του Σωτήρη Σιδέρη

Ο Νίκος Δένδιας μίλησε στη βουλή με τη φιλοδοξία να καινοτομήσει . Η εξωτερική πολιτική προσφέρεται για ανατροπές μόνο όταν μια χώρα, ένα κόμμα, ένα σύστημα έχει επινοήσει ένα νέο δόγμα , το έχει μετατρέψει σε σχέδιο και επιδιώκει να το εφαρμόσει στην πράξη, αλλάζοντας την πορεία της ιστορίας.
Όμως, ο  νέος υπουργός Εξωτερικών δεν παρουσίασε κάποιο νέο δόγμα. Υπέπεσε μάλιστα και σε λάθη που ιστορικά αποδείχθηκαν επώδυνα για τη χώρα. Προσπάθησε ρητορικά, να απεξαρτηθεί από το μεταπολιτευτικό σκηνικό και να εισηγηθεί νέες ιδέες. Ούτε αυτό κατάφερε. Γιατί  ο κ. Δένδιας είπε πράγματα με άνεση ενώ έπρεπε να είναι επιφυλακτικός και ταυτόχρονα, δια της σιωπής του, απέκρυψε πράγματα που όφειλε να παρουσιάσει ως στοιχεία της νέας εξωτερικής πολιτικής που φιλοδοξεί να υπηρετήσει. Λάθος .

 Ο κ. Δένδιας, αναφερόμενος στο Κυπριακό είπε κατά λέξη:
«Αυτονόητες προϋποθέσεις της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων είναι ο τερματισμός των παράνομων γεωτρήσεων και ερευνών, καθώς και η απομάκρυνση των πλοίων της Τουρκίας από την κυπριακή αιγιαλίτιδα ζώνη και την ΑΟΖ. Απέναντι στην παρανομία θα συνεχίσουμε να προτάσσουμε με αυτοπεποίθηση τη διεθνή νομιμότητα»
Να θυμίσουμε στο νέο υπουργό εξωτερικών ότι μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, θέση της Αθήνας και της Λευκωσίας ήταν ότι δεν θα γίνουν διαπραγματεύσεις για την επίλυσή του, αν πρώτα η Τουρκία δεν αποσύρει τα στρατεύματα κατοχής. Η Τουρκία δεν τα απέσυρε , αλλά διαπραγματεύσεις διεξάγονται αδιαλείπτως  Το ερώτημα είναι αν η θέση του κ. Δένδια έχει μελετηθεί επαρκώς στο ελληνικό ΥΠΕΞ και υπάρχει κοινή στρατηγική έναντι της Τουρκίας. Επίσης θα ήταν χρήσιμο να ξέρουμε αν αυτή η θέση τυγχάνει αποδοχής από τις ΗΠΑ, την ΕΕ ή τον ΟΗΕ Διαφορετικά η απόσταση από την παρουσίαση μιας θέσης μέχρι τη διπλωματική φούσκα είναι αδιόρατη . Τα γεγονότα των επόμενων μηνών θα δείξουν τα υπόλοιπα…
           

Ελληνοτουρκικά

Σε ότι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο κ. Δένδιας είπε μεταξύ άλλων:
Βασικός μας στόχος είναι η προώθηση μιας πολιτικής βασισμένης στις σταθερές αρχές της καλής γειτονίας, του σεβασμού του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συνθηκών. Σ΄αυτό το πλαίσιο, αφετηρία συνιστά η παραδοχή ότι Ελλάδα και Τουρκία δύνανται αλλά και οφείλουν να συνεργαστούν στους τομείς εκείνους, όπου αυτό είναι εφικτό και αμοιβαία επωφελές. Προσπαθούμε να αναδείξουμε τις προοπτικές χωρίς να παραγνωρίζουμε ή να ανεχόμαστε τα εμπόδια.  Ωστόσο, πρέπει να καταστεί σαφές, ότι γνώμονάς μας είναι το Διεθνές Δίκαιο, που δεν ανέχεται προκλητικές ενέργειες, απειλές πολέμου ή μονομερείς διεκδικήσεις. Και αυτό θα καταστεί απολύτως σαφές τόσο στη γείτονα όσο και σε όλα τα διεθνή fora. Στο μέτρο δε, που η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας καθίσταται λιγότερο ορατή, καθίσταται υποχρεωτική η διαμόρφωση μιας πολιτικής που θα λαμβάνει υπόψη της τη νέα αυτή πραγματικότητα».
 Πρόκειται για αμήχανη ρητορική, χωρίς νόημα που γίνεται ακόμη πιο ανίσχυρη από τα ίδια τα γεγονότα. Προδίδουν μάλιστα ολοκληρωτική απουσία σχεδιασμού και επεξεργασμένων πολιτικών που θεωρητικά θα έπρεπε μια νέα κυβέρνηση να παρουσιάσει.
Η Τουρκία έχει σαφή ατζέντα, επιθετική και αναθεωρητική. Απλώνεται από το Αιγαίο , τη θάλασσα και τον αέρα, μέχρι τα νησιά και εκτείνεται μέχρι την Ανατολική Μεσόγειο με συγκεκριμένες πολιτικές και σχέδια. Ακριβώς αυτή την σαφέστατη και δημόσια διπλωματία της Τουρκίας η Ελλάδα αδυνατεί να χαλιναγωγήσει και τελικά να την ακυρώσει.  Και η  νέα ελληνική κυβέρνηση αιωρείται σε ένα διπλωματικό κενό , ορατό δια γυμνού οφθαλμού εδώ και δεκαετίες. Μόνο που όπως όλα δείχνουν, είναι θέμα χρόνου να φθάσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων

        Η σιωπή

Ο κ. Δένδιας αν είχε επεξεργαστεί κάποια πολιτική θα μπορούσε να την παρουσιάσει και να μας εξηγήσει:
1.    Αν θα δεχθεί διαπραγμάτευση με την Τουρκία στο πλαίσιο των διερευνητικών συνομιλιών για το Αιγαίο , θέμα για το οποίο δεν είπε ούτε λέξη. Άρα υποθέτουμε ότι οι διερευνητικές «θάβονται» από την Αθήνα τουλάχιστον γιατί η Τουρκία μπορεί να έχει άλλη άποψη. Δεν ακούσαμε λέξη για προσφυγή στη Χάγη ή οποιαδήποτε άλλη ιδέα….
2.    Δεν ακούσαμε ούτε λέξη για το δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα. Τουλάχιστον στο Ιόνιο το νομοσχέδιο ήταν έτοιμο, αλλά ο Τσίπρας αναδιπλώθηκε. Τι θα κάνει η νέα κυβέρνηση;
3.    Δεν ακούσαμε ούτε λέξη ή μια νέα ιδέα πως θα συνεργαστεί η Ελλάδα με την ΕΕ και την Τουρκία για το προσφυγικό. Το οποίο δεν είναι στενά θέμα ενός υπουργείου , αλλά διπλωματικά εμπλέκεται και το ΥΠΕΞ
4.    Δεν ακούσαμε λέξη αν η νέα κυβέρνηση θα αποδεχθεί συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας με την Τουρκία ή θα προτείνει κάτι άλλο .
5.    Δεν ακούσαμε λέξη πως θα κινηθεί η Ελλάδα  με την Αίγυπτο, την Λιβύη και την Αλβανία στο θέμα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών. Εγκαταλείπεται το όλο θέμα ή όχι; Γιατί η Τουρκία κάθε άλλο παρά εγκαταλείπει.
6.    Δεν ακούσαμε λέξη αν θα προχωρήσει στην δημιουργία του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας , θέμα για το οποίο έχει δεσμευθεί και η ΝΔ .
7.    Δεν ακούσαμε λέξη για το σημαίνει για τη νέα κυβέρνηση ότι θα επιδιώξει να περιορίσει τις αρνητικής επιπτώσεις από την συμφωνία των Πρεσπών. Πως θα το κάνει δηλαδή; Θα ζητήσει επαναδιαπραγμάτευση ορισμένων διατάξεων ή όχι; Γιατί αν επιδιώξει κάτι τέτοιο, πρώτον θα αντιδράσουν το ΝΑΤΟ, η ΕΕ και οι ΗΠΑ ενώ και τα Σκόπια θα ζητήσουν επαναδιαπραγμάτευση διατάξεων που δεν τους αρέσουν. Ο κ. Δένδιας και ο κ. Μητσοτάκης είναι έτοιμη να ανοίξουν την πύλη της κόλασης; Ας πουν τι θέλουν

Η επόμενη ημέρα

Η «ατζέντα της σιωπής» θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερη, αλλά προς  παρόν η κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει στην πράξη τα πρώτα δείγματα της πολιτικής της . 
Ο κ. Δένδιας χρησιμοποίησε λυρικό τόνο στην ομιλία του στη βουλή και πολλές περικοκλάδες για ζητήματα που απαιτείται σαφήνεια και αποφασιστικότητα, σχέδιο , τακτική και στρατηγική. Η πρώτη εντύπωση είναι απολύτως προβληματική. Μέχρι τώρα ο κ. Δένδιας χαρακτηρίστηκε από μετριοπάθεια και περίσκεψη. Η εξωτερική πολιτική είναι η κορυφαία προτεραιότητα για την Ελλάδα , ακριβώς επειδή το ρευστό και ιδιαίτερα ασταθές διεθνές περιβάλλον προμηνύεται εντάσεις και κρίσεις κυριαρχίας  και ασφάλειας που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η ολοκληρωτική πρόσδεση της Ελλάδας στο άρμα των ΗΠΑ πρέπει να επανεξεταστεί και όχι να ακυρωθεί , προκειμένου αυτή η συνεργασία να γίνει πιο επωφελής για τη χώρα μας. Είναι ταπεινωτικό Αμερικανοί αξιωματούχοι να περιγράφουν σε κάθε δήλωση ή συνέντευξή τους το πόσο πολύ η Ελλάδα εξυπηρετεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ .
Και απέναντι στην Τουρκία πρέπει να είμαστε πιο διαβασμένοι. Γιατί στην Άγκυρα κρίνονται πολλά για το μέλλον της περιοχής και πρέπει η Αθήνα να διαβάζει καλύτερα και να είναι προετοιμασμένη για κάθε ενδεχόμενο…