του Σωτήρη Σιδέρη

Τα συμπεράσματα και αυτής της συνόδου κορυφής, στις 15 και 16 Οκτωβρίου, επιβεβαίωσαν με πολιτική ωμότητα την πραγματικότητα που βιώνει η χώρα μας. Ότι είναι μια χώρα στην τρίτη ταχύτητα της ΕΕ, χωρίς κύρος και ειδικό βάρος.   Η Ελλάδα αντιμετωπίζει δύο σοβαρά προβλήματα.  Ένα πρόβλημα είναι η κρίση ασφάλειας που προέρχεται από την επιθετικότητα της Τουρκίας. Το δεύτερο πρόβλημα είναι εγγενές και προέρχεται από την απουσία πολιτικής ηγεσίας ικανής να υπερασπιστεί την ασφάλεια, την εθνική κυριαρχία , τα κυριαρχικά δικαιώματα και  να ικανοποιήσει το αίσθημα αξιοπρέπειας του λαού . Από όποια οπτική και αν εξεταστεί η διαχείριση της ελληνοτουρκικής κρίσης από την κυβέρνηση ,  καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα μειωμένης εθνικής ανεξαρτησίας και με ανησυχητικά ανεπαρκή  κυβέρνηση, με επικεφαλής έναν πρωθυπουργό που δίνει την εντύπωση ότι έχει χάσει την επαφή με την πραγματικότητα.  Τα όσα επίσημα καταγράφονται από σύνοδο σε σύνοδο στην ΕΕ θα μπορούσαν να είναι ένα αφήγημα για το πώς μια  χώρα που δεν είναι μέλος της ΕΕ, όπως η Τουρκία, έχει μεγαλύτερη επιρροή στην λήψη αποφάσεων από την Ελλάδα που είναι μέλος. Είναι η διαφορά πολιτικής, ηγετικότητας και ειδικού βάρους των κρατών.

 Η διαρκής εικόνα  εγκατάλειψης, διαμαρτυρίας , καταγγελίας μιας μονίμως παραπονεμένης  Ελλάδας έναντι της ΕΕ εκ μέρους της κυβέρνησης, δεν είναι τίποτα άλλο από τον διεθνή απομονωτισμό, την περιφρονητική αντιμετώπιση και την επιβεβαίωση της άποψης ότι κάθε χώρα,  έχει στην διεθνή κλίμακα ισχύος τη θέση που  της αξίζει. . Και η Ελλάδα είναι μια χώρα τρίτης ταχύτητας  στην ΕΕ. Δεν διεκδικεί τίποτα παραπάνω, δεν σχεδιάζει τίποτα καλύτερο, δεν απαιτεί να την σεβαστούν . Μοιραία κάθε μηχανισμός συμφερόντων και κάθε κράτος με μεγαλύτερη επιρροή στην κλίμακα ισχύος,  διαμορφώνει τη θέση του ανάλογα με τις πιέσεις, τις θέσεις ή τη δράση κάθε χώρας. Αυτό κάνουν η Γαλλία , η Γερμανία ή η ΕΕ και το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ.
Τα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής που στην  πραγματικότητα  ήταν γνωστά πριν αρχίσουν οι εργασίες τους από τις δηλώσεις που έκαναν κυβερνητικοί αξιωματούχοι στο Βερολίνο, ήρθαν να ηχήσουν και πάλι ως συναγερμός για την ελληνική πολιτική. Η ΕΕ κάνει αυτό που δηλώνει άμεσα ή έμμεσα. Ότι οι σχέσεις της με την Τουρκία δεν διαμορφώνονται σε συνάρτηση με την Ελλάδα, αλλά σε σχέση με τα ειδικά συμφέροντα που έχουν οι Γερμανοί, οι Γάλλοι, οι Ισπανοί, οι Ιταλοί κλπ. Αυτά τα ειδικά συμφέροντα επιβάλλουν την αυθημερόν λήψη απόφασης για κυρώσεις στην Ρωσία και στην απουσία κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Επιβάλλουν την αγνόηση των ελληνικών ευαισθησιών επειδή η Ελλάδα δεν απειλεί την συνοχή και τα συμφέροντα του μηχανισμού καθώς  είναι δεδομένη. Δηλαδή αρκούν λίγες δηλώσεις συμπάθειας, ένα χτύπημα  στην πλάτη, και αν δεν είναι αρκετά, παρεμβαίνει η Καγκελαρία  και ρητά δηλώνει , όπως προ ημερών, ότι δεν είναι δυνατό να συζητάμε για κυρώσεις κατά της Τουρκίας κάθε φορά που συμβαίνει κάτι στην Ανατολική Μεσόγειο. Ενώ κάθε φορά που συμβαίνει κάτι στη Ρωσία ισχύει το αντίθετο.
Δεν είναι λοιπόν αναίσθητοι ή ανθέλληνες οι Γερμανοί. Ή για την ακρίβεια είναι όσο τους το επιτρέπει η Ελλάδα. Η οποία σύρεται με απίστευτη ευκολία προς κάθε κατεύθυνση που επιθυμεί το Βερολίνο και άλλες πρωτεύουσες γιατί γνωρίζουν ότι η Αθήνα δεν αντιδρά . Κάποια παράπονα ή κάποια δημοσιεύματα στον ελληνικό Τύπο , δεν είναι ικανά να τροποποιήσουν τις θέσεις τους.
Είναι προδιαγεγραμμένη λοιπόν η απώλεια θέσεων στην διεθνή κλίμακα ισχύος, όσο η Ελλάδα δεν ασκεί τα δικαιώματα που οι ίδιες οι Συνθήκες της ΕΕ της δίνουν. Το δικαίωμα του βέτο , το δικαίωμα να μην την εμπαίζουν, το δικαίωμα να υπερασπίζεται τη θέση της και στην ΕΕ και στον κόσμο και τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
           

Η σύνοδος κορυφής

Ο πρωθυπουργός είναι πλέον μια διπλωματική φιγούρα στα όρια του θεάτρου Σκιών. Τίποτα δεν είναι χειρότερο από το  να αγνοούν τις θέσεις του και την ύπαρξή του οι εταίροι. Οι κάποιες δικαιολογίες ως ψίθυροι που βγήκαν από το στόμα του Μητσοτάκη καταδεικνύουν τη θέση του στο μεγάλο παιχνίδι.  Καμία ουσιαστική παρέμβαση, καμία προσπάθεια να κάνει αισθητή την παρουσία του. Σε συνόδους κορυφής όπου διακυβεύονται το κύρος της χώρας του , το προσωπικό του κύρος, η αξιοπρέπεια και ο ρόλος του ιδίου και της χώρας του, είναι σαν φάντασμα. Κανένα μεγάλο έντυπο ή πουθενά δεν αναφέρεται στα διεθνή ΜΜΕ ότι κάτι είπε, κάτι συνέβη, κάποια παρέμβαση είπε, πίεσε , απείλησε και κάτι πήρε. Ανύπαρκτος.
Μοιραία και αυτή η σύνοδος κορυφής ήταν ένα βατερλό. Ούτε κυρώσεις, ούτε προθεσμία μιας εβδομάδας που υποτίθεται απειλούσε ο Γερμανός ΥΠΕΞ Χάικο Μάας . Ο οποίος, ερωτηθείς για την πιθανότητα να αποφασισθούν κυρώσεις από την ΕΕ, δήλωσε πως η Ένωση θα περιμένει μια εβδομάδα για να αποφασίσει πώς θα αντιδράσει.
«Είναι δύο φορές που δεν έγιναν συνομιλίες οι οποίες αναμένονταν και δεν ξέρουμε πότε θα γίνουν», δήλωσε. «Πρέπει να περιμένουμε για να δούμε αν υπάρξει πρόοδος σε μια εβδομάδα και μετά θα δούμε ποια στάση θα πρέπει να υιοθετηθεί από την ΕΕ».
Τι συνέβη όμως ιδού το κείμενο:
Σύμφωνα, λοιπόν, με το κείμενο συμπερασμάτων, το Συμβούλιο καλεί, λοιπόν, την Τουρκία
•    «να σεβαστεί τα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τονίζει τη σημασία του καθεστώτος των Βαρωσίων, και επαναλαμβάνει την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο
•    »να αντιστρέψει αυτές τις ενέργειες και να εργαστεί για τη μείωση των εντάσεων κατά τρόπο συνεπή και συστηματικό. Θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί στενά το ζήτημα, προκειμένου να υπάρξει συνέχεια στα συμπεράσματα του της 2ας Οκτωβρίου»
 Ο πρωθυπουργός γυρίζει με άδεια χέρια .  Προφανώς ζήτησε κάτι παραπάνω και δεν το πήρε. Αλλά όταν  ένας ηγέτης δεν ικανοποιείται μία , δύο, ή τρείς φορές, παίρνει τις αποφάσεις του. Αλλά ο πρωθυπουργός δεν πήρε καμία απόφαση.
Στην  συνέντευξη Τύπου ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ότι μαζί με τον πρόεδρο της Κύπρου, Νίκου Αναστασιάδη, επέμειναν και ζήτησαν «ρητή αναφορά που να καταδεικνύει έντονη αποδοκιμασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις νέες μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας» και «συμφώνησαν τελικά οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων σε αυτές τις διατυπώσεις», αναφερόμενος στα προαναφερθέντα συμπεράσματα.
Όσον αφορά το ενδεχόμενο των κυρώσεων, ο ίδιος είπε ότι «όταν συζητήσαμε εκτενώς το θέμα της Τουρκίας στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής έπρεπε να διανύσουμε δρόμο για να εξηγήσουμε στους Ευρωπαίους. Μετά από κάθε συνεδρίαση διανύουμε ακόμα δρόμο. Τα συμπεράσματα που επαναβεβαιώθηκαν σήμερα στην παράγραφο 21, λένε ξεκάθαρα, θέτουν ξεκάθαρη χρονική περίοδο που θα αξιολογηθεί η συμπεριφορά της Τουρκίας, τον Δεκέμβριο».
Ο πρωθυπουργός είναι  ανησυχητικά ανεπαρκής να διαπραγματεύεται . Η Τουρκία βλέπει και θα κλιμακώσει τις πιέσεις της σε όλα τα επίπεδα. Η κυβέρνηση πρέπει να πιεστεί να αποκαλύψει τι έχει συμφωνήσει στο παρασκήνιο και να παρουσιάσει όλα τα διαθέσιμα έγγραφα, προκειμένου να φωτιστεί η αδυναμία της να υπερασπιστεί τα εθνικά συμφέροντα. Τα  κόμματα έχουν πολιτική και ηθική υποχρέωση να απαιτήσουν διαφάνεια και ενημέρωση. Διαφορετικά θα είναι συνένοχα σε μια πορεία κατάπτωσης και ήττας  που ήδη διαγράφεται στον ορίζοντα.