του Σωτήρη Σιδέρη

Με κινήσεις γύρω από δευτερεύοντα ζητήματα, όπως η δημιουργία νεκροταφείων για τους πεσόντες του πολέμου του 40 που είχε συμφωνηθεί πριν σχεδόν μια δεκαετία αλλά τα Τίρανα δεν  εφάρμοσαν ποτέ,  η Αλβανία  με τη σύμφωνη γνώμη της Αθήνας, επιδιώκει την κατασκευή μιας θετικής ατμόσφαιρας που θα διευκολύνει τη λήψη μιας απόφασης από τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ τον Ιούνιο  του 2018 , για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Η ελληνική κυβέρνηση θέλει οπωσδήποτε να επιτευχθούν κάποιες συμφωνίες γιατί γνωρίζει ότι η εισήγηση της Επιτροπής για την Αλβανία  το Μάρτιο θα είναι θετική, είτε με τη σύμφωνη γνώμη της Ελλάδας είτε χωρίς αυτή, γιατί η ένταξη των δυτικών βαλκανίων είναι στρατηγική επιλογή. Το μείζον θέμα όμως που αφορά τη συμφωνία  για τις θαλάσσιες ζώνες εξελίσσεται αρνητικά για την Ελλάδα. 

Τα Τίρανα , όπως και πολλές χώρες της περιοχής, φορτώνουν συχνά την ατζέντα των διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα και μετά εμφανίζουν  ως κινήσεις καλής θελήσεως τις αποφάσεις τους οδηγώντας την Αθήνα σε μεγαλύτερες υποχωρήσεις. Αυτό κάνουν τώρα τα Τίρανα ενόψει των αποφάσεων της ΕΕ.
 Η δημιουργία των νεκροταφείων και η αλλαγή των σχολικών βιβλίων είναι υποχρέωση της Αλβανίας εδώ και χρόνια , αλλά τώρα φαίνεται ότι θα προχωρήσουν , απροσδιόριστο πότε ακριβώς και ο Ν. Κοτζιάς  τα εμφανίζει ως αποτέλεσμα των δικών του διαπραγματεύσεων!
 Το ίδιο συμβαίνει και με την ΠΓΔΜ που φόρτωσε τη διμερή ατζέντα με ονομασίες αεροδρομίων, δρόμων και την κατασκευή αγαλμάτων που παραπέμπουν στην ιστορική Μακεδονία και σύντομα θα εμφανίσουν ως κινήσεις καλής θελήσεως την απόσυρσή τους. Το ίδιο κάνει και η Τουρκία στο Αιγαίο ή τη Θράκη .

Το φιάσκο της Κρήτης

Στην ελληνοαλβανική συνάντηση της Κρήτης με πρωτοβουλία του Ν. Κοτζιά, τα αποτελέσματα ήταν άκρως αρνητικά και ανησυχητικά για την Αθήνα ως προς την εκκρεμή υπόθεση οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών. Εκεί, η αλβανική πλευρά απέρριψε την ελληνική πρόταση να υπάρξει μια μικρή διόρθωση στην οριοθέτηση και να συμφωνηθεί με την επισύναψη ενός πρόσθετου πρωτόκολλου στη συμφωνία του 2009. Ο Αλβανός ΥΠΕΞ Μπουσάτι ζήτησε επαναδιαπραγμάτευση από μηδενική βάση και κυρίως αλλαγή της μεθόδου οριοθέτησης .  Η Αλβανία απορρίπτει την οριοθέτηση με τη μέθοδο της μέσης γραμμής με βάση την οποία δόθηκε πλήρης επήρεια στα Διαπόντια νησιά και νησίδες και ζητά να γίνει οριοθέτηση με βάση την επήρεια του χερσαίου μετώπου της Αλβανίας προς το Ιόνιο, κάτι που αν γίνει δεκτό θα διπλασιάσει την αλβανική ΑΟΖ.
Η θέση αυτή είναι πανομοιότυπη με τη θέση που  έχει η Τουρκία για την επήρεια του Καστελλόριζου. Ως γνωστόν η Άγκυρα υποστηρίζει ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη μόνο η αιγιαλίτιδα ζώνη των χωρικών υδάτων των έξι μιλίων και τίποτα παραπάνω, μηδενίζοντας ουσιαστικά το εύρος της υφαλοκρηπίδας του Καστελλόριζου. Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο η Αλβανία θέλει να μηδενιστεί η επήρεια των Διαπόντιων νησιών. Προφανώς υπάρχει αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις. Το οποίο φυσικά δεν θα επιλυθεί με την προώθηση των σχέσεων Αλβανίας –ΕΕ όπως δεν λύθηκε τίποτα με την στήριξη της ευρωπαικης προοπτικής της Τουρκίας. 
Η πραγματικότητα αυτή αποκρύβεται από τον υπουργό Εξωτερικών ο οποίος υπερτονίζοντας την όποια θετική εξέλιξη απλά θέλει να διασκεδάσει την θετική ψήφο της Ελλάδας για τον ορισμό μιας ημερομηνίας για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Αλβανίας με την ΕΕ. 
Ενδεικτική του διπλωματικού χάους που προκαλεί με ασύνετες κινήσεις η κυβέρνηση είναι η κοινή συνάντηση Ελλάδας –Βουλγαρίας-Ρουμανίας –Σερβίας με την ομάδα των χωρών του Βίζεγκραντ που προκάλεσε πλήθος ερωτηματικών και στις Βρυξέλλες και σε διπλωμάτες για τη χρησιμότητά της. Μάλιστα λίγες ημέρες μετά τη συνάντηση ο Πολωνός Ντόναλτ Τουσκ προκάλεσε κρίση με την πρότασή του για ακύρωση του μέτρου της υποχρεωτικής μετεγκατάστασης προσφύγων υπό την πίεση των χωρών του Βίζεγκραντ.

Πολιτικό δόγμα

Η ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ είναι το νέο πολιτικό δόγμα των δύο αυτών οργανισμών καθώς με την ένταξή τους μορφοποιείται πλέον το ευρωατλαντικό μέτωπο έναντι της  Μόσχας και ταυτόχρονα η ΕΕ δίνει την αίσθηση ενός ζωντανού και αναπτυσσόμενου οργανισμού, κάτι που έχει απόλυτη ανάγκη.
 Μέχρι το καλοκαίρι, η κυβέρνηση θα διαχειρίζεται ταυτόχρονα δύο θέματα, την λήψη απόφασης για την Αλβανία και το θέμα της ΠΓΔΜ, αλλά από τώρα δίνει την αίσθηση ότι σύρεται πίσω από την ατζέντα που βάζουν οι άλλες χώρες ή οι ΗΠΑ ή οι Βρυξέλλες. Η Ελλάδα μπορεί να θέλει λύσεις, αλλά επισπεύδουσες χώρες είναι η Αλβανία και η ΠΓΔΜ. Και για να συναινέσει σε λύσεις οφείλει να είναι απαιτητική και καλά προετοιμασμένη, κυρίως είναι αναγκαίο να συγκροτηθεί ένα ενιαίο πολιτικό μέτωπο, πράγμα που δεν θα συμβεί. Η ΝΔ ίσως και άλλα κόμματα δεν θα συναινέσουν εύκολα στο θέμα της ΠΓΔΜ γιατί ήδη περιμένουν τη στάση των ΑΝΕΛ για να θέσουν ζήτημα δεδηλωμένης, ενώ ως προς την Αλβανία απλά θα αφήσουν μόνη της την κυβέρνηση και θα την καταγγείλουν για υποχωρήσεις. Και η κυβέρνηση φυσικά μπορεί να καταγγείλει την αντιπολίτευση ότι θέτει το κομματικό συμφέρον πάνω από το εθνικό.
Η ίδια η κυβέρνηση και ιδιαίτερα ο ΥΠΕΞ Κοτζιάς πρέπει να εγκαταλείψουν άμεσα την κατασκευή μυθευμάτων ως προς τις δυνατότητες του ιδίου  και της χώρας και να προσγειωθούν στην πραγματικότητα , πριν προσγειωθούν ανώμαλα όταν οι διαπραγματεύσεις θα φθάσουν στο κρίσιμο. Προς το παρόν οι ενδείξεις προκαλούν ανησυχία, είτε γιατί η χώρα δεν έχει σχέδιο , είτε γιατί δεν υπάρχει εσωτερικό μέτωπο κοινών θέσεων.