του Σωτήρη Σιδέρη

Στην συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ στις 10 Ιουλίου, ο Αλέξης Τσίπρας, υπό την διακριτική πίεση των κομματικών στελεχών, δεσμεύθηκε ότι δεν τίθεται ζήτημα αλλαγής του τίτλου του κόμματος, αντιλαμβανόμενος ότι κάτι τέτοιο θα είχε διαλυτική επίδραση .  Γι αυτό και αμέσως μετά στην συνεδρίαση της ΚΕ ο Τσίπρας δεν άγγιξε το θέμα αυτό.
Στην συνεδρίαση αυτή ο πρώην πρωθυπουργός ανέπτυξε θεωρητικά και πολιτικά ζητήματα με το βλέμμα στο μέλλον προστατεύοντας απόλυτα την κυβερνητική θητεία, αποσιωπώντας μεθοδικά , παραλείψεις, συμβιβασμούς και υποχωρήσεις. Αυτός ακριβώς ήταν και είναι ο στόχος του. Μηδενική αυτοκριτική ή τουλάχιστον ανώδυνες γενικότητες και το βλέμμα στο αύριο.   Το ζήτημα για τον πρώην πρωθυπουργό είναι να εγγραφούν κάποιες χιλιάδες νέα μέλη, να γίνουν κάποιες νέες διακηρύξεις και να ετοιμαστεί σύντομα ο ΣΥΡΙΖΑ να ασκήσει ωμή και άνευ όρων αντιπολίτευση προκειμένου να διαβρωθεί το συντομότερο η κυβέρνηση .

Εννοείται ότι η αντιπολίτευση που θα ασκήσει τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει καμία σχέση με το παρελθόν καθώς τώρα έχει διασυνδεθεί και με συμφέροντα και έχει αλλοιώσει πλήρως την ταυτότητά του. Το ζητούμενο είναι λοιπόν, αν η ταυτότητα που αναζητείται θα προσδιορίσει το περιεχόμενο της αντιπολιτευτικής τακτικής ή η εναλλαγή στην εξουσία θα γίνει αυτοσκοπός.
       

Οι τάσεις

 Σύμφωνα με εκτιμήσεις κορυφαίων κομματικών παραγόντων, σε θεωρητικό επίπεδο ο Τσίπρας εκ των πραγμάτων θα διακηρύσσει την αριστερή καταγωγή του ιδίου και του ΣΥΡΙΖΑ, θα υψώσει σκληρές διαχωριστικές γραμμές έναντι της ΝΔ για τις  ανάγκες της αντιπολίτευσης και θα επιχειρήσει να διατηρήσει την ισχύ του εντός του ΣΥΡΙΖΑ, προστατεύοντας τον ίδιο και τα άλλα πρώην κυβερνητικά στελέχη. Ωστόσο θα προσπαθήσει να αλλάξει τις ισορροπίες ακόμη περισσότερο υπέρ του με την προσθήκη νέων στελεχών στο περιβάλλον του, ενώ φαίνεται να πιστεύει ότι η ένταξη νέων μελών θα προσδώσει στον ίδιο περισσότερη ισχύ απ ότι στους 53+  ή σε άλλες ομάδες που ενδεχομένως δημιουργηθούν.
Στην πραγματικότητα ο Αλέξης Τσίπρας θεωρεί ότι χάρις στον ίδιο ο ΣΥΡΙΖΑ έφθασε στο 32%. Ο ίδιος και αρκετοί συνεργάτες του θεωρούν ότι το ποσοστό αυτό είναι νίκη. Κατά συνέπεια, αυτό που είναι ανάγκη να γίνει,  είναι η ενίσχυση της κομματικής ζωής , η επιμονή στη δεξιά στροφή η ΠΑΣΟΚοποίηση της εικόνας του ΣΥΡΙΖΑ , η δημιουργία δηλαδή ενός ΣΥΡΙΖΑ που θα ξεκινά από τις παρυφές της ΝΔ και θα φθάνει στην εξωκοινοβουλευτική αριστερά. Δηλαδή ένα κόμμα σούπερ μάρκετ, ένα κόμμα εξουσίας, ανένδοτο στις διακηρύξεις και απολύτως ενσωματωμένο στην λογική του συστήματος στην πράξη. Ένα σύστημα πάντως που δεν είναι στόχος ανατροπής και αλλαγής και που παραμένει ακλόνητο παρά την χρεοκοπία της χώρας και την τετραετή διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

           

Τα επόμενα βήματα

Αν το συνέδριο πραγματοποιηθεί περί τα τέλη του 2019 θα είναι ένα  συνέδριο γρήγορης διευθέτησης των εσωτερικών ισορροπιών, η εκλογή προέδρου και οργάνων και μετά η έφοδος για την εξουσία. Όσο πιο αργά γίνει τόσο βέβαιο είναι ότι δεν θα γίνει καμία ουσιαστική συζήτηση. Η πίεση για αποτελεσματική αντιπολίτευση θα είναι μεγάλη και τα μέτωπα θα κλείσουν .
Αν αυτή, σε γενικές γραμμές είναι η τακτική του Αλέξη Τσίπρα και των ορισμένων συνεργατών του, υπάρχει και μια άλλη άποψη που ενδεχομένως θα γίνει αρκετά αισθητή. Η ομάδα των 53+ προσπαθεί να ανασυγκροτηθεί και να γίνει πολιτική και οργανωτική συνιστώσα γι αυτό και είναι πολύ επιφυλακτική στην άνευ όρων διεύρυνση, ενώ κορυφαία στελέχη όπως ο Πάνος Σκουρλέτης, ο Νίκος Φίλης, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Θοδωρής Δρίτσας κ.α. έχουν άλλη προσέγγιση. Θέλουν εξαντλητική αυτοκριτική καταλογισμό ευθυνών , προγραμματικές και όχι θεωρητικές διαχωριστικές γραμμές, ισχυρά όργανα και όχι πελατειακά, ελεγχόμενο πρόεδρο και επανασύνδεση  με την κοινωνία. Γι αυτό και θα επιδιώξουν μια σκληρή, αν χρειαστεί προγραμματική αντιπαράθεση.

 Η  λέξη «επανίδρυση» που χρησιμοποίησε  ο Τσίπρας στην Κεντρική Επιτροπή ενόχλησε πολλά μέλη του οργάνου. Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος του κόμματος είπε ότι  «η επανίδρυση του ΣΥΡΙΖΑ θα γίνει ντε φάκτο με το πολλαπλασιασμό των μελών μας, που θα μας οδηγήσει σε ένα νέο συνέδριο επανίδρυσης, με πλατιές δημοκρατικές διαδικασίες όπου θα τεθούν στη κρίση των μελών τα πάντα».

Προφανώς,  αναφέρουν αξιόπιστοι κομματικοί παράγοντες  «η εγγραφή νέων μελών δεν σημαίνει επανίδρυση, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ και τον τίτλο θα διατηρήσει και τις ιδεολογικές του αρχές, όσο μπορεί ,  θα προστατεύσει. Κατά συνέπεια, είναι άλλο πράγμα η οργανωτική ανασυγκρότηση και άλλο πράγμα η επανίδρυση με την οποία διαφωνούμε»
         

Η νέα εικόνα

Μέχρι  στιγμής δεν υπάρχει εικόνα για το πώς θα διαμορφωθούν οι εσωκομματικοί συσχετισμοί. Ο Αλέξης Τσίπρας θα έχει μαζί του στελέχη που υπηρέτησαν τις κυβερνήσεις με κάποιες προσθήκες. Για παράδειγμα, φαίνεται ότι ο Δ. Τζανακόπουλος θα κινείται μεταξύ Τσίπρα και κόμματος , ο Παππάς και ο Φλαμπουράρης, είτε στο προσκήνιο , είτε από το παρασκήνιο θα έχουν άποψη και θα επηρεάζουν τον πρώην πρωθυπουργό, ο Πάνος Σκουρλέτης, ο Νίκος Φίλης, ο Νίκος Βούτσης κ.α θέλουν σοβαρή ιδεολογική και προγραμματική δράση. Η διαρροή για την ανάδειξη του Νάσου Ηλιόπουλου στη θέση του Γραμματέα προκάλεσε προβληματισμό με το σκεπτικό ότι ήδη ο Ηλιόπουλος έχει επιβαρυνθεί αρκετά και μπορεί σύντομα, αν και νέος να «καεί».
Πολλά κομματικά στελέχη προβληματίζονται για την φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ. Θεωρούν ότι αν ο Τσίπρας κυριαρχήσει στο συνέδριο , το κόμμα θα γίνει απολύτως προσωποπαγές η αλαζονεία θα εκτιναχθεί και τα χαρακτηριστικά του ΣΥΡΙΖΑ θα εκφυλιστούν . Και θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο , αν τελικά επικρατήσουν οι σκέψεις του ίδιου του Τσίπρα, ο πρόεδρος του κόμματος να εκλέγεται από το λαό  και όχι από το συνέδριο. Πρόκειται για ένα ζήτημα που θα βάλει φωτιές στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης το επόμενο διάστημα. 
Στην περίπτωση αυτή, οι ίδιοι παράγοντες θεωρούν ότι η όποια διεύρυνση με την εγγραφή νέων μελών θα εξελιχθεί σε κομματικό βάλτο και η «επανίδρυση» του ΣΥΡΙΖΑ σε φάρσα.
Για τον λόγο αυτό έχει άτυπα ξεκινήσει μια συζήτηση για το αν πρέπει να θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ένα στέλεχος πρώτης γραμμής ή ένα μεσαίο στέλεχος. Ορισμένοι θέλουν ένα στέλεχος πρώτης γραμμής, όχι για να εκλεγεί , αλλά  προκειμένου να νοιώθει και ο Τσίπρας ότι ελέγχεται . Άλλοι όμως δεν το θέλουν γιατί θεωρούν ότι η δυαρχία επί Λαφαζάνη προκάλεσε προβλήματα και αντιπροτείνουν ένα ισχυρό πλαίσιο ελέγχου της ηγεσίας του κόμματος.
Η συζήτηση όμως τώρα ξεκινά και το ενδιαφέρον θα είναι διαρκώς αυξανόμενο