του Σωτήρη Σιδέρη

Με μια πρωτοφανή  επικοινωνιακή επίθεση, το  οικονομικό και πολιτικό κατεστημένο της Ευρώπης προκάλεσε μια τεχνητή συζήτηση με μια δήθεν σκληρή γραμμή  που απαιτούσε την άμεση έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ . Ταυτόχρονα,  αποσιώπησε πλήρως τα αίτια της κρίσης που διαλύουν την Ένωση με στόχο να επιβάλλει την δική του άποψη και λογική. Έτσι, στη σύνοδο κορυφής 28-29 Ιουνίου, η Ευρώπη αντί να κάνει μια λυτρωτική και αναγεννητική συζήτηση, σιώπησε ένοχα, οξύνοντας τα προβλήματά της. 

Θορυβώδεις δηλώσεις και επιθέσεις κατά του Φάρατζ, του Μπόρις Τζόνσον ή  και του Κάμερον δεν πρόκειται να κρύψουν το πρόβλημα. Η Μέρκελ,  αφού πρώτα ζήτησε από όλους να απαιτήσουν από το Λονδίνο την άμεση έναρξη διαπραγματεύσεων για την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ , στη συνέχεια η ίδια δήλωσε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα , η έξοδος μπορεί να γίνει  και αργότερα . Και έτσι, αφού παίχθηκε μια πρωτοφανής θεατρική παράσταση, ΕΕ και Βρετανία έκλεισαν ραντεβού για τον Σεπτέμβριο στην Μπρατισλάβα για να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις . 

Έτσι , στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ δεν  έγινε καμία συζήτηση για το τι συμβαίνει στην Ευρώπη. Κανείς δεν έκανε καμία δήλωση, ούτε εξέφρασε προβληματισμό γιατί η ακροδεξιά καλπάζει , πλην του Τσίπρα ίσως,  γιατί ο ευρωσκεπτικισμός γίνεται το κυρίαρχο κίνημα. Και  φυσικά , όταν ένα κίνημα αρχίζει να  γίνεται κυρίαρχο επιβάλλει και την πολιτική του με την πάροδο του χρόνου και αφού την επιβάλλει, η ΕΕ θα αποσυντίθεται εν μέσω κραυγών , ρηχών δηλώσεων πόνου και θλίψης για την Αγγλία που χάνεται , κατά  τη γνώμη τους φυσικά. 

Όμως η Βρετανία προφανώς βρίσκεται σε κρίση. Έχει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της ενότητάς της με την Σκωτία την Ουαλία , την Ιρλανδία. Όμως , όπως και να  έχει το πράγμα, ακόμη και έτσι, τον Σεπτέμβριο η Αγγλία θα είναι έτοιμη να διαπραγματευθεί και μάλιστα από θέση ισχύος. Είναι μια μεγάλη χώρα με ανεπτυγμένη οικονομία, με δεσμούς με  όλο τον πλανήτη , φυσικά και με την ΕΕ και όχι μόνο δεν πρόκειται να χαθεί, αντίθετα, θα βρει σύντομα τον βηματισμό της στηριζόμενη στρατηγικά από τις ΗΠΑ. Η εικόνα μετάνοιας που μετέδιδαν επί ημέρες τα συστημικά ΜΜΕ της Ευρώπης θα καταρρεύσει σε λίγες ημέρες . Η κατάσταση θα ομαλοποιηθεί και η ΕΕ θα πρέπει να συζητήσει.

Με απλά λόγια, μόλις ο κουρνιαχτός καθίσει η ΕΕ θα βρεθεί αντιμέτωπη με μεγαλύτερη ένταση με την δική της κρίση. Όσο και αν θέλει το Βερολίνο να αποφύγει την συζήτηση για την κρίση καθώς το ίδιο φέρει τεράστιες ευθύνες, δεν θα  μπορέσει. 

Αυτό γιατί η ΕΕ έχει την μεγάλη κρίση μπροστά της και όχι πίσω της. Γιατί αυτές τις ημέρες η Βρετανία είναι ένα βολικό άλλοθι για να κρύψει την δική της κρίση. Πριν ήταν η Ελλάδα. Δεν υπάρχουν άλλα άλλοθι. Η Γερμανία και το διευθυντήριο των Βρυξελλών θα βρεθούν άμεσα πρόσωπο με πρόσωπο με το πραγματικό πρόβλημα. Ότι η ΕΕ, η γερμανική ΕΕ, είναι αποκρουστική, είναι διεφθαρμένη, είναι αντικοινωνική , στοιχεία που συνθέτουν την πραγματική κρίση. 

Η κρίση και η βουλιμία

Δεν ήταν η ευημερία, ούτε το κοινωνικό κράτος που έφταιξε για την κρίση και βάλθηκαν να καταστρέψουν. Ήταν η βουλιμία των πολυεθνικών και των τραπεζών, ήταν τα λόμπι και οι μεγάλες επιχειρήσεις που όλοι τους  και ο καθένας για λογαριασμό του ήθελαν και από ένα κομμάτι κερδοφόρου κράτους. Πίεσαν για την ευέλικτη εργασία το πέτυχαν, πίεσαν για  λιτότητα την πέτυχαν, πίεσαν για ιδιωτικοποιήσεις κερδοφόρων τομέων του κράτους το πέτυχαν  και μετά άρχισε η κρίση. Νομοθέτησαν την φτώχεια, νομοθέτησαν να πλουτίζουν οι επιχειρηματίες και να χρεοκοπούν οι επιχειρήσεις , νομοθέτησαν για το νερό το ρεύμα, αλλά πραγματική πολιτική δεν είχαν ποτέ. Τα σχέδια δεν ήταν πολιτικά ήταν σχέδια των μεγάλων επιχειρήσεων , ήταν σχέδια για να βγαίνουν  οι αριθμοί και όχι οι κοινωνίες. 

Μετά ήρθε  η κρίση στην Ελλάδα την οποία τσάκισαν κυριολεκτικά για να επιβεβαιώσουν την στρατηγική των αριθμών. Και το πέτυχαν. Όμως όταν ήρθε η προσφυγική κρίση, όλα άλλαξαν. Πολιτικοί ηγέτες αφού πρώτα τροφοδότησαν τα ένστικτα με το φόβο του ξένου, του κατεστραμμένου πρόσφυγα και μετανάστη, έδωσαν μεγάλη ώθηση στον ευρωσκεπτικισμό και την ακροδεξιά. Όλα μαζί συνέτειναν στο Brexit και τώρα προσποιούνται ότι δεν ξέρουν τίποτα για το φόνο. 

Μέσα στο γενικό χαμό, η Γερμανία οργανώνει την άμυνά της εξαπολύοντας επίθεση κατά των θεσμών και της δημοκρατίας. Ξεδιάντροπα δηλώνει ότι η ίδια θα είναι το κέντρο των αποφάσεων. Προκαλεί όμως την ιστορική μνήμη και αντισυσπειρώσεις που θα μεγαλώσουν. Δηλαδή, η Ευρώπη αντί για πορεία  προς την ένωση ακολουθεί πορεία προς την διαίρεση, είναι θέμα χρόνου η διαίρεση να φέρει και εντάσεις. 

Η εικόνα που προσπάθησαν να δώσουν στο ευρωπαικό κοινοβούλιο και τη σύνοδο κορυφής, ότι από τη πλευρά είναι ενωμένοι οι 27 έναντι ενός, της Αγγλίας είναι μια κάλπικη εικόνα που ήδη καταρρέει. Μέσα σε λίγες ημέρες έγιναν τόσες πολλές συσκέψεις  και μαζώξεις ηγετών που δεν χρειάζεται να έχει κάποιος υψηλό δείκτη νοημοσύνης για να καταλάβει ότι η καταιγίδα έρχεται. 

Η χλεύη της ιστορίας

Εμφανίστηκε και ο Ολάντ επιδιώκοντας λέει να ενώσει τις χώρες του ευρωπαικού νότου, φυσικά για να ηγηθεί η Γαλλία, ένα παλιό σχέδιο δηλαδή που προέβλεπε την μεσογειακή ένωση σε περίπτωση κατάρρευσης της ΕΕ, ώστε η Γαλλία να γίνει η περιφερειακή ηγέτιδα δύναμη. 

Τη μια ημέρα ο Ολάντ σύρεται από την Μέρκελ, την άλλη προσπαθεί να απαγκιστρωθεί, την τρίτη πείθεται από τον Ομπάμα, την επομένη ζητάει λιτότητα και επιτίθεται στους Γάλους εργαζόμενους και την μεθεπομένη ο Ολάντ καλεί σοσιαλιστές για να συζητήσουν το μέλλον της Ευρώπης και των κομμάτων τους. Παρωδία…

Ο Τσίπρας προσπάθησε άλλη μια φορά να μιλήσει για τις προοδευτικές δυνάμεις  κόντρα στις συντηρητικές για μια δημοκρατική Ευρώπη κόντρα στην ακροδεξιά κλπ κλπ. 

Είναι όμως λυπηρό το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση με πλήθος καθηγητών πανεπιστημίου, με πλήθος «ειδικών» για όλα τα θέματα , με τον Τσίπρα νέο και με λαική αποδοχή, να μην έχει παρουσιάσει ούτε μια ιδέα, ούτε μια πρόταση, ούτε μια πρωτοβουλία, για το πώς στο διάβολο θα γίνει ένα μέτωπο των νότιων χωρών της Ευρώπης, ένα μέτωπο προοδευτικών χωρών, ένα μέτωπο στην ακροδεξιά. Είναι θέμα χρόνου, ο Τσίπρας, εξαντλημένος από τις εφήμερες ατάκες του να ενσωματωθεί πλήρως πολιτικά (το θέμα δεν είναι η οργανωτική ενσωμάτωση αλλά η πολιτική) στους ευρωσοσιαλιστές, σε αυτούς δηλαδή που σε συνεργασία με την δεξιά χρεοκόπησαν την Ευρώπη συμπεριλαμβανόμενων των εγχώριων του ΠΑΣΟΚ. 

Αν η σοσιαλδημοκρατία ήθελε και μπορούσε να αναχαιτίσει την ακροδεξιά θα το είχε κάνει , δεν χρειάζονταν να περιμένει την άνοδο στην εξουσία του  Αλέξη Τσίπρα. Αντίθετα, με την στάση τους συνέβαλλαν σε αυτή την κρίση που τώρα αντιμετωπίζουν  και οι ίδιοι και γίνονται και θύματά της. 

Το ίδιο θα συμβεί και με τον Τσίπρα και με τον ΣΥΡΙΖΑ. Αν δεν μπει ένα φρένο στον κατήφορο, θα γίνουν  και οι ίδιοι θύματα των επιλογών τους. Κυρίως όμως ο Τσίπρας  και ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι ασυγχώρητοι, γιατί όλο αυτό το διάστημα δεν παρουσίασαν ούτε μία πρόταση , ούτε μια ιδέα ικανή να κινητοποιήσει κόσμο. 

Δηλαδή οι συνθήκες που διέπουν την λειτουργία  της ΕΕ θα μείνουν ως έχουν ή πρέπει να αλλάξουν?. Πρέπει να οριστεί άμεσα μια διακυβερνητική για να μελετήσει την κρίση θεσμών στην ΕΕ και να δώσει λύσεις ή όχι?. Πρέπει να επανιδρύσουμε ή να βελτιώσουμε το Ευρωπαικό Κοινοβούλιο ή όχι. Να δώσουμε περισσότερη ισχύ στο Ευρωπαικό Δικαστήριο ή να το διαλύσουμε.  Αν ένα αριστερό κόμμα δεν μπορεί να παρουσιάσει μια καλή ιδέα σε περίοδο κρίσης πότε θα την παρουσιάσει? 

Δεν χρειάζεται καμία ρήξη και καμία αλλαγή συσχετισμών , ώστε μια ιδέα ή μια πρόταση να ταρακουνήσει το κατεστημένο. Τόλμη και σχέδιο χρειάζεται…

Έτσι, τη μια περιμένει τον Ολάντ να πει κάτι, την άλλη τον Ρέντσι (αν είναι δυνατό), την τρίτη τους Podemos που απέτυχαν την επομένη άγνωστο ποιόν. Η μοναδική αριστερή δύναμη  στην Ευρώπη που εκλέχθηκε από τον λαό με σαφείς εντολές είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και ακολούθησε η Πορτογαλία. Η δυναμική χάνεται, το όραμα ξεθωριάζει και είναι ζήτημα χρόνου, ο ΣΥΡΙΖΑ να βρεθεί στα αζήτητα της ιστορίας αν δεν αλλάξει στάση. Φυσικά μπορεί να μακροημερεύσει και να μείνει στην εξουσία για κάποια χρόνια. Όντως μπορεί. Θα κυβερνήσει παρέα με την διαφθορά, με την δεξιά διαφόρων αποχρώσεων και με τις ενοχές να τον συνοδεύουν μέχρι το τέλος της ιστορίας……