Σε ενα ακρως ειρωνικό άρθρο, η ηλεκτρονική έκδοση του Spiegel online, με τίτλο «Ένας χρόνος ελληνική διάσωση: Αυταρχικοί είναι πάντοτε οι άλλοι», επισημαίνει ότι τον τελευταίο χρόνο η Ελλάδα δεν ανέκαμψε στην ουσία από την κρίση κι ότι το πακέτο διάσωσης δεν βοήθησε την κατάσταση στη χώρα, ενώ ασκεί κριτική στη Γερμανία και στον ΥπΟικ. Wolfgang Schaeuble, λέγοντας ότι στην πραγματικότητα υποχρέωσαν την Ελλάδα να δεχτεί τα μέτρα, παρότι οι Έλληνες εξέφρασαν αντίθετη γνώμη στο περυσινό δημοψήφισμα.

Μεταξύ άλλων, το δημοσίευμα αναφέρει: Τι κάνουν αλήθεια οι Έλληνες; Πριν ένα χρόνο ο ΥπΟικ. της Γερμανίας πίεζε την ελληνική κυβέρνηση να δεχτεί ένα πακέτο διάσωσης, το οποίο ο ελληνικός λαός είχε απορρίψει. Απέφερε αυτό κάτι; Τίποτα. Γίνεται λόγος για πολιτικούς στο εξωτερικό που φέρονται αυταρχικά και που θέτουν εμπόδια στη δημοκρατία- ή για κάποιους που θα το έκαναν, εάν εκλέγονταν. Ευτυχώς, σ’ εμάς τα πράγματα είναι αλλιώς. Κατ’ αρχάς. Εκτός κι αυτό αφορά- για να σκεφτούμε…τους Έλληνες. Γιατί ο ΥπΟικ. μας, πριν από ένα χρόνο, ευρισκόμενος φυσικά σε ύψιστη ανάγκη, έβαλε εμπόδια στη δημοκρατία, συστήνοντας στην κυβέρνηση των Αθηνών να αποφασίσουν υπέρ ενός πακέτου εξυγίανσης, ενάντια στο οποίο είχε ταχθεί με δημοψήφισμα ποσοστό 60% των Ελλήνων. Η αιτιολόγηση ήταν ξεκάθαρη: διαφορετικά το ελληνικό κράτος δεν έχει λαμβάνει κανένα δάνειο από μας. Κάτι που βεβαίως δεν συνιστούσε σε καμία περίπτωση εκβιασμό. Χρήματα από μας και δημοκρατία;

Ας μην υπερβάλουμε. Απλώς οι Έλληνες τότε δεν ήθελαν να καταλάβουν το καλό τους: οπότε, ας περικόψουμε κι άλλο τις δαπάνες κι ας αυξήσουμε τους φόρους κι ας ξεπουλήσουμε την κρατική περιουσία, γιατί τότε θα γίνουν όλα καλύτερα. Εξ’ ου κι ο Γερμανός ΥπΟικ. χρειάστηκε να “σπρώξει” λίγο την κατάσταση και να συμβάλει στην ελαφρά στροφή από την έκβαση του δημοψηφίσματος. Αλλά άξιζε τον κόπο. Κι ας μην διακρίνεται ιδιαίτερα η θετική αλλαγή. Στοιχεία από τον χώρο των επιχειρήσεων καταδεικνύουν ελαφρά ύφεση στη βιομηχανία. Τέλεια! Το ΑΕΠ του 2016 θα μειωθεί κατά μία ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με το 2015. Δημιουργούνται κάποιες θέσεις εργασίας, αλλά η ανεργία συνεχίζει να παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Τουλάχιστον, ο τουρισμός “τα πάει καλά”, αλλά αυτό μάλλον συνδέεται περισσότερο με τα κρούσματα τρομοκρατίας στις γειτονικές χώρες παρά με τις υπαγορεύσεις Schaeuble. Βεβαίως, ούτε τα παραπάνω σημαίνουν ότι ο ΥπΟικ. μας έκανε κάτι κακό. Οι Έλληνες είναι γνωστό ότι σπάνια κρατούν τις υποσχέσεις τους. Να όμως που κι αυτό δεν ισχύει, ειδικά αν εξετάσει κανείς την checklist του ελέγχου των δανειστών, βάσει της οποίας η ελληνική κυβέρνηση, μεταξύ άλλων: 

αυστηροποίησε τα σχέδια του προϋπολογισμού, αποφάσισε αυτόματες περικοπές, αύξησε τον ΦΠΑ, κατάργησε ειδικές εισφορές για συνταξιούχους, κατάργησε κίνητρα για πρόωρη συνταξιοδότηση, αύξησε το φόρο εισοδήματος, δημιούργησε υπηρεσία πάταξης της φοροδιαφυγής και αποφάσισε μία “αρκετά εκτεταμένη” συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση. Α, ναι!, και αύξησε εκ νέου τον ΦΠΑ (…) Κατά βάση η κυβέρνηση έκανε, παρά τη θέλησή της και σχετικά θαρραλέα όλα όσα ο λαός αρχικά δεν ήθελε. Όμως ούτε η ανεργία ούτε η δυσπραγία έφυγαν. Ο λόγος πρέπει άρα να είναι άλλος. Πολλά συνηγορούν υπέρ του ότι οι υψηλοί φόροι και οι περικοπές συμβάλλουν στο να μην έρχεται η ανάπτυξη. Και βεβαίως κανείς δε θέλει να επενδύσει σε μια χώρα όπου, ελλείψει αγοραστικής ισχύος, δεν υπάρχει τίποτα να αγοράσει κανείς. Χρήματα υπάρχουν μόνο στον τουρισμό, επειδή έρχονται απ’ το εξωτερικό. Και μόνον έτσι κινείται η ελληνική οικονομία. Ίσως σε τελική ανάλυση ο ελληνικός λαός δεν είχε και τόσο άδικο, όταν μετά το όγδοο πακέτο λιτότητας από το 2010 και παρά τη συνεχιζόμενη κρίση εξέφρασε τις αμφιβολίες του σχετικά με το κατά πόσο έχει νόημα να συναφθεί ένατο πακέτο και να γίνουν κι άλλες περικοπές. Όπως επίσης δε βοηθάει παρά ελάχιστα και η κυνική άποψη γερμανικής προέλευσης ότι, όποιος παρέχει το δάνειο, μπορεί και να παίρνει τις αποφάσεις. Δεν δίνεται έτσι λευκή επιταγή για την εφαρμογή μιας κάποιας πολιτικής ενάντια στη βούληση των πολιτών που τελικά δε βοηθά κανέναν. Πόσο μάλλον όταν μεγάλο μέρος των δανείων κατέληξαν τελικά στις δικές μας τράπεζες παρά στους Έλληνες.

 Η ελληνική οικονομία θα μπορέσει να ανακάμψει όταν υποχωρήσει ο ζήλος για περικοπές. Όμως μπορεί τότε να είναι πλέον αργά και δύσκολο να αποτραπεί η μεγάλη ζημία. Ας μιλήσουμε προσεκτικά: βλέποντας τα πράγματα ένα χρόνο μετά, η κατάσταση δεν υπήρξε ιδανική. Ούτε για τους Έλληνες αλλά ούτε και για την ικανότητα της πειθούς μας. Θα ήμασταν λίγο περισσότερο αξιόπιστοι ως μαχητές υπέρ της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της ευημερίας, εάν δεν αγνοούσαμε τις δημοκρατικές αποφάσεις άλλων κρατών έτσι απλά (ή εάν τουλάχιστον διαμαρτυρόμασταν λιγάκι, όποτε ο ΥπΟικ. μας έκανε κάτι τέτοιο), μόνο και μόνο επειδή εξαρτώνται από τα χρήματά μας. Κι ακόμη περισσότερο εάν δεν υιοθετούσαμε ως κανόνα και μέτρο κακές και οικονομικά αμφισβητήσιμες συνταγές υποτιθέμενης ανάπτυξης μέσω του σφιξίματος του ζωναριού. Μια σχετικά μαύρη στιγμή για την Ευρώπη.