του  Σπύρου Σουρμελίδη

Κι όμως κόντρα στις προβλέψεις ελλήνων και διαφόρων ευρωπαίων αναλυτών,  το θέμα ΧΡΕΟΣ, θα ακολουθήσει διαφορετικούς δρόμους απ αυτούς που δημιουργούν οι υποστηρικτές της λιτότητας.

Το χρέος των κρατών είναι αυτή την ώρα ένα από τα δύο –τρία τεράστια ζητήματα για την οικονομία κυρίως δε, για την οικονομία των δυτικών κρατών.
Ο ΟΗΕ ενέκρινε την πρόταση για την προστασία  των υπερχρεωμένων χωρών. Η πρόταση ήταν της Αργεντινής, η οποία βρήκε συμμάχους 77 ακόμα χώρες από τις λεγόμενες αδέσμευτες και ήρθε να προστεθεί η στήριξη της Κίνας. Η συμμαχία Αργεντινής - Κίνας και των 77 ακόμα χωρών, σε ότι αφορά το χρέος των κρατών, αλλάζει πλέον παγκοσμίως τις ισορροπίες και είναι μια πρώτη ισχυρή απάντηση στα γεράκια και στους κερδοσκόπους. 

Η ελληνική κυβέρνηση όμως προτίμησε να  μη βγάλει άχνα προκειμένου να μην δυσαρεστήσει την Γερμανία.

Η Αργεντινή -για την οποία οι Σαμαράς και Βενιζέλος δεν θέλουν να ακούνε- είχε  θέσει στον ΟΗΕ θέμα επανεξέτασης συνολικά των κανόνων αξιολόγησης των κρατών, του χρέους των κρατών και της αναδιάρθρωσης. Είχε την υποστήριξη 77 κρατών στο πλαίσιο του ΟΗΕ και ζήτησε επισήμως την συμπαράσταση της Ελλάδας , της Ιταλίας και του Βελγίου, ευρωπαϊκών χωρών με μεγάλο χρέος. Η ελληνική κυβέρνηση και σ αυτή την περίπτωση –ειδικά σ αυτήν- απέφυγε  να πάρει θέση. Αντιθέτως η Κύπρος, η Πορτογαλία ακόμα και η Ολλανδία τήρησαν ουδέτερη στάση (απείχαν από την ψηφοφορία) ώστε να  περάσει η πρόταση κατά πλειοψηφία. Τελικά και η Ελλάδα απείχε από την ψηφοφορία, με απόφαση της τελευταίας στιγμής. Κι όμως είχε κάθε λόγο να στηρίξει την πρόταση της Αργεντινής για την προστασία των υπερχρεωμένων χωρών.  Η ΕΕ εμφανίστηκε διχασμένη και σ αυτή την περίπτωση, αφού Γερμανία, Φιλανδία, Τσεχία και Ηνωμένο Βασίλειο ψήφισαν κατά της πρότασης.

Δυστυχώς το ελληνικό Μνημόνιο απαγορεύει στην Ελλάδα να δανειστεί από χώρες εκτός ευρωζώνης, εκτός δηλαδή του ασφυκτικού κλοιού που της έχει επιβληθεί. Αντιθέτως μόλις προχθές η Αργεντινή υπόγραψε μια τεράστια συμφωνία με την Κίνα όχι μόνο για οικονομική συνεργασία αλλά και για κάλυψη ενός μέρους του χρέους της από τους κινέζους. Οι Σαμαράς και Βενιζέλος οφείλουν να αναζητήσουν τρόπους να σπάσουμε τα δεσμά τώρα που το παιχνίδια αλλάζει.  Το δήθεν βιώσιμο ελληνικό χρέος συνεχίζει να κατατρώει τα σωθικά της ελληνικής  οικονομίας και της Ελλάδας συνολικά. Η κυβέρνηση Σαμαρά συνεχίζει να  υποστηρίζει ότι φτάνει η ώρα να διαπραγματευθεί ξανά για το χρέος δηλαδή την αναδιάρθρωση του. Το ερώτημα όμως είναι «πως το κάνει;» και αν για μία ακόμα φορά η Ελλάδα αντιμετωπίζεται ως ειδική περίπτωση που απαιτεί ειδική αντιμετώπιση. ΚΙ αυτό την ώρα που ανοίγει (αργά μεν αλλά σταθερά) μια μεγάλη συζήτηση για την  συνολική αντιμετώπιση του χρέους στην ΕΕ.

Υπάρχει και μία ακόμα ένδειξη για τα περίεργα παίγνια που παίζονται σε βάρος της Ελλάδας, γύρω από το χρέος των κρατών.

Μάθαμε ξαφνικά ότι πρόκειται να γίνει μια περίεργη σύσκεψη στην Ουάσιγκτον με το ΔΝΤ, τους επικεφαλείς του eurogroup, την Γερμανία και την Γαλλία, για το ελληνικό χρέος.  Θα ήταν μια περίεργη σύσκεψη, με άγνωστο καθεστώς για την παρουσία της Ελλάδας (αν δηλαδή θα ήταν απλώς παρατηρητής ή αν θα είχε λόγο). Συγχρόνως θα καθιστούσε και πάλι την Ελλάδα ως ειδική περίπτωση (special case) βγάζοντας την από το κοπάδι την ώρα που το θέμα «χρέος»  είναι ψηλά στην ατζέντα του ΔΝΤ και της παγκόσμιας οικονομίας.

Το ίδιο ξαφνικά μάθαμε (το διέψευσε ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ) ότι μια τέτοια συνάντηση δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί.

Η ιστορία είναι ενδιαφέρουσα και θα έχει συνέχεια.

Η πρόταση της Αργεντινής

Η πρόταση της Αργεντινής είχε φτάσει επισήμως με επιστολή του υπουργού Εξωτερικών Έκτωρ Τίμερμαν (Héctor Timerman) προς τον έλληνα υπουργό Εξωτερικών  Ευάγγελο Βενιζέλο,  έχει δε κοινοποιηθεί και  στον αρμόδιο υπουργό Γκίκα Χαρδούβελη.
Ζητούσε στήριξη στην όλη προσπάθεια. Πρότεινε την διαμόρφωση ενός νέου παγκόσμιου μηχανισμού στη βάση νέων αρχών, ο οποίος θα εξετάζει το χρέος των χωρών και θα προτείνει την αναδιάρθρωση  χρέους.
Η πρόταση της κυβέρνησης της Αργεντινής έδινε μια μεγάλη ευκαιρία στην Αθήνα να θέσει και τις δικές της αγωνίες, τα δικά της προβλήματα και να προσπαθήσει να πετύχει την μείωση του δυσβάστακτου χρέους, το οποίο έχει διαμορφωθεί με όρους τοκογλυφίας.
Ο ΟΗΕ έχει ξεκινήσει εδώ και μερικά χρόνια την συζήτηση για την παγκόσμια ανάπτυξη τον 21ο Αιώνα και στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα έχει κάθε δυνατότητα και κάθε δικαίωμα να μιλήσει για ένα τέτοιο ζήτημα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα υπάρχει κατάληξη την επαύριον.

Τι εμπόδισε και εμποδίζει τους Σαμαρά και Βενιζέλο  να απαντήσουν θετικά στην πρόταση της Αργεντινής;

1. Οι δεσμεύσεις που έχουν από το Μνημόνιο και η πολιτική που ακολουθεί έως σήμερα η κυβέρνηση.
2. Το γεγονός ότι η Αργεντινή παραπέμπει στον …ΣΥΡΙΖΑ και στον Αλέξη Τσίπρα. Είναι ο αρχηγός  της αξιωματικής αντιπολίτευσης που έχει πει ότι πρέπει να ακολουθήσει και η Ελλάδα το παράδειγμα αντίστασης της Αργεντινής.

Η κυβέρνηση της Κριστίνας Κίρσνερ θέτει στην παγκόσμια κοινότητα ένα θέμα που καίει τους πάντες και που συνεχώς βρίσκουν τα κράτη μπροστά τους. Το υπερβολικό χρέος το οποίο διαμορφώνεται  με τους κανόνες κερδοσκοπικών και αρπακτικών οργανισμών. Ακόμα και η αξιοπιστία των Οίκων Αξιολόγησης αμφισβητείται, ενώ η ΕΕ αναζητά τρόπους δικής της αξιολόγησης.

Η κυβέρνηση οφείλει να δώσει εξηγήσεις  γιατί αρνήθηκε να στηρίξει την πρόταση της Αργεντινής ως ενισχυτική της προσπάθειας της για την αναδιάρθρωση του χρέους.