Του Σωτήρη Σιδέρη

Η διαπραγμάτευση   με την ΠΓΔΜ  αποκαλύπτει  τα όρια των δυνατοτήτων της  ελληνικής κυβέρνησης, τα όρια της διπλωματίας  μας, έναντι μιας χώρας προφανέστατα ασθενέστερης πολιτικά , διπλωματικά, στρατιωτικά, ακόμη και οικονομικά και χωρίς να διαθέτει το ειδικό γεωπολιτικό βάρος της Ελλάδας. Με απλά λόγια η ελληνική κυβέρνηση οδηγείται σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις σε ένα δυσμενές αποτέλεσμα , σε μια συμφωνία που δεσμεύσει άμεσα την Αθήνα να προωθήσει με την ψήφο της την ευρωατλαντική πορεία της ΠΓΔΜ έναντι μελλοντικής ικανοποίησης των ελληνικών θέσεων. 

Ουσιαστικά, η  Ελλάδα και η ΠΓΔΜ οδηγούνται σε μια Ενδιάμεση Συμφωνία 2-όπως είχαμε προβλέψει ,  καθώς όπως αποκάλυψε ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ η χώρα του , αν υπάρξει συμφωνία, θα αποκτήσει το καθεστώς συνδεδεμένου μέλους με το ΝΑΤΟ και θα γίνει πλήρες μέλος της Συμμαχίας αφού αλλάξει το σύνταγμά της,  για να ισχύει και στο εσωτερικό της χώρας η σύνθετη ονομασία και αλλάξει και τα αλυτρωτικά άρθρα που ζητά η Αθήνα. Αν τα πράγματα εξελιχθούν όπως τα περιέγραψε ο Ζάεφ, οι εκκρεμότητες Ελλάδας –ΠΓΔΜ θα  απασχολήσουν και την επόμενη γενιά. …
Ειδική αναφορά για την ΕΕ δεν έκανε ο Ζάεφ είναι όμως ηλίου φαεινότερο ότι η Ελλάδα θα συναινέσει στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων και η ΠΓΔΜ θα γίνει πλήρες μέλος όταν πάλι αλλάξει το σύνταγμα όπως προαναφέρθηκε. Η συμφωνία αυτή, αν τελικά υπάρξει και έρθει στο κοινοβούλιο, η κυβέρνηση θα ζητήσει να ψηφιστεί από 180 βουλευτές ως διεθνής συμφωνία. 

Ο γρίφος του ΝΑΤΟ

Το καθεστώς συνδεδεμένου μέλους  του ΝΑΤΟ, ελάχιστα υπολείπεται στην πράξη από το καθεστώς του πλήρες μέλους. Το παράδειγμα της Σουηδίας που επικαλέστηκε ο Ζάεφ είναι χαρακτηριστικό. Η Σουηδία μπορεί να παίρνει και παίρνει μέρος, σε πολλές στρατιωτικές, πολιτικές και πάσης φύσεως επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ, συμμετέχει σε όλες τις διαβουλεύσεις στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, μπορεί να συνάπτει διμερείς συμφωνίες με τη Συμμαχία για όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων , απλά η Σουηδία τηρεί ενίοτε τα προσχήματα λόγω του καθεστώτος ουδετερότητας που έχει επιλέξει και το οποίο πλέον είναι μόνο στα χαρτιά. Η ΠΓΔΜ, αφού αποκτήσει το καθεστώς του συνδεδεμένου μέλους θα δηλώσει ότι θα διακηρύξει ότι θα επιδιώξει να γίνει πλήρες μέλος, όμως στην πράξη θα έχει πετύχει τον στόχο του , να  αναβαθμίσει σε  όλα τα επίπεδα την συνεργασία με το ΝΑΤΟ , ώστε δεν θα έχει καμία ανάγκη να αλλάξει το σύνταγμά της και οι μελλοντικές κυβερνήσεις στα Σκόπια δεν θα βρίσκονται υπό την πίεση της Ελλάδας.

Οι αλλαγές στην ΕΕ

Στο επίπεδο της ΕΕ τα πράγματα δεν διαφέρουν και πολύ. Η ΠΓΔΜ θα αρχίσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την προοπτική να ενταχθεί  λίγο μετά το 2025. Μέχρι τότε δεν θα δέχεται καμία πίεση από την Ελλάδα , όλες οι χώρες του κόσμου θα την αποκαλούν επίσημα πλέον όχι με το νέο σύνθετο όνομα, αλλά με το συνταγματικό της, εφόσον αυτό δεν αλλάζει. Ταυτόχρονα θα κάνει μεταρρυθμίσεις  που ζητά η ΕΕ, θα συμμετέχει σε χρηματοδοτικά προγράμματα θα έχει υψηλού επιπέδου πολιτικές σχέσεις, όπως και με το ΝΑΤΟ.
Ήδη όμως προωθείται η ΕΕ των πολλών ταχυτήτων και μέχρι το 2025 και μετά, ουδείς γνωρίζει πως θα είναι η ΕΕ, σε ποια ταχύτητα θα ενταχθεί η ΠΓΔΜ και αν θα απαιτείται ομοφωνία για να ενταχθεί π.χ. στην τρίτη ταχύτητα ως περιφερειακό μέλος. Έτσι, τόσο στην ΕΕ όσο και στο ΝΑΤΟ οι εξελίξεις ενδέχεται να διαμορφωθούν ερήμην της Ελλάδας και η χώρα μας να μείνει με μια συμφωνία που πιθανόν να είναι χωρίς αντίκρισμα στο μέλλον, να είναι δηλαδή ένα χαρτί χωρίς αξία. Κατά συνέπεια το πρόβλημα με την ΠΓΔΜ ή θα λυθεί τώρα συνολικά ή δεν θα λυθεί ποτέ με την σύμφωνη γνώμη της χώρας μας μάλιστα.

Το εσωτερικό σκηνικό

Ο πρωθυπουργός θα ζυγίσει αρκετά τα υπέρ και τα κατά της συμφωνίας . Αν αντιληφθεί ότι η συμφωνία θα γίνει αποδεκτή από 180 βουλευτές και τα κόμματά τους, τότε θα την φέρει στη βουλή καθιστώντας συνυπεύθυνους όλους, κάτι που προς το παρόν, δεδομένων των θέσεων των κομμάτων θεωρείται σχεδόν απίθανο να συμβεί . Αν δεν την φέρει στη βουλή επειδή θα την θεωρήσει ετεροβαρή και θα  οδηγήσει σε ναυάγιο τις διαπραγματεύσεις θα έχει ένα άλλοθι, αλλά και την ευθύνη που του αναλογεί για το ναυάγιο και ταυτόχρονα θα βρεθεί υπό αφόρητη πίεση στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ.  Ο πρωθυπουργός τότε θα πρέπει να απολογηθεί και για λογαριασμό του ΥΠΕΞ που είχε δεσμευθεί ότι θα φέρει στη βουλή μια άριστη συμφωνία.
Αν πάλι φέρει την συμφωνία στη βουλή  και καταψηφιστεί είτε μόνο από τους ΑΝΕΛ , είτε από την πλειοψηφία, τότε η κυβέρνηση θα κλονιστεί. Περί τα τέλη Απριλίου , πέραν της ΠΓΔΜ, η κυβέρνηση ενδέχεται να φέρει και την συμφωνία με την Αλβανία που θα περιλαμβάνει έναν χάρτη με μικρότερη ΑΟΖ, σε σύγκριση με την συμφωνία του 2009. Και σε αυτή την περίπτωση η κυβέρνηση θα πρέπει να απολογηθεί πότε ανακάλυψε ότι η συμφωνία του 2009 είχε προβλήματα και κυρίως να δικαιολογήσει τις αντιφάσεις του ΥΠΕΞ Κοτζιά. Ο οποίος από τη μια δηλώνει ότι η απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου της Αλβανίας  σε καμία περίπτωση δεν δεσμεύει την Ελλάδα και από την άλλη διαπραγματεύεται με βάση τις απαιτήσεις των Τιράνων και του συνταγματικού της δικαστηρίου…