Σε συνθήκες οικονομικής και γεωπολιτικής κρίσης και με δεδομένη την απόφαση των μεγάλων χωρών της ΕΕ , πρωτίστως της Γερμανίας να μην υπάρξει ένταξη νέων μελών την επόμενη πενταετία, η ανακοίνωση των ετήσιων εκθέσεων προόδου της Επιτροπής,  για τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων  περνούν σε δεύτερη μοίρα, αλλά και από μια απλή ανάγνωση, επιβεβαιώνεται  η κρίση λειτουργίας των θεσμών, της δημοκρατίας , αλλά και των διμερών προβλημάτων μεταξύ χωρών της περιοχής.

Οι εκθέσεις προόδου που συνέταξε ο απελθών Επίτροπος Στέφαν Φούλε που θεωρείται αποτυχημένος, για τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων και την Τουρκία, δεν δημιουργούν κανένα νέο πολιτικό δεδομένο. Αντίθετα, εγκλωβίζουν τις χώρες της περιοχής σε μια γραφειοκρατική σχέση με τις Βρυξέλλες με συνεχείς επαναλήψεις  ουσιαστικά των ίδιων κειμένων, αλλά το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στην βελγική πρωτεύουσα, που αντί να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού, τουλάχιστον όσον αφορά την λειτουργία της δημοκρατίας, διατυπώνει ένα μακροσκελές ευχολόγιο , που δεν έχει κανένα αντίκρισμα στα βαλκάνια.
Για παράδειγμα, η βουλή της Αλβανίας δεν λειτουργεί καθώς η αντιπολίτευση δεν παίρνει μέρος στις εργασίες της. Το ίδιο ισχύει για την ΠΓΔΜ. Αυταρχισμός και αντιδημοκρατικό κρεσέντο του Ερντογάν στην Τουρκία , δυσλειτουργία θεσμών στις άλλες χώρες. Όλες αυτές οι χώρες ζητούν ουσιαστικά να προχωρήσουν στην ΕΕ με πολιτικές αποφάσεις. Είναι γεγονός ότι τα θεσμικά κριτήρια που η ίδια η ΕΕ έχουν αμβλυνθεί γιατί και άλλες χώρες η δημοκρατία υποχωρεί και κανείς δεν θέτει ζήτημα. Κατά συνέπεια, το πρόβλημα εντοπίζεται σε μια πορεία παρακμής της ΕΕ που διαχειρίζεται τις σχέσεις της με τις υπό ένταξη χώρες με πολιτικά και όχι με θεσμικά κριτήρια, γι αυτό και το πρόβλημα μεγεθύνεται.
Ως προς την Τουρκία η Αθήνα και η Λευκωσία πρόλαβαν να εντάξουν στην  έκθεση τις τουρκικές προκλήσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ , ενώ έντονη είναι η κριτική που ασκείται στην Άγκυρα για  την έλλειψη ανεξαρτησίας στο δικαστικό σύστημα αλλά και για τις ελλείψεις στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Η Επιτροπή διαμηνύει στην Άγκυρα ότι οι «ενεργές και αξιόπιστες» διαπραγματεύσεις αποτελούν το κατάλληλο πλαίσιο για την πλήρη αξιοποίηση των σχέσεων ΕΕ- Τουρκίας και επισημαίνει πως η έναρξη διαπραγματεύσεων για τα κεφάλαια του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων απαιτεί ένα οδικό χάρτη μεταρρυθμίσεων.
Σε ό,τι αφορά τα ελληνικού ενδιαφέροντος θέματα, η Κομισιόν αναφέρει ότι η Τουρκία και η Ελλάδα προώθησαν αμοιβαίες συναντήσεις με τους δύο επικεφαλής διαπραγματευτές στην Άγκυρα και στην Αθήνα στο πλαίσιο των απευθείας διαπραγματεύσεων.
Η Επιτροπή παροτρύνει την Τουρκία να αποφύγει κάθε είδους απειλή ή δράση εναντίον ενός κράτους-μέλους, ή πηγή τριβών και ενεργειών που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ζημία στις καλές γειτονικές σχέσεις και την ειρηνική επίλυση διαφορών. Στα Συμπεράσματα επαναλαμβάνεται η εν λόγω παρότρυνση της Κομισιόν ενώ ζητείται και η αποφυγή «προκλητικής δράσης».
Η Ελλάδα και η Κύπρος έκαναν επίσημες καταγγελίες για επαναλαμβανόμενες και αυξημένες παραβιάσεις των χωρικών τους υδάτων και του εναερίου χώρου τους, περιλαμβανομένων και πτήσεων πάνω από ελληνικά νησιά. Αναφορά γίνεται και στην άρνηση της Τουρκίας να επαναλειτουργήσει η Θεολογική Σχολή της Χάλκης
 Όσον αφορά την Κύπρο, η Επιτροπή σημειώνει ότι η Τουρκία εξέδωσε δηλώσεις και προέβη σε ενέργειες αμφισβητώντας το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλεύεται τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη, προς όφελος όλων των Κυπρίων. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών-μελών περιλαμβάνουν τη συνομολόγηση διμερών συμφωνιών, την εξερεύνηση και εκμετάλλευση των φυσικών τους πόρων, στη βάση του κεκτημένου και του διεθνούς δικαίου, περιλαμβανομένης και της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας των κρατών-μελών επί των χωρικών τους υδάτων. 

ΠΓΔΜ

Για την ΠΓΔΜ η έκθεση συστήνει και πάλι την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, για έκτη συνεχόμενη χρονιά, ωστόσο υπογραμμίζει ότι  η χώρα αυτή εξακολουθεί να μην είναι επαρκής ως προς τα πολιτικά κριτήρια. Παράλληλα τονίζεται η ανάγκη ταχύτατης επίλυσης της εκκρεμότητας της ονομασίας. Εντούτοις, η Επιτροπή αναμένεται να καλέσει τις αρχές της χώρας να αναλάβουν «αποφασιστική δράση» για να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες ελλείψεις όσον αφορά τη δικαστική ανεξαρτησία και την ελευθερία της έκφρασης, έτσι ώστε η σύσταση προς έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων να γίνει διαρκής. Ανάλογες είναι και οι παρατηρήσεις  για την Αλβανία.
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι δεν υπάρχει πολιτικός ενθουσιασμός, ούτε στις Βρυξέλλες, ούτε στις υποψήφιες χώρες . Στις Βρυξέλλες γνωρίζουν ότι αν οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων  δεν αναπτυχθούν στοιχειωδώς θεσμικά και δημοκρατικά η εικόνα της ίδιας της ΕΕ θα δεχθεί μεγάλο πλήγμα και παράλληλα, θα επιδεινωθεί η κατάσταση στην ίδια την ΕΕ ,καθώς θα  καταστεί ακόμη πιο αδύναμη θεσμικά . Από την πλευρά τους οι χώρες της ΕΕ, παρά το γεγονός ότι θέλουν την ένταξη και την θεωρούν μονόδρομο, εν τούτοις, η κρίση στην ΕΕ, αλλά και η δική τους αδυναμία να λύσουν τα τεράστια προβλήματά τους, τις έχει οδηγήσει σε μια κατάσταση παραλυσίας.
Η Τουρκία αποτελεί ένα ξεχωριστό και μεγάλο κεφάλαιο για την ΕΕ. Οι τελευταίες εξελίξεις με τον ISIS και η διφορούμενη στάση της Άγκυρας προκαλούν πολλά ερωτηματικά. Επισημαίνεται ωστόσο, ότι η  πολιτική  του Ερντογάν στο εσωτερικό της Τουρκίας,  όχι μόνο δεν αντιστοιχεί με τα κριτήρια που θέτει η ΕΕ στα υπό ένταξη κράτη, αλλά βρίσκονται στην αντίθετη κατεύθυνση, γεγονός που δεν επισημαίνεται ιδιαίτερα , προφανώς λόγω της γεωπολιτικής χρησιμότητας της Άγκυρας.
Η απόφαση της ΕΕ, να μην γίνει νέα διεύρυνση τα επόμενα πέντε χρόνια, που μπορεί να γίνουν και δέκα, κανείς δεν ξέρει, επιδρά αρνητικά στην διάθεση των βαλκανικών χωρών .
Όλα αυτά προοιωνίζονται μια δύσκολη , όσο και  ρευστή  κατάσταση στα βαλκάνια που πιθανόν να προκαλέσουν και πολιτικές και διπλωματικές εντάσεις, τις οποίες η ΕΕ δεν φαίνεται σε θέση να ελέγξει, εκτός και αν, με τον τρόπο της, τις υποδαυλίζεi...