του Σπύρου Σουρμελίδη

Η Κύπρος όχι μόνο αντιστέκεται σθεναρά στην Τουρκία, αλλά δίνει ένα δύσκολο αγώνα σχεδόν μόνη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση για κυρώσεις κατά της Άγκυρας, με την Αθήνα να… παρακολουθεί και να συμπαραστέκεται.  Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν βρήκε ούτε μία λέξη να πει για την Κύπρο στην ομιλία του στην γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Εκεί όπου θα έπρεπε οι εκπρόσωποι των 200 χωρών του πλανήτη, να ακούσουν για τις επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας ΚΑΙ από τον Έλληνα πρωθυπουργό. Το άδειασμα του υπουργού Εξωτερικών της Κύπρου Νίκου Χριστοδουλίδη στην ελληνική κυβέρνηση,  ανάγκασε την Αθήνα να δηλώσει δημοσίως ότι «υποστηρίζει σταθερά τη θέση της Κύπρου για την εφαρμογή της απόφασης του Συμβουλίου της ΕΕ, σχετικά με την επιβολή στοχευμένων κυρώσεων έναντι προσώπων και οντοτήτων που εμπλέκονται στις συνεχιζόμενες παράνομες δραστηριότητες της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας».

Είχε προηγηθεί όμως η δήλωση Χριστοδουλίδη, που έδειξε  την ένταση της διαμαρτυρίας αλλά και το μέγεθος της απαράδεκτης στάσης της Αθήνας. «Δεν αποδεχόμαστε την λογική  ότι δεν θα πρέπει να επιχειρήσουμε να τερματιστούν οι τουρκικές ενέργειες στην ΑΟΖ της Κύπρου επειδή το έχει πράξει με την Ελλάδα. Θα πρέπει απλά να αναμένουμε να δεχόμαστε τις παράνομες αυτές ενέργειες επειδή έχει επιτευχθεί ο διάλογος Ελλάδας Τουρκίας;», δήλωσε ο κ. Χριστοδουλίδης. Για να πει παρακάτω: « Ως Κυβέρνηση αυτού του κράτους η προσπάθεια μας είναι να τερματιστούν αυτές οι (σς οι τουρκικές) παράνομες ενέργειες. Να επιτευχθεί η αποκλιμάκωση της κατάστασης», ανέφερε σε έντονο ύφος απαντώντας εμμέσως και σε κάποιους επικριτές της Κυβέρνησης». Ο Ν. Χριστοδουλίδης περιέγραψε σαφώς ότι η Τουρκία χρησιμοποιεί διαφορετική τακτική σε Ελλάδα και σε Κύπρο: «Στην Κύπρο όχι απλά δεν έχει αποκλιμακώσει η Τουρκία, αλλά προχώρησε σε ανανέωση δύο παράνομων Navtex μίας για γεωτρητικούς σκοπούς και μία για ερευνητικούς σκοπούς λίγο πριν το συμβούλιο στις Βρυξέλλες.  Στην περίπτωση της Κύπρου επιλέγει την κλιμάκωση και στην περίπτωση της Ελλάδας την αποκλιμάκωση και τον διάλογο».

Η ανθεκτική διπλωματία της Λευκωσίας

Γιατί προχώρησε σ αυτή τη δήλωση ο κ. Χριστοδουλίδης;  Έχουν πέσει όλοι (Γερμανοί, Φιλανδοί, ανατολικοευρωπαίοι, βαλτικές χώρες κα) να μην επιμείνει για κυρώσεις κατά της Τουρκίας και συγχρόνως να μην εμποδίσει την λήψη απόφαση για κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας! Αλλά η  Αθήνα τηρεί στάση «πολυτελείας», προσπαθώντας να ισορροπήσει μεταξύ ευρωπαίων και τούρκων, σε αναμονή της έναρξης των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία. Και  έχει δεσμευτεί ότι αν προκύψει διάλογος δεν θα ζητήσει άμεσα κυρώσεις κατά της Άγκυρας. Η Λευκωσία όμως βρίσκεται σε κλοιό τουρκικών πλοίων και δεν έχει λόγο να δεχθεί τον ελληνοτουρκικό συμβιβασμό, χωρίς να φύγουν τα τουρκικά πλοία. Η πρεμούρα μάλιστα των ευρωπαίων για την …Λευκορωσία, της δίνει μια πολύ καλή ευκαιρία.  
Η στάση της Αθήνας είχε φανεί και στο πρόσφατο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών όπου και πάλι δεν είχε ληφθεί καμία απόφαση για την Τουρκία. Ο Ν. Δένδιας μετά την συνεδρίαση προχώρησε σε δηλώσεις ωσάν να ήταν υπουργός του Λουξεμβούργου:  «Καταρχήν, αυτό που αφορά κυρίως εμάς είναι το ζήτημα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Το ζήτημα συζητήθηκε, το Συμβούλιο αναγνώρισε ότι η αποχώρηση του «Oruc Reis» είναι ένα θετικό δείγμα, αλλά ένα πρώτο δείγμα. Θα πρέπει η Τουρκία να δώσει πολλά άλλα απτά δείγματα σεβασμού του διεθνούς δικαίου. Το ζήτημα θα συζητηθεί πάλι στο συμβούλιο αρχηγών [κρατών και κυβερνήσεων],  ώστε να καταλήξουμε τελικά σε κατευθύνσεις για τις ευρώ-τουρκικές σχέσεις. Ελπίζουμε ότι μέχρι τότε η Τουρκία θα έχει δώσει, επαναλαμβάνω, απτά δείγματα σεβασμού του διεθνούς δικαίου». Λέξη για την Κύπρο. Μόνο που και η Σύνοδος αναβλήθηκε ακριβώς για να μην βρεθούν όλοι σε αδιέξοδο. Οι ευρωπαίοι θέλουν κυρώσεις για την Λευκορωσία και μόνο!

Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζ. Μπορέλ  αισθάνθηκε την ανάγκη να απολογηθεί για την στάση των ευρωπαίων  προς την Κύπρο. «Δεν κατηγόρησα την Κύπρο για τίποτα» έσπευσε να πει. «Απλά είπα ότι δεν έχουμε ομοφωνία γιατί δεν συμφωνεί μια χώρα. Δεν μπορώ να πω πως θα λυθεί το θέμα από τους ηγέτες».

Η   αποστασιοποίηση έχει ξεκινήσει από καιρό

 Λίγες μέρες μετά την ανάληψη  του χαρτοφυλακίου των Εξωτερικών ο Ν. Δένδιας έκανε μια περίεργη δήλωση για την Κύπρο . Μιλώντας στο ραδιόφωνο του Σκάι ο κ. Δένδιας ρωτήθηκε αν «μπορεί να ξεκινήσει διάλογος με τους γείτονες όταν κάνουν αυτά που κάνουν με τις γεωτρήσεις στην Κύπρο;». Και απάντησε ο υπουργός Εξωτερικών: «Κατ' αρχήν, εγώ δεν δικαιούμαι, δεν νομιμοποιούμαι και δεν επιτρέπεται να μιλώ εξ ονόματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επίσης, όσον αφορά τα θέματα που αφορούν την Κύπρο, έχουμε πάρει σαφέστατη θέση στο πλαίσιο του Συμβουλίου Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο πλαίσιο των κυρώσεων που πρέπει να επιβληθούν στην Τουρκία, όσον αφορά τα ζητήματα που αφορούν τις παραβιάσεις και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής διπλωματίας». Είχαν προηγηθεί συνομιλίες με τον Μ. Πομπέο και οι αφόρητες πιέσεις των Αμερικανών να μην μπλέκονται τα δυο θέματα ελληνοτουρκικά με κυπριακό.