Θυελλώδεις αντιδράσεις έχει προκαλέσει νέα πρόταση της Επιτροπής για το μεταναστευτικό. Από  πολιτική άποψη , τα αρνητικά σχόλια συνιστούν πραγματικό κόλαφο για μια πολιτική που υποτάσσεται όλο και πιο συχνά στην ομάδα των χωρών του Βίζεγκραντ με ακροδεξιές κατευθύνσεις.  Παρά τις σφοδρές αντιδράσεις και το γεγονός ότι η Ελλάδα πλήττεται από το νέο σύστημα, καμία ουσιαστική αντίδραση δεν έχει εκδηλωθεί. Για πρωτοβουλία, ανάπτυξη συμμαχιών , επαφές με διεθνείς οργανισμούς , ΜΚΟ κλπ ούτε λόγος. Κυβέρνηση χωρίς ειδικό βάρος , χωρίς σχέδιο, χωρίς σχέδιο αντίδρασης. Όλα στο μηδέν.

Η Διεθνή Αμνηστία αναφέρει σε ανακοίνωσή της, «πρόκειται για μια απόπειρα εισαγωγής εκ νέου ενός συστήματος που έχει αποτύχει εδώ και χρόνια, με τρομερές συνέπειες», που «ενισχύει τα τείχη και δυναμώνει τους φράκτες».

Η διευθύντρια Συνηγορίας στην ΕΕ της Διεθνούς Αμνηστίας, Eve Geddie, επισημαίνει, μεταξύ άλλων, στην ανακοίνωση, ότι «η κράτηση καθίσταται κανόνας, ενώ το Σύμφωνο βασίζεται στην αποτροπή, τον περιορισμό σε καταυλισμούς και τη συνεργασία με κυβερνήσεις που καταπατούν δικαιώματα».

Η οργάνωση εκτιμά επίσης, ότι αυτό το σύμφωνο «δεν θα κάνει τίποτα για να ανακουφίσει τα δεινά χιλιάδων ανθρώπων που βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε καταυλισμούς στα ελληνικά νησιά ή σε κέντρα κράτησης στη Λιβύη. Ούτε θα παρέχει την απαιτούμενη υποστήριξη σε χώρες όπου φτάνουν αρχικά οι άνθρωποι που ζητούν ασφάλεια».
Αλλά και στο Ευρωπαικό Κοινοβούλιο οι αντιδράσεις ήταν δυναμικές.  Κυρίως επισημάνθηκε η ανάγκη να  γίνει υποχρεωτική η μετεγκατάσταση προσφύγων.

Η επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πραγματοποίησε την Πέμπτη  24 Σεπτεμβρίου την πρώτη της συζήτηση επί των προτάσεων της Επιτροπής με τον αντιπρόεδρο της Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά και την επίτροπο Ylva Johansson.
Πολλοί ομιλητές αναφέρθηκαν στην κατάσταση που επικρατεί στην Λέσβο, μετά την πυρκαγιά στη Μόρια, και αναρωτήθηκαν αν οι νέοι κανόνες θα μπορέσουν να αποτρέψουν μια επανάληψη της ανθρωπιστικής καταστροφής. Τέθηκαν επίσης ερωτήματα σχετικά με το σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων στις νέες διαδικασίες ελέγχου ατόμων και φύλαξης των συνόρων, αλλά και όσον αφορά την κράτηση των αιτούντων άσυλο. Αρκετοί καταδίκασαν τη μη αφαίρεση από τον Κανονισμό του Δουβλίνου της αρχής ότι η χώρα εισόδου πρέπει να εξετάζει τις αιτήσεις ασύλου που υποβάλλονται.

Όσον αφορά τη δυνατότητα που αναμένεται να δοθεί στις χώρες που δεν επιθυμούν να μεταφέρουν πρόσφυγες στο έδαφός τους να αναλαμβάνουν το κόστος επιστροφής όσων δεν δικαιούνται να παραμείνουν στην ΕΕ, οι ευρωβουλευτές αναρωτήθηκαν τι θα συμβεί αν οι περισσότερες χώρες επιλέξουν αυτό το δρόμο. Ζητήθηκαν ακόμη διευκρινίσεις για το πώς θα διασφαλιστεί ότι οι νέοι κανόνες θα εφαρμοστούν αποτελεσματικά.
Συμπερασματικά η πρώτη φάση παρουσίασης των προτάσεων και αντιδράσεων που προκλήθηκαν είναι φανερό ότι η πρόταση της Επιτροπής απαξιώνεται πολιτικά ενώ και στην πράξη καταγγέλλεται ως δυσλειτουργική. Ένας λαβύρινθος διαδικασιών που αποδεικνύει ότι η ΕΕ αδυνατεί να καθορίσει ένα σαφές και απλό πλαίσιο . Κυρίως καταδεικνύεται η έλλειψη πολιτικής βούλησης για ένα τόσο σοβαρό πρόβλημα.
Μένει να διαπιστωθεί αν οι πιέσεις θα αποδώσουν και θα υπάρξουν αλλαγές, ήδη η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντε Λάιεν είναι εκτός κλίματος μετά τον πρώτο θριαμβευτικό τόνο που έδωσε στην ανακοίνωση της πρότασης.