Του Σωτήρη Σιδέρη
Το διπλωματικό «μαγειρείο» της Γερμανίας πέτυχε την πρώτη νίκη του την Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε με την παραπομπή των αποφάσεων για την Τουρκία στην σύνοδο κορυφής στις 10-11 Δεκεμβρίου. Εκεί η Μέρκελ έχει ετοιμάσει υψηλού επιπέδου κύκλους πιέσεων και προς την Ελλάδα και προς τις άλλες χώρες, προκειμένου να υποβαθμιστεί το μέγεθος της τουρκικής απειλής, να υπάρξει και πάλι μια ενδιάμεση ρητορική μεταξύ προειδοποιήσεων και ανώδυνων κυρώσεων, ώστε να τερματίσει την προεδρία της εμφανίζοντας την μηδενική πρόοδο ως επιτυχία.
Αν και οι τελευταίοι τέσσερις μήνες ήταν μια δύσκολη περίοδος για την Ελλάδα, ήταν μια μοναδική ευκαιρία για την Αθήνα να κάνει δύσκολη τη ζωή της Τουρκίας στην Ευρώπη τουλάχιστον και να αποδυναμώσει την στρατηγική των απειλών και της έντασης. Όλα δείχνουν ότι ο κύκλος αυτός κλείνει με αποτυχία, αλλά και οι παραδοξότητες δεν λείπουν, καθώς η σύνοδος κορυφής κρύβει υψηλό βαθμό δυσκολίας και διαπραγματευτικών απαιτήσεων για την κυβέρνηση.
Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας επικαλέστηκε περιέργως, την απειλή πολέμου που έχει διατυπώσει η τουρκική εθνοσυνέλευση εδώ και σχεδόν 25 χρόνια σε περίπτωση επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων για να τονίσει την παραβατική συμπεριφορά της Άγκυρας. Ο Έλληνας υπουργός είπε ότι «η UNCLOS, η Σύμβαση που προβλέπει την επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, είναι τμήμα του Ευρωπαϊκού Δικαίου. Την έχει επικυρώσει η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση. Άρα, η στάση της Τουρκίας αποτελεί πρόκληση στο σύνολο της Ένωσης. Από εκεί και πέρα, λοιπόν, κατέστη σαφές ότι θα πρέπει να υπάρξει αντίδραση απέναντι στην Τουρκία. Και αυτό είναι το οποίο θα συζητηθεί στο Συμβούλιο των Αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων αυτή την εβδομάδα»
Είναι μια δήλωση που διαστρεβλώνει το διακύβευμα της συνόδου κορυφής. Γιατί στην σύνοδο κορυφής, δεν κρίνεται το δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα , ούτε η θέση της Άγκυρας, αλλά η παραβίαση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων μέσω μιας βίαιης συμπεριφοράς της Τουρκίας, είναι οι παράνομες έρευνες, είναι η άρνηση για διάλογο για την οριοθέτηση των ΑΟΖ, είναι η βίαιη παραβίαση οριοθετημένων ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και ως προς το Αιγαίο είναι η πτήσεις πάνω από κατοικημένα ελληνικά νησιά, φυσικά η απειλή πολέμου, αλλά κυρίως είναι ότι η Τουρκία θεωρεί ότι 152 νησιά ανήκουν στην Τουρκία ή είναι γκρίζες ζώνες. Η δήλωση του ΥΠΕΞ γυρίζει την ελληνική διπλωματία πολλά χρόνια πίσω , δείχνει μια μη αποδεκτή καθήλωση και επιβεβαιώνει τις ανησυχίες ότι πηγαίνει σε μια κρίσιμη σύνοδο με άδεια χέρια , χωρίς σχέδιο και χωρίς αποφασιστικότητα να δώσει μάχη . Στόχος της Ελλάδας είναι να γίνει η ΕΕ ανάχωμα στον τουρκικό μεγαλοϊδεατισμό, να μπει φρένο στην επεκτατική της πολιτική και όχι να διαπραγματευθεί η Αθήνα το εύρος των χωρικών της υδάτων. Και φυσικά δεν ήταν τα χωρικά ύδατα το αντικείμενο της υπουργικής συνόδου.
Ο Δένδιας για μια ακόμη φορά ξαφνιάζει δυσάρεστα, παρά το γεγονός ότι είναι από τα ελάχιστα κυβερνητικά στελέχη που έχουν κάποιο ειδικό βάρος και σχετικό βαθμό αξιοπιστίας. Σε κρίσιμες στιγμές ο ΥΠΕΞ αποδείχθηκε αδύναμος να επιβεβαιώσει τον ρόλο του και αυτό το σχετικό ειδικό βάρος . Αν έχει πρόβλημα με τον πρωθυπουργό και απλά θέλει να απολαύσει ότι η καυτή πατάτα πηγαίνει από τα δικά του χέρια στα χέρια του Μητσοτάκη είναι άλλης τάξεως ζήτημα. Αλλά τα προσωπικά ζητήματα δεν αφορούν τις ανάγκες της χώρας και γίνονται επικίνδυνα όταν διαπλέκονται. Αν πάλι η στάση του είναι αποτέλεσμα διαφωνιών ως προς τους χειρισμούς και την ακολουθητέα πολιτική, οφείλει να διαχωρίσει τη θέση του . Το μέγεθος των ελληνοτουρκικών προβλημάτων ξεπερνά ακόμη και την κατανόηση ότι οι τακτικισμοί είναι ενίοτε αποδεκτοί. Δεν είναι στην παρούσα συγκυρία….
Υπό αυτή την οπτική θα πρέπει η κυβέρνηση να αποσαφηνίσει την δήλωση του υπουργού Εξωτερικών και το νόημά της , διότι τα πράγματα φαίνεται ότι εξελίσσονται άσχημα για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα.
Σε λίγες ημέρες θα διαβάσουμε τα Συμπεράσματα της συνόδου κορυφής και θα ξέρουμε που βαδίζουμε.