Του Σωτήρη Σιδέρη

Η μυστική συνάντηση του Βερολίνου μεταξύ Σουρανή, Καλίν και Χέκερ ήταν η δεύτερη φάση μιας προσπάθειας για απευθείας συζήτηση επί όλων των πτυχών των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Η συνάντηση Σουρανή –Καλίν είχε συμφωνηθεί να είναι διμερής και ως τόπος συνάντησης είχε οριστεί η Αθήνα, είχαν ανταλλαγεί και σχετικές ρηματικές διακοινώσεις  και επρόκειτο να πραγματοποιηθεί την περασμένη Παρασκευή ή Σάββατο δηλαδή 10ή 11 Ιουλίου. Υπήρξαν όμως δεύτερες σκέψεις, εξαιτίας της έντασης που είχε προκληθεί μετά την ανακοίνωση του Ερντογάν για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Έτσι, αποφεύχθηκε ένα εθνικό βατερλό έστω και στο τελευταίο λεπτό με επίκεντρο την ελληνική πρωτεύουσα. Στην συνέχεια , μετά την ανατροπή του κλίματος ανέλαβε το Βερολίνο τα περαιτέρω. Είναι προφανές ότι κάτι δεν πάει καλά στην κυβέρνηση…

Αξιόπιστες διπλωματικές πηγές υπογραμμίζουν ότι το τελευταίο διάστημα εκδηλώθηκε μια έντονη , αλλά πρωτόγνωρη κινητικότητα που έχει όλα τα χαρακτηριστικά της αγωνίας για συνεννόηση, αλλά και όλα τα χαρακτηριστικά του διπλωματικού λάθους. Πρώτο στοιχείο, παρατηρεί έμπειρος διπλωματικός παράγοντας,  είναι ότι για πρώτη φορά πραγματοποιείται τριμερής με την συμμετοχή της Γερμανίας, με επίκεντρο τα  ελληνοτουρκικά προβλήματα. Σημεία των καιρών…
 Πρόκειται για μια ιστορική ανατροπή να μένουν εκτός οι ΗΠΑ, οπότε η συνέχεια  επί του διπλωματικού πεδίου θα είναι συναρπαστική, καθώς είναι εντελώς νεφελώδες τι θα πράξουν οι ΗΠΑ και άλλες χώρες και οργανισμοί, με εξαίρεση το ΝΑΤΟ που είναι λειτουργικά νεκρό. Ενδιαφέρον φυσικά θα έχει η συνέχεια που προτίθενται να δώσει το Βερολίνο, κυρίως όμως ο ελληνικός λαός πρέπει να πληροφορηθεί αν έχουν αναληφθεί κάποιες δεσμεύσεις.

Δεύτερο στοιχείο  είναι η  διεθνοποιημένη  πλέον συζήτηση για  το τι ακριβώς θέλει η Αθήνα ,  η οποία αδυνατεί να ιεραρχήσει την ατζέντα της με την Τουρκία και περιφέρεται από πρωτεύουσα σε πρωτεύουσα συλλέγοντας δηλώσεις , χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα.  Οι ΗΠΑ αδυνατούν ή έστω είναι γρίφος τι θα πράξουν την κρίσιμη στιγμή. Η Μόσχα είναι ψυχρή με την Ελλάδα , θερμή με την Τουρκία. Η Γαλλία στέκεται στο πλευρό της Αθήνας, αλλά δεν θα κάνει τίποτα, αν πρώτα δεν υπάρξει διεθνές πλαίσιο πολιτικής παρέμβασης. Ακόμη και αν η Ελλάδα αποφασίσει τι ακριβώς θέλει να συζητήσει με την Τουρκία αυτό δεν θα γίνει με μυστική διπλωματία , αλλά με δημόσια, όπως ακριβώς κάνει η Τουρκία,  ώστε όλες οι κυβερνήσεις και όλοι οι διεθνείς οργανισμοί,  να ξέρουν  τι συνέπειες θα έχει η ανατροπή της σταθερότητας  σε μια στρατηγικά ευαίσθητη περιοχή, σε περίπτωση στρατιωτικής σύγκρουσης.

Αλλά δεν είναι η ενδεχόμενη σύγκρουση το μοναδικό πρόβλημα. Είναι και το γεγονός ότι αν η Τουρκία πραγματοποιήσει τις απειλές της για  γεώτρηση στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, η κυβέρνηση δεν σώζεται ούτε με κανένα επικοινωνιακό επιτελείο. Άρα οι αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν είναι πιο δύσκολες απ όσο νομίζουν κάποιοι στην κυβέρνηση.  Το ενδεχόμενο διεξαγωγής εκλογών τον Σεπτέμβριο με την επίκληση εθνικού θέματος είναι όλο και πιο κοντινό.
Το τρίτο στοιχείο είναι ότι η κυβέρνηση αδυνατεί, λόγω ανεπάρκειας και απουσίας σχεδιασμού και ασκήσει προληπτική διπλωματία. Και η συμφωνία Τουρκίας –Λιβύης ήταν εκ των προτέρων γνωστή και οι γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ και οι κινήσεις του Ουρούτς Ρέϊς και το θέμα της Αγίας Σοφίας και δεν απέτρεψε κανένα . Πώς θα αποτρέψει τα πιο δύσκολα;.
Τέταρτο στοιχείο είναι η δυσλειτουργική σχέση μεταξύ Μεγάρου Μαξίμου και Υπουργείου Εξωτερικών. Διπλωματική πηγή υψηλής αξιοπιστίας σημειώνει ότι όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται σε περιορισμένο περιβάλλον στο Μέγαρο Μαξίμου και ο Νίκος Δένδιας τις πληροφορείται στην πορεία. Είναι αδύνατο η Ελλάδα να έχει αποτελέσματα με προβληματική καθοδήγηση κυβέρνησης και διπλωματικών υπηρεσιών της χώρας.