του Ακη Καλογερά

Ένας από τους λόγους που ο Ερντογάν ενδιαφέρεται για το Αζερμπαϊτζάν, είναι οι στενοί δεσμοί χρήματος. Μετά το Ιράν, το Αζερμπαϊτζάν είναι η χώρα που χρησιμοποίησε η οικογένεια Ερντογάν και ειδικότερα ο γαμπρός του Μπεράτ Αλμπαϊράκ για την διακίνηση χρήματος και για τις πολύπλοκες δουλειές τους αξίας πολλών δισεκατομμυρίων. Ο Ρέζα Ζαράμπ, λαθρέμπορος χρυσού που ενέπλεξε τον Ταγίπ Ερντογάν και τον γαμπρό του Μπεράτ Αλμπαϊράκ στο σχέδιο σπασίματος των αμερικανικών κυρώσεων στο Ιράν, είναι πρωταγωνιστής και σ αυτή την φάμπρικα ξεπλύματος χρήματος. 

Εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια που προέρχονται από το Αζερμπαϊτζάν μέσα από μηχανισμούς ξεπλύματος χρήματος έχουν φτάσει σε τουρκικά χέρια. Πρόκειται για ένα μηχανισμό που είχε ως σκοπό να αγοράζει επιρροή, να πληρώνει λομπίστες, απολογητές – υποστηρικτές των πολιτικών του Αζερμπαϊτζάν και Ευρωπαίους πολιτικούς και να ξεπλένει μετρητά. Σ αυτή την «δουλειά» φαίνεται ότι είναι εμπλεκόμενες γερμανικές, ισπανικές, ιταλικές και άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες. 

Η επιχείρηση αξίας 2.9 δισεκατομμυρίων δολαρίων έλαβε χώρα μεταξύ του 2012 και του 2014, που σημαίνει ότι εκείνο το διάστημα κάθε μέρα έβγαιναν με αυτό τον τρόπο από τη χώρα 3 εκατ. δολάρια. Η προέλευση των χρημάτων δεν είναι πάντα ξεκάθαρη, αλλά προέρχεται από εταιρείες που συνδέονται με τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν,  Ιλχάμ Αλίγιεφ , υπουργεία και τη Διεθνή Τράπεζα του Αζερμπαϊτζάν (τη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, η οποία πρόσφατα υπέβαλε αίτημα να υπαχθεί σε καθεστώς προστασίας λόγω χρεωκοπίας). Τα μετρητά μεταφέρθηκαν σε τέσσερις βρετανικές παράκτιες (off-shore) εταιρείες. Από εκεί, ξοδεύονταν σε διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένων και της Γερμανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας, της Τουρκίας, του Ιράν και του Καζακστάν. Κάποια από αυτά τα χρήματα έφτασαν στην  καρδιά των ευρωπαϊκών θεσμών.  Συγκεκριμένα, φέρεται να έλαβαν ποσά τρία πρώην μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (PACE): ένας Γερμανός και ένας Σλοβένος βουλευτής, οι οποίοι ασκούσαν πιέσεις για να χαρακτηριστούν οι εκλογές στο Αζερμπαϊτζάν «δίκαιες», καθώς και ένας Ιταλός πολιτικός που έχει κατηγορηθεί για χρηματισμό εξαιτίας των στοιχείων πληρωμών που περιλαμβάνονταν στη διαρροή. Μία από τις εταιρείες του δικτύου Ζαράμπ εμφανίζεται να λαμβάνει χρήματα από το «Αζέρικο Πλυντήριο»  πριν ανακοινωθούν οι κυρώσεις Τράμπ κατά του Ιράν  που θα έκλειναν το «παράθυρο

Το κόλπο αποκαλύφθηκε το 2014 στην …Δανία. Η Danske, η μεγαλύτερη τράπεζα της Δανίας, χειριζόταν τις πληρωμές  μέσω ενός μικρού υποκαταστήματός της στην Εσθονία. Δεν παρατήρησε τίποτε παράτυπο. Οι διοργανωτές του σχεδίου εκμεταλλεύτηκαν το αδύναμο – από πλευράς κανονισμών, βρετανικό εταιρικό σύστημα. Ενέγραψαν τέσσερις εταιρείες στο Βρετανικό Μητρώο Εταιρειών στο Λονδίνο. Αυτές ήταν οι Hilux Services, Polux Management, Metastar Invest & LCM Alliance. Οι πρώτες δύο ενεγράφησαν στα Μητρώα στη  Γλασκόβη, η τρίτη στο Μπερμινχαμ και η τέταρτη στο Χερτφορτσάιρ. Ο πραγματικός δικαιούχος των εταιρειών παραμένει κρυφός.  

Κάποιος όμως ανώνυμος,  διέρρευσε τα στοιχεία του κόλπου στην Δανέζικη εφημερίδα Berlingske στην Κοπεγχάγη. Μέσω της εφημερίδας οι πληροφορίες   έγιναν γνωστές στους επικεφαλείς  του Προγράμματος για την Αναφορά του Οργανωμένου Εγκλήματος και της Διαφθοράς   , στον Guardian και σε άλλα ΜΜΕ. Μιλάμε  για πάνω από 16.000 συναλλαγές, συμπεριλαμβανομένων των ονομάτων των δικαιούχων, των λεπτομερειών πληρωμών και λογαριασμών σε διάφορα νομίσματα.

Ολ αυτά ήρθαν και πάλι στην επικαιρότητα με αφορμή την εμπλοκή του Ερντογάν σ ένα ακόμα πόλεμο αυτή τη φορά στον Καύκασο.