Ο απολογισμός είναι αρνητικός. Η κυβέρνηση έκανε τις αναγκαίες θυσίες, υπέγραψε το τρίτο μνημόνιο, έχει έτοιμο έναν μηχανισμό αυτόματης αναπροσαρμογής αν υπάρξουν αποκλίσεις με μειώσεις μισθών και συντάξεων, ψήφισε το ασφαλιστικό, τις ιδιωτικοποιήσεις, έκλεισε την αξιολόγηση, αλλά ρύθμιση χρέους δεν πήρε.
Οι αποφάσεις του Eurogroup προκάλεσαν οργή σε ορισμένα κυβερνητικά στελέχη, άλλοι υπουργοί απλώς έχουν αποδεχθεί την πραγματικότητα και έχουν προσαρμοστεί, αλλά το κλίμα είναι αρνητικό. Δεν πρόκειται φυσικά η κυβέρνηση να παραδοθεί , επιτίθεται στη ΝΔ, αλλά το πρόβλημά της δεν είναι η ΝΔ, αλλά η σχέση της με την κοινωνία. Και αυτή η σχέση έχει τραυματιστεί σοβαρά.
Ο πρωθυπουργός και όλος ο κυβερνητικός μηχανισμός είχαν επενδύσει στην ρύθμιση του χρέους, έστω σε μια κατ αρχήν συμφωνία ώστε να ανακτήσει το χαμένο έδαφος αξιοπιστίας και να θέσει τις προυποθέσεις για ένα νέο πολιτικό γύρο. Η άρνηση του Σόιμπλε και το παιχνίδι με το ΔΝΤ, οδήγησαν σε μια ακόμη ήττα την Ελλάδα και μια ακόμη κυβέρνηση στα όρια της αντοχής της. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών έκανε παιχνίδι με το βλέμμα στραμμένο στις εκλογές του 2017 και επέβαλλε τις θέσεις του. Απόλυτη κυριαρχία και έναντι του ΔΝΤ και πλήρης ανεξαρτησία από τις ΗΠΑ. Στην Ευρώπη, κουμάντο κάνει το Βερολίνο, όσο και αν αυτό είναι σφαίρα στην καρδιά της ενωμένης και δημοκρατικής Ευρώπης.
Το παιχνίδι δεν χάθηκε οριστικά μπορεί να ισχυριστεί κάποιος, γιατί το πρόγραμμα θα πετύχει και το 2018 θα ρυθμιστεί το χρέος. Είναι αυταπάτη. Γιατί πρώτον, είναι αμφίβολο ότι η Ελλάδα μπορεί να έχει πλεόνασμα 3,5% και γιατί, δεύτερον είναι πλέον φανερό ότι κάθε φορά θα εφευρίσκονται νέα προβλήματα και κενά σε μια οικονομία που απλά φυτοζωεί για να επιβάλλουν νέα μέτρα και να ακυρώνουν τις δικές τους δεσμεύσεις.
Η κυβέρνηση θα βρεθεί σε δύσκολα διλήμματα το Φθινόπωρο. Γιατί από το Βερολίνο και το ΔΝΤ, μαζί με τους συμμάχους τους θα εξαπολύσουν νέα επίθεση κατά της κοινωνίας απαιτώντας νέες ρυθμίσεις στα εργασιακά που θα γονατίσουν κυριολεκτικά τον ΣΥΡΙΖΑ, πολιτικά και ιδεολογικά. Θα τον χτυπήσουν εκεί που πονάει στην στήριξη των εργαζομένων, στις μαζικές απολύσεις στην επέλαση κατά των αδύναμων και φυσικά υπέρ του κεφαλαίου. Υπό αυτό το πρίσμα είναι αμφίβολο, αν ο κ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχουν αντοχές για μια ακόμη υποχώρηση. Επομένως, θα πρέπει να πάρουν τις αποφάσεις τους.
Η ΝΔ και η υπόλοιπη αντιπολίτευση απλά δεν υπάρχουν ως δυνάμεις αναδιοργάνωσης της ελληνικής κοινωνίας και του πολιτικού συστήματος. Ούτε πρόκειται να αποκτήσουν συνείδηση των ευθυνών τους έναντι της χώρας, γιατί αν είχαν τέτοιες ευαισθησίες θα είχαν φανεί από το 2010. Η ΝΔ θα διχάσει την κοινωνία συνειδητά επιδιώκοντας την επάνοδό της στην εξουσία, το μόνο που την ενδιαφέρει.
Όμως αυτά δεν σημαίνουν ότι ο κ. Τσίπρας δεν έχει τις δικές του ευθύνες. Χαιδεύοντας κάθε καρυδιάς καρύδι και συγκροτώντας ένα υπουργικό συμβούλιο που δεν έχει να παρουσιάσει ούτε μια σοβαρή πρόταση ή ιδέα για τη χώρα, ούτε μια καινοτομία , η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ –ΑΝΕΛ θα επιχειρήσει να εξισορροπήσει την κατάσταση με τα γνωστά νομοσχέδια για την ανάπτυξη , το κράτος και κάθε λίγες ημέρες θα κραδαίνει την απειλή του εκλογικού νόμου.
Μόνο που όλα αυτά δεν αποτελούν διέξοδο . Γιατί είναι ώριμα θέματα προς συζήτηση που έπρεπε να είχαν αντιμετωπιστεί εδώ και χρόνια. Ο λαός θεωρεί αυτονόητο καθήκον της κυβέρνησης να εκσυγχρονίσει το σύνταγμα , τον εκλογικό νόμο και πολλά ακόμη. Όμως , επειδή η χώρα βρίσκεται σε ομηρεία και επιτροπεία, είναι αμφίβολο αν θα μπορέσει να κάνει σοβαρές και ουσιαστικές αλλαγές.
Αλλά ο κ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αποφασίσουν, τελεσίδικα πλέον. Ή θα δώσουν μια μεγάλη μάχη για τη χώρα, ακόμη και αν αυτό στοιχίσει την πτώση της κυβέρνησης, αλλά με δόξα και τιμή, ή θα συνεχίσουν να υποκύπτουν σε εκβιασμούς οδηγώντας σε ταπείνωση και τους ίδιους και την αριστερά, αλλά και κάθε δημοκράτη πολίτη που επί χρόνια προσπαθεί, αντιστέκεται και αρνείται να παραδοθεί.