η Ρωσία έχουν διάθεση να ακούσουν για μια ακόμη φορά τετριμμένες δικαιολογίες, υπεκφυγές και αρνήσεις από την Λευκωσία και την Αθήνα. Η Τουρκία, δύναμη εισβολής και κατοχής στην Κύπρο, δεν έχει υποστεί την παραμικρή συνέπεια και τώρα εμφανίζεται ως αδικημένη και συνομιλεί με τους πάντες σε αυτό το κλίμα. Και όλοι την ακούν, παρά το γεγονός ότι ξέρουν πολύ καλά την πραγματικότητα και την επιθετικότητά της.

Το αξιοσημείωτο είναι πως τα κόμματα της αντιπολίτευσης περίπου έχουν αφήσει την κυβέρνηση χωρίς κριτική και έλεγχο. Γενικότερα οι σχέσεις Αθήνας – Λευκωσίας προκαλούν εθνική κατάθλιψη και αν δεν αναληφθούν πρωτοβουλίες για την ανασυγκρότησή τους και την δημιουργία ενός ισχυρού διαπραγματευτικού μετώπου, τα χειρότερα έρχονται….