του Σωτήρη Σιδέρη

Υπό την πίεση του ΣΥΡΙΖΑ και από τον φόβο γενίκευσης μιας συζήτησης  για τις βάσεις που δεν συμφέρει τις ΗΠΑ, ούτε φυσικά την ελληνική κυβέρνηση, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο έστειλε επιστολή στον πρωθυπουργό  με την οποία διαβεβαιώνει την Αθήνα ότι η χώρα του στηρίζει την Ελλάδα 
Αυτό που η κυβέρνηση εμφανίζει ως μεγάλη επιτυχία , την επιστολή Πομπέο ή αντίστοιχες δηλώσεις του ιδίου στο παρελθόν δείχνουν,  ότι η Ουάσιγκτον αρχίζει και προβληματίζεται από το κλίμα που έχει δημιουργήσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο,  ενώ αδυνατεί να ελέγξει τον Ερντογάν, διστάζει ταυτόχρονα να αποσαφηνίσει ποιο είναι το πλαίσιο ασφάλειας που προσφέρει στην Ελλάδα. Αποφεύγουν δηλαδή οι ΗΠΑ να τοποθετηθούν ως προς το πώς αντιδράσουν σε περίπτωση που η Αθήνα αποφασίσει να κινηθεί  στρατιωτικά σε περίπτωση που τουρκικό ερευνητικό σκάφος  βρεθεί  εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί από την πλευρά της να μην ζητά ανταλλάγματα από τις ΗΠΑ, ούτε οικονομικά, ούτε διπλωματικά , ούτε στρατιωτικά. Αν η επιστολή Πομπέο για παράδειγμα απευθύνονταν και στον Ερντογάν , σίγουρα θα ήταν θετικό βήμα. Η Ελλάδα δεν γνωρίζει ούτε πως θα στηριχθεί η Ελλάδα, ούτε με ποιόν τρόπο, δηλαδή στρατιωτικά , οικονομικά ή διπλωματικά. Το βέβαιο είναι ότι πολλοί στην Ουάσιγκτον με πρώτο τον Τραμπ δεν βλέπουν με καλό μάτι την τιμωρία της Τουρκίας.  

       

Η πολύτιμη Ελλάδα

Αυτή την στιγμή η Ελλάδα είναι η πλέον πολύτιμη σύμμαχος των ΗΠΑ και ίσως η μοναδική στην ευρύτερη περιοχή που στηρίζει την αμερικανική πολιτική χωρίς ανταλλάγματα. Και όμως , παρά την τουρκική απειλή, οι ΗΠΑ ενώ  έχουν  ανάγκη τη χώρα μας,  δεν αποσαφηνίζουν τις προθέσεις τους. Σε αυτό το σκηνικό πρέπει να συνυπολογίσουμε την  διαρκώς μειούμενη διεθνή επιρροή των ΗΠΑ και την υποχώρηση έναντι της Ρωσίας, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο αναγκαία την Ελλάδα..
Η Μόσχα έχει ήδη εδραιωθεί για τις επόμενες δεκαετίες στην Συρία με δύο πανίσχυρες βάσεις. Έχει βάση στην Αίγυπτο, θα έχει επίσης ισχυρό έλεγχο στην Λιβύη και μάλλον θα πάρει και εκεί βάση. Έχει στενές σχέσεις με το Ιράν,  έχει άριστες σχέσεις με το Ισραήλ, επηρεάζει σημαντικά την πολιτική της Τουρκίας που είναι ακόμη μέλος του ΝΑΤΟ και έδωσε διέξοδο στους Κούρδους  τους οποίους εγκατέλειψαν οι ΗΠΑ και διασώθηκαν από μια ευρεία εισβολή της Τουρκίας χάρις στη Μόσχα που περιόρισε κατά πολύ την ζώνη ασφαλείας.  Προκαλούν εφιάλτη οι πληροφορίες ότι οι Τούρκοι στο ατέλειωτο παζάρι που κάνουν παραχωρήσουν βάση στους Ρώσους στα κατεχόμενα της Κύπρου.
Από την περιγραφή αυτή γίνεται φανερό πόση ανάγκη έχουν οι ΗΠΑ την Ελλάδα. Αν η ελληνική κυβέρνηση σταματήσει να  είναι η μοναδική δεδομένη και ζητήσει προφανώς σε καλό συμμαχικό κλίμα αυτονόητα και σαφή ανταλλάγματα, τότε μπορεί να εξισορροπήσει το κλίμα στην περιοχή.
       

Ελλάδα –Ρωσία

Αντίθετα με ότι συμβαίνει με τις ΗΠΑ η κυβέρνηση υστερεί απογοητευτικά στις σχέσεις με τη Μόσχα. Τρεις είναι οι λόγοι που οι διμερείς σχέσεις έχουν ψυχρανθεί και αυτό έχει επιπτώσεις καθώς όπως περιγράψαμε  η Ρωσία επηρεάζει καθοριστικά τις εξελίξεις.
Πρώτος λόγος είναι η δημοσιοποίηση και η έκταση που πήρε η απέλαση των δύο Ρώσων διπλωματών με το αιτιολογικό ότι υποδαύλιζαν τις αντιδράσεις στη βόρειο Ελλάδα κατά της συμφωνίας των Πρεσπών. Η Μόσχα εξήγησε εκ των υστέρων ότι δεν είχε πρόβλημα με τις απελάσεις αλλά με την μεγάλη δημοσιότητα που έδωσε η Αθήνα και οι επιθέσεις που ακολούθησαν κατά της ρωσικής πολιτικής.
Δεύτερος λόγος είναι η μη έκδοση στη Μόσχα του Βίνικ που κρατείται στη χώρα μας εδώ και περισσότερο από ενάμιση χρόνο για την γνωστή υπόθεση Bitcoin, την έκδοση του οποίου απαιτεί η Ρωσία, ενώ ενεπλάκησαν οι ΗΠΑ στην συνέχεια και μέσω των ΗΠΑ η Γαλλία. Παρασκηνιακά και για να μην οξυνθούν περαιτέρω τα πνεύματα  με τη Μόσχα , μπλοκαρίστηκε η έκδοση στη Γαλλία. Για τον Πούτιν έκδοση του Βίνικ έχει την έχει αξία που είχε το αίτημα Ερντογάν για την έκδοση των οκτώ αξιωματικών που συμμετείχαν στο εναντίον του πραξικόπημα.
Τρίτος λόγος η αναγνώριση της ουκρανικής εκκλησίας από την ελληνική εκκλησία .
Η αποκατάσταση των σχέσεων με  τη Μόσχα είναι αναγκαία , ωστόσο δεν διαφαίνεται σύντομη βελτίωση στον ορίζοντα.
Η κυβέρνηση δείχνει πελαγωμένη καθώς είτε βρίσκεται στις παρυφές της διεθνούς διπλωματίας , είτε ένα βήμα πίσω. Η πίεση που άσκησε με αφορμή τη μη πρόσκλησή της στο Βερολίνο δεν καρποφόρησε. Επειδή  όμως η Ελλάδα μπαίνει σε μια καινούρια  περίοδο, είναι σκόπιμο να αποσαφηνίσει προς κάθε κατεύθυνση την τακτική της και τις θέσεις της και μετά με συγκεκριμένες αποφάσεις , να μετρήσει τους φίλους και τους εχθρούς της.