του Σωτήρη Σιδέρη

Συντονισμένη προσπάθεια να υποβαθμιστεί η σημασία και η επικινδυνότητα των τουρκικών απειλών εις βάρος της Ελλάδας καταβάλλεται ιδιαίτερα έντονα τις τελευταίες ημέρες, από κυβερνητικούς, εξωκυβερνητικούς και προπαγανδιστικούς κύκλους.
Προφανής στόχος αυτής της επικοινωνιακής εκστρατείας  είναι,  να υποτιμηθεί η σημασία  ενδεχόμενης υποχωρητικής στάσης της  κυβέρνησης σε καίρια ζητήματα  κυριαρχικών δικαιωμάτων. Το γεγονός ότι η κυβέρνηση αλλάζει πλήρως τα δόγματα εξωτερικής πολιτικής προβληματίζει έντονα όσους μελετούν τα προβλήματα αυτά. Κανείς δεν γνωρίζει , ούτε καν εντός της κυβέρνησης,  σε τι αποσκοπούν και με ποια ανταλλάγματα λαμβάνονται αποφάσεις για την συμμετοχή της Ελλάδας σε στρατιωτικές αποστολές σε διάφορα μέρη του κόσμου. Αν και σε πρώτη ανάγνωση η τακτική αυτή, προδίδει ταύτιση με  την εξωτερική πολιτική άλλων χωρών, χωρίς απτά οφέλη για τη χώρα.

 Η κυβέρνηση σχεδιάζει λοιπόν, πέρα από την αποστολή των Patriot στη Σαουδική Αραβία, να στείλει δυνάμεις στην Λιβύη μετά την επίτευξη συμφωνίας (ίσως η μόνη λογική κίνηση), δυνάμεις στο Μάλι, στα στενά του Ορμούζ, ενώ θα συμμετάσχει και στην επιχείρηση Sophia, επειδή την ζήτησε η Ιταλία χωρίς η Ελλάδα να ζητήσει από την Ιταλία το παραμικρό και ας έχουμε σημαντικές εκκρεμότητες.
Η ΕΕ μέσω αυτών των αποστολών επιχειρεί να αναβαθμίσει την γεωπολιτική της θέση, είναι όμως προφανές ότι όλες οι αποστολές δεν περιλαμβάνουν μια πρόνοια για την ανατολική Μεσόγειο. Η αποστολή στο Μάλι εξυπηρετεί τα γαλλικά συμφέροντα, η Ιταλία πήρε τη Sophia, άλλες ευρωπαικές χώρες Άγγλοι, Γάλλοι, Γερμανοί ήθελαν τη δύναμη στα στενά του Ορμούζ, οι ΗΠΑ ήθελαν τους Patriot στη Σαουδική Αραβία . Και όταν η Ελλάδα αναζητεί συμμάχους, οι Έλληνες στρατιωτικοί , πολιτικοί και αναλυτές δηλώνουν ότι σε περίπτωση επεισοδίου με την Τουρκία θα είμαστε μόνοι μας. Οι άλλοι έχουν την συμμαχία της Ελλάδας , η Ελλάδα έχει συμπαθούντες.
      

Οικονομία και εθνική κυριαρχία

 Παράλληλα, η ίδια επικοινωνιακή εκστρατεία έχει ως δεύτερο πυλώνα τον ισχυρισμό ότι όλα αυτά έχουν δευτερεύουσα σημασία  καθώς κύριο μέλημα της κυβέρνησης πρέπει να είναι η ανάκαμψη της οικονομίας και ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης γι αυτό ακριβώς εξελέγη.
Ιδιαίτερα έμπειρη όσο και αξιόπιστη διπλωματική πηγή, αναλύοντας στο Omegapress.gr την κυβερνητική τακτική, υπογράμμισε ότι «ο  ελληνικός λαός ναι μεν εξέλεξε τον Μητσοτάκη για να ανασυγκροτήσει την οικονομία , αλλά όχι βέβαια να καταλήξει να συρρικνώσει την κρατική κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας». Πρόκειται για μια επισήμανση που συμπυκνώνει τη δυναμική θέση όσων γνωρίζουν καλά την Τουρκία, ενώ αντανακλά και το κλίμα στους υπηρεσιακούς παράγοντες του ΥΠΕΞ.
Με την τακτική αυτή ουσιαστικά  η κυβέρνηση κλείνει τα μάτια στην πραγματικότητα και επιχειρεί να επινοήσει μια δική της . Τα ωμά γεγονότα όπως εκπορεύονται από την άλλη πλευρά του Αιγαίου αποτελούν στρατηγικά σχέδια και ο Ερντογάν έχει αποδείξει ότι είναι συνεπής με τις εξαγγελίες του . Η Αθήνα, μη έχοντας ακόμη κατασταλάξει αδυνατεί να αναχαιτίσει την πολιτική του Τούρκου προέδρου και μέρα με την ημέρα αλλάζει θέσεις , ακόμη και ως προς την προσφυγή στη Χάγη, ενώ και ως προς την στρατιωτική πτυχή καταγράφονται αντικρουόμενες θέσεις που φυσικά αποδυναμώνουν  την εικόνα της χώρας.  Ο ίδιος ο πρωθυπουργός δήλωσε για προσφυγή στη Χάγη μόνο για την Ανατολική Μεσόγειο και αφού του επισημάνθηκε από τους ειδήμονες ότι αυτό είναι λάθος αναδιπλώθηκε και η άποψη αυτή χάθηκε από το προσκήνιο.
Οι πολλές συσκέψεις με  ειδικούς αναλυτές και πανεπιστημιακούς είναι φυσικά χρήσιμες για την κυβέρνηση. Όμως δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την λειτουργία των κυβερνητικών και κρατικών οργάνων όπου θα πρέπει να ληφθούν οι αποφάσεις, γιατί σε διαφορετική περίπτωση και ανάλογα με τις εξελίξεις η κυβέρνηση θα βρεθεί σε λειτουργικά αδιέξοδα.
       

Αμείλικτα ερωτήματα

Πέρα από τις  επικοινωνιακές πτυχές κάθε πολιτικής, τα ερωτήματα που θα κληθεί να απαντήσει η κυβέρνηση μέσω των αποφάσεών της είναι αμείλικτα και κανένα τρυκ δεν μπορεί να τα υποκαταστήσει.
Για παράδειγμα :
1.Τουρκικό γεωτρύπανο ή ερευνητικό σκάφος εισέρχεται στην ελληνική ΑΟΖ. Ποια είναι τα σενάρια εμπλοκής της κυβέρνησης πέρα από τις γενικόλογες διακηρύξεις περί προστασίας των κυριαρχικών δικαιωμάτων.  Θυμίζουμε ότι τον Οκτώβριο του 2018 η φρεγάτα Νικηφόρος Φωκάς είχε κόψει τα καλώδια του Μπαρμπαρός με αποτέλεσμα να αποχωρήσει αμέσως από το Καστελλόριζο μαζί με τα πολεμικά που το συνόδευαν. Ο κ. Μητσοτάκης και η ηγεσία του υπουργείου άμυνας μπορούν να πάνε πίσω από αυτή την τακτική; Ακόμη και αν η Ελλάδα  δεν αντιδράσει στρατιωτικά και το τουρκικό πλοίο συνεχίσει τι θα κάνει η Ελλάδα; Θα παρακολουθεί τα τετελεσμένα; Ουδείς φυσικά εύχεται επεισόδιο ή πόλεμο, αλλά αφού δεν θέλουμε, ας απαντήσει η κυβέρνηση πως θα προστατεύσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.
2. Ποια θα είναι η αντίδραση της  Ελλάδας αν η Τουρκία στείλει ερευνητικό πλοίο στην ΑΟΖ που έχει συμφωνήσει με την Λιβύη μετά από πρόσκληση της Λιβύης του Σάρατζ. Θα στείλει πολεμικά που θα στραφούν κατά τρίτης χώρας με ότι αυτό συνεπάγεται μεταξύ Ελλάδας –Τουρκίας –Λιβύης-ΗΠΑ-
       

Η Χάγη και οι προϋποθέσεις

Οι δηλώσεις σχετικά με το ενδεχόμενο προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης πληθαίνουν τις τελευταίες ημέρες. Η Τουρκία θέτει προϋποθέσεις, όπως και η Ελλάδα. Η Άγκυρα θέλει να βάλει στο τραπέζι την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών και τις γκρίζες ζώνες, ενώ η Ελλάδα ρητά εξαιρεί ζητήματα κυριαρχίας . Επαφές δεν υπάρχουν και αν υπάρξουν μέσω ειδικών απεσταλμένων , αυτοί θα πρέπει να γνωρίζουν καλά την Τουρκία και κυρίως να έχουν σαφείς εντολές διαπραγμάτευσης.
Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι δύσκολες . Η κυβέρνηση ενίοτε, δίνει την εικόνα ότι παραπαίει και εξακολουθεί να μην έχει ιεραρχήσει τις πολιτικές της . Η ανάδυση των επιχειρημάτων ότι προέχει η οικονομία έναντι της εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας αποδυναμώνει ήδη την επιδίωξη για μια κοινή εθνική θέση. Η οικονομία μπορεί να διορθωθεί, αλλά ότι χαθεί στο Αιγαίο ή την Ανατολική Μεσόγειο δεν θα ανακτηθεί ίσως ποτέ. Υπό αυτή την οπτική εντός της κυβέρνησης θα πρέπει να επανεξεταστεί τι είναι επείγον, τι είναι πρωταρχικό, τι είναι δευτερεύον .Είναι βέβαιο ότι από τις αποφάσεις που θα ληφθούν ή δεν ληφθούν η Ελλάδα μπορεί να κλυδωνιστεί και η κυβέρνηση  ίσως και η χώρα να αποσταθεροποιηθεί. Τα μεγάλα προβλήματα απαιτούν μεγάλες αποφάσεις και όχι παραπλανητικά και ψεύτικα διλήμματα .
Φυσικά μια σύγχρονη χώρα μπορεί να τα κάνει όλα ταυτόχρονα αρκεί να έχει αποφασίσει τι θέλει να κάνει .