Του Σωτήρη Σιδέρη


Για μια ακόμη φορά η Ελλάδα εισέπραξε δηλώσεις στήριξης από το Συμβούλιο Υπουργών και όχι αποφάσεις κατά της Τουρκίας. Η υποτονική σε κάθε συμβούλιο και σε κάθε περίπτωση συμμετοχή και παρουσία του Νίκου Δένδια, σε συνδυασμό με το μηδενικό σχεδόν ειδικό βάρος της χώρας στην ΕΕ , επιβεβαιώνονται δυστυχώς καθημερινά. Σε βαθμό που οι δηλώσεις  στήριξης και κατανόησης από την Μέρκελ, τον Μπορέλ και άλλους να ακούγονται ως σαρκασμός.  Ο χρόνος όμως τρέχει και η Ανατολική Μεσόγειος θυμίζει ηφαίστειο πριν την έκρηξη.

Στις δηλώσεις όλοι υποστηρίζουν ότι η κατάσταση είναι δύσκολη. Αλλά αυτή η δυσκολία δεν έχει να κάνει με τις κόκκινες γραμμές της Ελλάδας , η οποία  όπως είπε  ο Ύπατος Εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική Ζοζέ Μπορέλ από τα ανοιχτά μικρόφωνα δεν εμφανίζει κάποια δυσκολία στην συνεννόηση, αλλά με την Τουρκία που θέτει όρους. Που απαιτεί πλαίσιο στα μέτρα της , που  απειλεί και δρα παράνομα σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Και σε απάντηση αυτής της πραγματικότητας, ο Μπορέλ , η Μέρκελ και πλήθος χωρών ακόμη,  θέτουν βέτο στην επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία ενισχύοντας τις ευρωπαικές διπλωματικές παραδοξότητες.  Η γερμανική διπλωματία στα χειρότερά της θα έλεγε κανείς γιατί ενώ έχει κοινοποιήσει διεθνώς τη βούλησή της να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο,  ενώ η ΕΕ ενισχύει την ρητορική της για κυρώσεις, στην πραγματικότητα επιχειρεί να  κατανοήσει πως από την ρήξη ή την συνεννόηση Ελλάδας –Τουρκίας θα ωφεληθεί η ίδια. Η αιώνια Γερμανία δηλαδή.

 Ο χρόνος όμως τελειώνει. Οι ΗΠΑ μέσω των επικοινωνιών του Τραμπ,  εν μέσω εξευτελιστικής διαδικασίας για την ελληνική δημοκρατία, με την μεταφορά τηλεφωνικής συσκευής από την αμερικανική πρεσβεία στο Μέγαρο Μαξίμου,  παρενέβησαν αλλά  δεν γνωρίζουμε τι αντίκτυπο είχε στην Άγκυρα γιατί η Αθήνα είναι δεδομένη . Ενδεχομένως να το αποκαλύψει ο ίδιος ο Τραμπ , αν έχει συγκρατήσει σωστά τις  συνομιλίες και αν τις αποδώσει σωστά.  Έτσι εμφανίζεται το απολύτως αρνητικό σκηνικό, η μεν Γερμανία να αποφασίζει ότι τα ελληνοτουρκικά και το ενδεχόμενο κυρώσεων στην Άγκυρα μετατίθενται για τον Σεπτέμβριο, οι ΗΠΑ να βρίσκονται σε εσωτερική κρίση κοινωνικής συνοχής , το ΝΑΤΟ είναι υπό διάλυση και μόνο οι δηλώσεις διαφόρων ηγετών θυμίζουν την ύπαρξή του και έτσι η Αθήνα και η Άγκυρα ωθούνται σε διμερή διάλογο χωρίς να υπάρχει το ελάχιστο εχέγγυο επιτυχίας.

       

 Ο χρόνος για την Τουρκία

 Για την Τουρκία όμως, όπως όλα δείχνουν ο χρόνος έχει ιδιαίτερη αξία και αντιμετωπίζεται με διαφορετικό τρόπο απ΄ότι στην Αθήνα. Ο Ερντογάν θέλει οπωσδήποτε να υπάρξουν εξελίξεις, ίσως και ένα δεσμευτικό πλαίσιο που θα αναγκάσει την Ελλάδα να παγώσει οποιαδήποτε δραστηριότητα και θα την παραλύει έως ότου βρεθεί λύση. Μετά δεν θα βιάζεται. Το έκανε διαδοχικά με την συμφωνία της Βέρνης  το 1976, με την απειλή πολέμου  κατά της επέκτασης των χωρικών υδάτων τo 1997, την συμφωνία της Μαδρίτης την ίδια χρονιά  και τώρα θα προσπαθήσει να κάνει το ίδιο στην Ανατολική Μεσόγειο και να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά, όσα πειρατικά κάνει στην περιοχή.  Όλα αυτά, με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει πολεμική σύγκρουση, γιατί αν υπάρξει όλα θα ανατραπούν και  οι εξελίξεις, θα είναι συνάρτηση του αποτελέσματος της σύγκρουσης.
Η Ελλάδα από την πλευρά της θέλει να κερδίσει χρόνο. Ακόμη και αν η ΕΕ και οι ΗΠΑ της  δώσουν χρόνο, δεν είναι καθόλου σίγουρο, ότι η Τουρκία θα συναινέσει. Η Άγκυρα θέλει διαπραγματεύσεις με τους δικούς της όρους, η Αθήνα δεν θέλει. Η Τουρκία θέλει περιορισμένο χρονικό διάστημα διαπραγματεύσεων, η Ελλάδα θέλει άνεση , επιτροπές επί επιτροπών, συμβούλια και να μην αποφασίζει. Και είναι ερώτημα, ότι  αν γίνουν διαπραγματεύσεις, που είναι το πιο λογικό και πιθανό σενάριο και διαρκέσουν πέραν του 2020, η κυβέρνηση θα κληθεί να υπογράψει στην επέτειο των 200 ετών από την επανάσταση του 1821 μια επώδυνη συμφωνία με την Τουρκία.  Ούτε στα πιο εφιαλτικά όνειρα του Μητσοτάκη.
Άρα ο χρόνος , από την πλευρά  αυτή είναι πολύτιμος και για την Ελλάδα.  Το ρευστό διεθνές σκηνικό δεν εγγυάται έντιμους ή φιλέλληνες μεσολαβητές. Διαπλεκόμενα κρατικά και ιδιωτικά συμφέροντα, φιλοδοξίες και δόγματα, οράματα και φόβοι όλα μαζί μας κάνουν μια σοβαρή ελληνοτουρκική κρίση.  Περίπλοκη, ασταθή, επικίνδυνη και επώδυνη.
Τις επόμενες πολύ λίγες εβδομάδες θα κριθούν πολλά. Και είναι σίγουρο πως οι εξελίξεις θα περιλαμβάνουν και εκδοχές όσων προαναφέραμε.
Δύσκολη εποχή για αισιόδοξους