Η διαφωνία της Γερμανίας με την Ελλάδα , η οποία στάθηκε αιτία να μην εκδοθεί Κοινό Ανακοινωθέν των 27 υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, αναδεικνύει την δυσκολία της ελληνικής κυβέρνησης να πετύχει την ουσιαστική και έμπρακτη αλληλεγγύη των εταίρων έναντι της τουρκικής  επιθετικότητας. Η στάση της Γερμανίας όμως αποκαλύπτει  και τις συμφωνίες τις οποίες έκανε η κυβέρνηση στο Βερολίνο και τις οποίες προσπαθεί να κρατήσει ακόμα και τώρα κρυφές. Το σημαντικότερο όμως είναι, ο τρόπος που επιδιώκει να συμβιβάσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε με τις απο δω και πέρα ενέργειες της. Και υπό ποιές προυποθέσεις πλέον θα κάτσει στο τραπέζι  των διαπραγματεύσεων.

Ήταν λοιπόν ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χ. Μάας που διαφώνησε με τον Ν. Δένδια σε ότι αφορά την αναφορά στην ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία. Και αυτό γιατί το Βερολίνο ως διαμεσολαβητής έχει δεσμευτεί και  έναντι της Ελλάδας και έναντι της Τουρκίας, στη βάση της συμφωνίας για έναρξη διαπραγματεύσεων με ταυτόχρονο πάγωμα κάθε ενέργειας. Ο Χ. Μάας μάλλον πιστεύει ότι η Αθήνα έσπασε την συμφωνία του Βερολίνου, για αυτό και ο Ερντογαν εβγαλε το Oruc Reis.

Σύμφωνα με όλες τις διπλωματικές πηγές, η ελληνική πλευρά επέμενε σε μία πιο σκληρή διατύπωση κατά της Τουρκίας, η οποία θα ζητούσε τον άμεσο τερματισμό των ερευνητικών δραστηριοτήτων και συγχρόνως θα καλωσόριζε την ελληνο-αιγυπτιακή συμφωνία μερικής οριοθέτησης Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών.

Η γερμανική πλευρά αντέδρασε, ειδικά στην αναφορά στην ελληνο-αιγυπτιακή συμφωνία, καθώς το Βερολίνο δεν κρύβει την ενόχλησή του για τη συγκυρία στην οποία δημοσιοποιήθηκε - μία μέρα πριν την ανακοίνωση των διερευνητικών επαφών μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας που συμφωνήθηκαν με γερμανική διαμεσολάβηση. Ως αποτέλεσμα, με την Ελλάδα να αρνείται να συνυπογράψει την προτεινόμενη διατύπωση για τα γεγονότα στη Λευκορωσία, δεν υπήρξε κοινή δήλωση των «27».

Ετσι ο  Ύπατος  Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ, εξέφρασε σε tweet εκ νέου την  «πλήρη αλληλεγγύη» της Ε.Ε. με την Ελλάδα και την Κύπρο. Γίνεται παράλληλα έκκληση για αποκλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας και για επανέναρξη του διαλόγου με την Άγκυρα. Σύμφωνα με πληροφορίες, συζητήθηκε το ενδεχόμενο στην περίληψη της συζήτησης που θα εξέδιδε το γραφείο του Ύπατου Εκπροσώπου να αναφερθεί ότι εξετάζεται το ενδεχόμενο ενός μορατόριουμ σε ερευνητικές δραστηριότητες σε «αμφισβητούμενα ύδατα». Υπάρχει και η υπόσχεση  ότι στην επόμενη Σύνοδο θα εξεταστούν και συγκεκριμένα μέτρα κατα της Τουρκίας, στη βάση των αποφάσεων της ΕΕ απο τον Οκτώβριο  του 2018, τον Ιούνιο , τον Ιούλιο, τον Οκτώβριο και τον Δεκέμβριο του 2019.

Οι μυστικές συμφωνίες

Ο κ. Δένδιας σωστά δεν υπέγραψε την όποια συμφωνία για την Λευκορωσία απο την ώρα που οι εταίροι δεν στηρίζουν ουσιαστικά  την Ελλάδα και την Κύπρο.

Οφείλει όμως επιτέλους αυτός ή  ο πρωθυπουργός να ενημερώσουν τους  έλληνες πολίτες και για τις δεσμεύσεις τις οποίες έχουν αναλάβει. Τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός Εξωτερικών, δηλώνουν  ότι είναι έτοιμοι να ξεκινήσουν οι διερευνητικές συνομιλίες με την Αγκυρα. Υπο τον όρο να μην υπάρχουν απειλές και προκλήσεις. Ο Ερντογάν δηλώνει οτι διαβουλεύεται με την καγκελάριο Μέρκελ για την δίκαιη μοιρασιά στην ανατολική Μεσόγειο.

Πέρα όμως απο την υποχρέωση της κυβέρνησης να ενημερώσει τους έλληνες πολίτες, αντιμετωπίζει ένα νέο πρόβλημα. Πως θα συμβιβάσει τις δεσμεύσεις στην τριμερή του Βερολίνου με τις ενέργειες που έκανε έως τώρα και με αυτές που σκοπεύει να κάνει.

Ο κ. Μητσοτάκης επιδιώκει να κερδίσει χρόνο, ελπίζοντας μάλλον ότι μετά τις αμερικανικές  εκλογές θα βρει ευήκοα ώτα και στις ΗΠΑ.   Ομως οι δεσμεύσεις που ανέλαβε τον πιέζουν και μπορεί να οδηγήσουν σε επικίνδυνη κλιμάκωση τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Κάτι που θα περιπλέξει ακόμα περισσότερο την κατάσταση. 

Η πλήρης δήλωση-αναφορά Μπορέλ για την ελληνοτουρκική διένεξη, η οποία απηχεί τα όσα συμφωνήθηκαν απο τους 27

«Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφαλείας, Josep Borrell, συγκάλεσε την Παρασκευή 14 Αυγούστου τηλεδιάσκεψη με τους Υπουργούς Εξωτερικών των 27 κρατών μελών της ΕΕ. Ο στόχος των συζητήσεων ήταν να αντιμετωπιστούν οι πιεστικές καταστάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Λευκορωσία μετά τις προεδρικές εκλογές της 9ης Αυγούστου. Οι Υπουργοί άγγιξαν επίσης τις καταστάσεις στο Λίβανο, τη Βενεζουέλα και τη Βολιβία. Ο Ύπατος Εκπρόσωπος θα παραμείνει σε συνεχή επαφή με τους Υπουργούς για αυτά και άλλα θέματα τις προσεχείς εβδομάδες, πριν από το άτυπο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων («Gymnich»), το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 27-28 Αυγούστου στο Βερολίνο.

Ανατολική Μεσόγειος

Οι Υπουργοί συζήτησαν την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, μετά από σοβαρή επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας τις τελευταίες ημέρες. Τρεις λέξεις αντικατοπτρίζουν το αποτέλεσμα της συζήτησης: αλληλεγγύη, αποκλιμάκωση και διάλογος.  

Αλληλεγγύη:

Οι Υπουργοί επιβεβαίωσαν την πλήρη αλληλεγγύη της ΕΕ προς την Ελλάδα και την Κύπρο. Επανέλαβαν ότι πρέπει να γίνουν σεβαστά τα κυρίαρχα δικαιώματα των κρατών μελών της ΕΕ. Υπενθύμισαν τις κοινές θέσεις της ΕΕ και τα προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2018 και Ιουνίου, Ιουλίου, Οκτωβρίου, Δεκεμβρίου 2019, επιπλέον της δήλωσης για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο της 15ης Μαΐου 2020. Ταυτόχρονα, οι Υπουργοί τόνισαν ότι η σοβαρή επιδείνωση των σχέσεων με την Τουρκία έχει εκτεταμένες στρατηγικές συνέπειες για ολόκληρη την ΕΕ, πολύ πέρα από την Ανατολική Μεσόγειο.

Αποκλιμάκωση:

Οι υπουργοί τόνισαν ειδικότερα ότι οι πρόσφατες ναυτικές κινητοποιήσεις από την Τουρκία δεν συμβάλλουν στην εξεύρεση λύσεων. Αντίθετα, θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερο ανταγωνισμό και δυσπιστία. Δημιουργούν αυξημένο κίνδυνο επικίνδυνων συμβάντων. Η άμεση αποκλιμάκωση από την Τουρκία κρίνεται κρίσιμη. 

Διάλογος:

Οι υπουργοί υπενθύμισαν τη σημασία που αποδίδουν στις σχέσεις με την Τουρκία. Υπογράμμισαν ότι ζητήματα που σχετίζονται με την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων και την εκμετάλλευση των πόρων τους μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων, με καλή πίστη, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και στην επιδίωξη της αρχής των σχέσεων καλής γειτονίας, και όχι μέσω μονομερών δράσεων και η κινητοποίηση των ναυτικών δυνάμεων.  Οι Υπουργοί υπενθύμισαν τα αποτελέσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 13ης Ιουλίου. Επανέλαβαν την ισχυρή υποστήριξη των προσπαθειών του Ύπατου Εκπροσώπου για την αποκατάσταση του διαλόγου και τη διευκόλυνση της επανασύνδεσης με την Τουρκία. Ταυτόχρονα, ο Ύπατος Εκπρόσωπος / Αντιπρόεδρος πρόκειται να προετοιμάσει επιλογές για περαιτέρω κατάλληλα μέτρα σε περίπτωση που οι εντάσεις δεν μειωθούν. 

Μια ευρύτερη συζήτηση για τις σχέσεις με την Τουρκία θα πραγματοποιηθεί αργότερα τον Αύγουστο, στο Gymnich».