Παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα έχει δοθεί ελάχιστη δημοσιότητα, η διεύρυνση της ΕΕ προς τα δυτικά βαλκάνια και η σχέση με την Τουρκία, αποτελεί ένα από τα αγαπημένα θέματα του ευρωπαικού τύπου, όχι τυχαία: η ευρωπαική ακροδεξιά που ήδη επηρεάζει τον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης είναι αντίθετη με την διεύρυνση και στο πλαίσιο αυτό η αρνητική θέση έναντι της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας επηρεάζει την κυβερνητική πολιτική πολλών χωρών.
Ιδιαίτερα μάλιστα για την Τουρκία κάθε σχετική συζήτηση είναι σχεδόν απαγορευτική. Και η Άγκυρα αντί να μελετήσει τρόπους προσέγγισης της δημοκρατικής ΕΕ, θέτει όρους και απειλεί με επιστολή του ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου. Γεγονός που θα επηρεάσει και την αναβαθμισμένη συμφωνία Τελωνειακής Ένωσης που κρατούν στο συρτάρι τους οι μεγάλες ευρωπαικές πρωτεύουσες.
Στις αρχές Φεβρουαρίου 2020, η Επιτροπή έδωσε στη δημοσιότητα τις προτάσεις της για την αναθεώρηση της διαδικασίας διεύρυνσης της Ε.Ε. σε μια προσπάθεια να καμφθούν οι αντιρρήσεις της Γαλλίας αλλά και άλλων χωρών ώστε να ενταχθούν οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων στην Ένωση.
Εάν οι προτάσεις της Επιτροπής υιοθετηθούν από τους «27» αυτές θα αφορούν τις μελλοντικές αποφάσεις για διεύρυνση και όχι αυτές που έχουν ξεκινήσει, όπως η Σερβία και το Μαυροβούνιο εκτός αν αυτές οι χώρες επιλέξουν να τις ακολουθήσουν.
Ο Μακρόν που πρωταγωνίστησε στην αναθεώρηση της διαδικασίες και στην εισαγωγή νέων όρων, ήθελε να κατευνάσει την ακροδεξιά . Για τον λόγο αυτό μάλιστα η σύνοδος κορυφής της ΕΕ θα γίνει μετά τις δημοτικές εκλογές Μαρτίου στη Γαλλία. Είναι πιθανό η ΕΕ πλέον να δώσει το πράσινο φως για τα Τίρανα και τα Σκόπια, αλλά η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να μην διαχωρίζει τις δύο υποψηφιότητες καθώς υπάρχουν εκκρεμή ζητήματα με την Αλβανία όπως ο νόμος για τον αυτοπροσδιορισμό της μειονότητας και η συμφωνία για τις θαλάσσιες ζώνες και θα μπορούσε να πιέσει. Η αντίληψη της Αθήνας ότι στην πορεία θα ελέγχει τα Τίρανα είναι παραίτηση από διαπραγμάτευση και όχι σοβαρή εξωτερική πολιτική.
Η πορεία προς την ένταξη των υποψηφίων χωρών θα είναι αναστρέψιμη σύμφωνα με τις προτάσεις της Επιτροπής. Αν υπάρξει τελικά συμφωνία και εγκριθούν οι προτάσεις, ακόμη και αν κλείνουν κάποια από τα διαπραγματευτικά κεφάλαια θα μπορούν να ανοίξουν και πάλι , αν η υποψήφια χώρα δεν τηρεί τις δεσμεύσεις της.
Σύμφωνα με το σχέδιο, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις θα μπορούν «να ανασταλούν σε ορισμένους τομείς, ή να διακοπούν τελείως, εάν τα προβλήματα που αναφύονται είναι σοβαρά».
Εκτός της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας, τέσσερις χώρες των δυτικών Βαλκανίων ελπίζουν σε ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Είναι η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, η Σερβία και το Κόσοβο.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου με επιστολή του προς Ευρωπαίους αξιωματούχους ζητά την αναθεώρηση της ενταξιακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η επιστολή έχει αποσταλεί στους Γιόσεπ Μπορέλ (Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ), Όλιβερ Βαρχελέι (επίτροπο διεύρυνσης) και Γκόρνταν Γκέρλιτς-Ράντμαν (υπουργό Εξωτερικών της Κροατίας η οποία προεδρεύει αυτή την περίοδο της Ευρωπαϊκού Συμβουλίου).
Στην επιστολή του ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου υπογραμμίζει την σημασία η διαδικασία διεύρυνσης να διεξάγεται κατά τρόπο αξιόπιστο, βιώσιμο, δίκαιο και ευέλικτο. Καταγράφοντας παράλληλα την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.
Παράλληλα στην επιστολή ο Τούρκος ΥΠΕΞ υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η μέθοδος που πρέπει να ακολουθείται κατά τη διάρκεια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Επίσης σημειώνει το περιφερειακό και διεθνή ρόλο που θέλει να παίξει τη ΕΕ στο μέλλον. Ουσιαστικά ο Τσαβούσογλου προτείνει πολιτικοποίηση μιας θεσμοθετημένης διαδικασίας και προτάσσει τον γεωπολιτικό ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή, κάτι που ωστόσο ήδη πολλές χώρες δεν αποδέχονται.
Στην επιστολή αναφέρει πως «οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις πρέπει να διεξάγονται βάσει των κοινών συμφερόντων της ΕΕ και όχι των εθνικών συμφερόντων ορισμένων κρατών μελών». Με τη θέση του αυτή ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου παραπέμπει στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Η αναβαθμισμένη Τελωνειακή Ένωση που θα εξελιχθεί σε Ειδική Σχέση Τουρκίας –ΕΕ είναι μια υπόθεση μείζονος σημασίας για την Ελλάδα που οφείλει να προετοιμαστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να θέσει με πλήρη διαφάνεια τις θέσεις της στέλνοντας μήνυμα αποφασιστικότητας προς την Άγκυρα ότι η πορεία της προς την Ευρώπη δεν περνά από την παραβατική συμπεριφορά στο Αιγαίο ή την Ανατολική Μεσόγειο, αλλά από την ειρηνική επίλυση των διαφορών με την Αθήνα στη βάση του διεθνούς δικαίου. ..